Báo cáo thường niên về tình hình nhân quyền trên thế giới của bộ Ngoại Giao Mỹ được công bố hôm qua, 12/08/2025, chậm hơn nhiều tháng so với thông lệ và bị cắt bỏ khoảng hai phần ba nội dung theo dự kiến. Theo tổ chức Ân xá Quốc tế Amnesty International, « chính quyền Trump đã biến báo cáo này thành một công cụ để che giấu sự thật », tạo điều kiện cho « các chính sách chống lại nhân quyền ».
Thời gian đọc
Những người biểu tình tập trung để yêu cầu đóng cửa trung tâm giam giữ người di cư được gọi là "Alligator Alcatraz" tại Sân bay Dade-Collier ở Ochopee, Florida, Mỹ, ngày 22/07/2025. AFP - CHANDAN KHANNA
Đài phát thanh công NPR của Mỹ hôm qua dẫn lời bà Amanda Klasing, phụ trách về quan hệ với chính phủ và vận động chính sách của Amnesty International USA, cho rằng việc báo cáo về nhân quyền của bộ Ngoại Giao Mỹ cắt giảm đại đa số các vụ vi phạm nhân quyền, chỉ giữ lại một số trường hợp mang tính « minh họa », cho thấy chính quyền Mỹ đang « bao che cho các thế lực vi phạm nhân quyền ».
Trong một nhận định ngày 07/08, vào thời điểm một số chương của báo cáo rò rỉ ra ngoài, đại diện của tổ chức Ân xá Quốc tế nhận xét : « Việc báo cáo hạ thấp hoặc phớt lờ các vi phạm nhân quyền mà những nhóm dân cư yếu thế phải đối mặt, bao gồm những người tị nạn và người xin tị nạn, phụ nữ và trẻ em gái, cư dân bản địa, các nhóm dân tộc thiểu số và tôn giáo, cũng như cộng đồng LGBT+ trên toàn thế giới, là một hành động xuyên tạc và phá hoại chủ trương của Quốc Hội Mỹ ». Vẫn theo đại diện AI, « thay vì sử dụng các phương tiện và ảnh hưởng của mình để làm sáng tỏ các vi phạm nhân quyền và thúc đẩy trách nhiệm giải trình toàn cầu cũng như tôn trọng nhân phẩm, với báo cáo này, chính quyền Mỹ dường như đang che giấu một cách nguy hiểm các vấn đề nhân quyền quan trọng. »
Theo đài Mỹ NPR, đã không có « hành vi vi phạm, như hạn chế quyền tự do hội họp, bầu cử không công bằng và trừng phạt các nhóm thiểu số, được ghi nhận trong bản báo cáo này ». Bà Yaqiu Wang, một nhà nghiên cứu về nhân quyền Trung Quốc lâu năm, cộng tác viên của tổ chức Freedom House, cho biết « thực sự bị sốc » khi thấy « ngay cả quyền tự do ngôn luận cũng đã bị cắt bỏ ». Quyền tự do ngôn luận của báo chí vẫn được ghi nhận trong báo cáo mới, nhưng « không có mục nào bao gồm quyền tự do ngôn luận của các công dân bình thường ».
NPR cho biết việc công bố báo cáo về nhân quyền của bộ Ngoại Giao Mỹ năm nay đã bị trì hoãn trong nhiều tháng trong lúc bộ Ngoại Giao ra các chỉ thị cho cấp dưới cắt bỏ hàng loạt nội dung liên quan đến « bản sắc văn hóa của các nhóm thiểu số, công bằng và hòa nhập, bạo lực tình dục đối với trẻ em và xâm phạm quyền riêng tư… ».
Chỉ thị tập trung làm rõ tình trạng nhân quyền ở nhiều nước « đồng minh »Trong khi làm lơ trước tình trạng vi phạm nhân quyền khắp nơi trên thế giới, theo NPR, bộ Ngoại Giao Mỹ đã ra chỉ thị cho cấp dưới tập trung làm rõ tình trạng nhân quyền tại khoảng 20 quốc gia, trong đó có Canada, Đức, Israel, Vương quốc Anh và Ukraina. Vẫn theo thượng nghị sĩ Chris Van Hollen, trong khi hầu hết báo cáo về các nước khác đều ít đề cập đến quyền tự do ngôn luận, báo cáo về Vương quốc Anh lại có nhiều nội dung về việc chính phủ Anh dung túng « ngôn từ kích động thù địch ».
Theo truyền thống, ngoại trưởng Mỹ sẽ họp báo để giới thiệu báo cáo này nhưng năm nay sự kiện này đã không diễn ra. Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen, đảng Dân chủ, thành viên Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, đã từng ủng hộ ông Marco Rubio làm ngoại trưởng, hối hận vì đã bỏ phiếu cho ông Rubio. Thượng nghị sĩ Van Hollen nói : « Khi còn là thành viên Thượng Viện, ông ấy từng lên tiếng và ủng hộ chính sách đối ngoại của Mỹ dựa trên việc thúc đẩy dân chủ và nhân quyền. Nhưng kể từ khi được bổ nhiệm, dường như ông ấy đã quên tất cả những điều đó. »
Thượng nghị sĩ Van Hollen cho biết những thay đổi lớn nói trên đặt ra câu hỏi về ưu tiên của chính quyền Mỹ hiện nay : « Nếu chính quyền Trump định làm suy yếu nhân quyền tại đây (tức tại Mỹ) », thì rõ ràng « họ không muốn phải đưa tin về những vi phạm đang xảy ra ở các quốc gia khác. »
Theo RFI
