Một quân nhân Ukraina nhảy khỏi xe quân sự gần chiến tuyến ở Mykolaiv, ngày 10/08/2022. REUTERS - STRINGER

« Nước Nga không thể trông thấy những người lính của mình bẩn thỉu, ốm o, mang tâm trạng cay đắng...Phân nửa đồng đội mặc quân phục Ukraina vì chất lượng tốt hơn. Đất nước vĩ đại của chúng ta không có khả năng trang bị và nuôi ăn quân đội của chính mình ». Cựu lính dù Nga Pavel Filatiev có mặt từ đầu cuộc xâm lăng đã công bố trên mạng 141 trang nhật ký đầy phẫn nộ.

Le Monde nói về « ZOV, nhật ký của một quân nhân Nga thất vọng ». Dưới lưới lửa của pháo binh Ukraina, Pavel Filatiev tự hứa với mình « Thượng đế ơi, nếu con sống sót, con sẽ làm mọi cách để thay đổi tình trạng này ». Người cựu lính dù đã giữ lời : hôm 01/08, trên mạng VKontakte (tương đương Facebook của Nga), anh đã công bố 141 trang nhật ký đầy phẫn nộ.
Đây là lời tố cáo cuộc chiến mà Pavel Filatiev có mặt trên tuyến đầu từ ngày đầu tiên 24/02 cho đến đầu tháng Tư, khi anh được sơ tán vì bị nhiễm trùng mắt trong chiến hào. « Hai tháng trong bùn lầy, đói lạnh, đổ mồ hôi với cảm giác tử thần đã đến gần. Đáng tiếc là họ không để cho các nhà báo đến tiền tuyến, nước Nga không thể thấy những người lính của mình bẩn thỉu, ốm o, mang tâm trạng cay đắng...Phân nửa đồng đội mặc quân phục Ukraina vì chất lượng tốt hơn. Đất nước vĩ đại của chúng ta không có khả năng trang bị và nuôi ăn quân đội của chính mình ».
Được đặt tên là « ZOV », ba chữ vừa có nghĩa là « lời kêu gọi » trong tiếng Nga, vừa gợi lên những chữ « « Z », « O », « V » được sơn lên các xe quân sự Nga, những ghi chép của Pavel cho thấy những điều kiện tồi tệ mà đạo quân xâm lược phải chịu đựng. Tác giả thuộc trung đoàn dù 51 được phối hợp với tiểu đoàn xung kích 171, đang ở Crimée thì đơn vị được lịnh lên đường, mà sau này anh mới biết là đi chiếm Kherson. 
« Tối khuya 23/02, chúng tôi được đưa lên xe tải mà không ai biết đi đâu, chỉ có những chiếc xe đi đầu mới thấy phương hướng. Xe chạy ban đêm, các đèn pha đều tắt ». Pavel ngồi trên một chiếc UAZ cũ kỹ « không có thắng », chất đầy « « các thùng đạn ». Sáng sớm 24/02, anh hiểu rằng đã có chuyện lớn, khi xung quanh ầm vang những tiếng gầm của đại bác, rốc-kết, hỏa tiễn. « Khắp nơi đầy mùi thuốc súng. Bầu trời rung chuyển, những tia chớp nổi bật trên nền trời hãy còn tối. Tôi hiểu rằng nghiêm trọng hơn Donbass và trưng cầu dân ý Crimée rất nhiều (...), một điều gì đó chưa từng thấy. Có thể Ukraina hay NATO tấn công chúng ta chăng ? »
« Không thể tiếp tục tham gia cuộc chiến điên rồ ! »
 Sự phấn khích nhanh chóng nhường chỗ cho giận dữ trước những mệnh lệnh không đầu không đuôi, thiếu thông tin liên lạc, chưa kể việc đoàn xe bị kẹt rất lâu trong bùn lầy. Ngày 01/03 khi đến được Kherson, tinh thần binh lính đã xuống thấp. « Tất cả đều kiệt sức, bắt đầu sục sạo các tòa nhà để tìm thức ăn, nước uống, chỗ tắm và ngủ qua đêm. Một số cướp lấy các máy tính và tất cả những vật dụng có giá trị ». Pavel nhanh chóng hiểu rằng quân Nga không được người dân đón tiếp nồng hậu như họ tưởng. Những cái nhìn thiếu thiện cảm, những lá cờ Ukraina được treo ở từng nhà, người già làm dấu thánh khi lính Nga đi qua như để chúc họ sớm sang thế giới bên kia...
Anh kể lại nỗi đắng cay tràn ngập nơi các chiến binh, những cái chết, món tiền thưởng được gọi là « Putin » vì đợi mãi không thấy. Pavel Filatiev phẫn nộ viết : « Ukraina đe dọa Nga những gì ? (...) Liệu chúng ta sẽ tấn công tất cả những nước muốn gia nhập NATO chăng ? Litva, Latvia, Estonia, Ba Lan đều đã là thành viên, và nay là Phần Lan. Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ máy bay của chúng ta cách đây không lâu nhưng việc này nhanh chóng được lãng quên, Nhật Bản yêu sách các hòn đảo của ta. Hoa Kỳ bao vây chúng ta ở phương đông, nhưng thây kệ, tất cả không thể là lý do để khởi động chiến tranh ! » 
Khẳng định « không thể tiếp tục tham gia cuộc chiến điên rồ này », tác giả đã bỏ trốn tối thứ Bảy và không ai biết được Pavel hiện đang ở đâu.
Theo RFI