Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị vẫy tay khi bà rời toà thị chính Manchester hôm 23/3/2012. Reuters

Vào sáng 9/9, nữ diễn viên kiêm người mẫu Châu Bùi (tên thật là Bùi Thái Bảo Châu) nhận nhiều chỉ trích từ cộng đồng mạng sau khi cô đăng tải dòng trạng thái đau buồn, tiếc thương Nữ hoàng Anh Elizabeth Đệ nhị vừa mới băng hà.
Trong status của mình, cô trích dẫn một câu nói của người phụ nữ có 70 năm trên cương vị đứng đầu Hoàng gia Anh: “Thước đo chính xác nhất cho những hành động của chúng ta chính là thời gian tồn tại của những điều tốt đẹp mà ta có", rồi kết “Tạm biệt Người.”
Tuy nhiên, Châu Bùi đã bị rất nhiều người chỉ trích. Những người chỉ trích cho rằng cô “sính ngoại” và quên đi lịch sử Việt Nam cũng như thái độ của Hoàng gia Anh quốc đối với Việt Nam trong quá khứ.
Có nhiều ý kiến phản đối Châu Bùi tương tự nhau khi cho rằng Nữ hoàng Elizabeth ủng hộ hai cuộc chiến của Pháp ở Việt Nam.
Một ý kiến nhận được nhiều Like nói rằng Nữ hoàng Elizabeth đã “hai lần ủng hộ, hỗ trợ Pháp đánh Việt Nam…” và cáo buộc Châu Bùi không hiểu gì về lịch sử dân tộc mình.
Luật sư Trần Đại Lâm từ Hà Nội bình luận qua tin nhắn về ý kiến này như sau:
“Ở nước Anh, hoàng tộc chỉ giữ vai trò là biểu tượng quốc gia, họ đóng vai trò rất ít trong những quyết định chính trị, vì vậy nói rằng bà ủng hộ hay có quyết định trong việc ủng hộ Pháp là rất hàm hồ.”
Ông nói vào thời điểm Pháp xâm lược Việt Nam lần thứ nhất, ngày 01/09/1858, Nữ hoàng chưa ra đời nên bà không thể có thái độ ủng hộ được. Còn khi Pháp xâm lược Việt Nam lần thứ hai, tức ngày 23/09/1945 thì Nữ hoàng chỉ mới 19 tuổi, chưa tiếp nhận vương vị nên bà cũng không thể có ý kiến ủng hộ như cộng đồng mạng Việt Nam gán ghép được.
Trong thời gian nắm quyền, Nữ hoàng Elizabeth cũng góp công rất nhiều trong việc trao trả thuộc địa về tay người dân của nhiều quốc gia nên việc cho rằng bà ủng hộ xâm chiếm, thuộc địa hoá là thiếu kiến thức lịch sử, luật sư Lâm nhấn mạnh.
Cũng từ Hà Nội, cựu sỹ quan tình báo quân đội Vũ Minh Trí nói với RFA:
“Nữ hoàng Elizabeth được kính trọng và đánh giá cao vì bà đã trọn đời cống hiến cho nước Anh, cho người Anh. Sự cống hiến đó nếu có gây hại cho nước nào khác thì cũng là điều dễ hiểu. Bà không phải là nữ hoàng của cả thế giới.”
Ông nói hàng triệu người trên thế giới đã bày tỏ sự tiếc thương chứ chẳng riêng Châu Bùi, và “Chắc chắn trong vài ngày tới, các lãnh đạo cấp cao của Nhà nước Việt Nam sẽ có thư/điện chia buồn gửi tới Hoàng gia và Chính phủ Anh về sự ra đi của Nữ hoàng Elizabeth.”
Sau khi nhận được nhiều ý kiến phản đối dòng trạng thái của mình, Châu Bùi- người từng lọt vào danh sách 30 Under 30 Châu Á do tạp chí Forbes bình chọn, đã xoá/ẩn status của mình đồng thời đưa ra lời xin lỗi về việc phát ngôn “thiếu cẩn trọng” của mình.
Bình luận về sự tự kiểm duyệt của Châu Bùi, cựu cán bộ Tổng cục Tình báo Quân đội Vũ Minh Trí nói:
“Châu Bùi còn rất trẻ. Quyền tự do ngôn luận của cô ấy phải được tôn trọng, nhất là khi cô ấy phát biểu với tư cách cá nhân. Ai muốn đề cập việc Nữ hoàng Anh ủng hộ Pháp trong cuộc chiến tranh Đông Dương thì cứ công khai lên tiếng, đừng bắt Châu Bùi phát ngôn hộ.”
Còn luật sư Trần Đại Lâm thì nói rằng ông không ngạc nhiên về thái độ tự kiểm duyệt của nghệ sỹ ở Việt Nam vì họ ngại va chạm và không muốn mất lòng người hâm mộ.
“Không có gì quá khó hiểu khi phần lớn cư dân mạng phản đối Nữ hoàng Elizabeth là các bạn trẻ. Những người này thừa nhiệt huyết nhưng thiếu văn hoá, vì vậy để tránh mất thời gian tranh cãi người nghệ sỹ tự kiểm duyệt là lẽ thường,” vị luật sư trẻ nói.
Từ Đức, nhà văn Võ Thị Hảo gửi tin nhắn cho RFA, nói rằng bà đọc một số bình luận về dòng trạng thái của Châu Bùi mà bà cảm thấy “rùng mình ghê sợ” vì “lối chẹn họng và ý đồ vu cáo tàn nhẫn” trong các bình luận đó.
“Mấy năm gần đây, ngành an ninh và tuyên giáo Việt Nam sử dụng lực lượng dư luận viên dùng mạng xã hội tấn công, nhằm nô lệ hóa, chia rẽ, gây thù hận giữa con người và các quốc gia,” nữ nhà văn nói.
Bà nói các văn nghệ sỹ, những người dám lên tiếng vì sự thật ở Việt Nam, đã và đang phải chịu sự đe dọa nguy hiểm này. Họ phải chịu sự kiểm duyệt, thậm chí tù đày và chết trong cung cách dùng kiểm duyệt, dùng những điểu luật phi nhân để bỏ tù, để “ám sát” văn hóa và tri thức.
Không có gì lạ khi họ phải “tự kiểm duyệt” để tránh họa diệt thân, bà kết luận.
Nghệ sỹ Châu Bùi, sinh năm 1997, được công chúng biết đến như là một fashionista (người am hiểu thời trang), có lượng theo dõi trên 3 triệu người trên Instagram.
Theo RFA