"Xin chừa" là lời cam kết không tái phạm lỗi lầm đã phạm và đã không chối cãi được, của một đứa trẻ trốn học, cam kết với cô giáo, với bố, mẹ; hay của một anh chồng già thích về Việt Nam tìm ăn cỏ non, nói với vợ; một anh trộm nói với bồi thẩm đoàn. Đứa bé trốn học, anh chồng bay bướm, và tên trộm bị còng tay nói 2 chữ "xin chừa" để xin khoan hồng.
Trong trường hợp nêu lên ở đây, ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói với quốc tế là ông bảo tổng thống Syria Bashar al-Assad phải nói với thế giới "xin chừa" không dám giết người bằng vũ khí hóa học (VKHH) nữa. Ông Lavrov nói, "Chúng tôi bảo nhà cầm quyền Syria chẳng những phải đem các kho VKHH của họ đặt dưới sự kiểm soát quốc tế thôi, mà còn phải đi xa hơn nữa, phải tiêu hủy những vũ khí đó đi và phải xin gia nhập tổ chức 'Cấm Sử Dụng VKHH'," một tổ chức quốc tế gồm 189 quốc gia thành viên.
Kẻ tung, người hứng như trong một vở tuồng có kịch bản viết cẩn thận, ngoại trưởng Syria, Walid Moallem lên tiếng trong một bản công bố, "vì muốn bảo vệ quần chúng, bảo vệ trẻ thơ, và bảo vệ đất nước, và cũng vì tin tưởng vào Nga, chúng tôi sẽ cộng tác toàn diện với Nga trên địa hạt này để cắt bỏ mọi nguyên cớ có thể sử dụng để xâm lược đất nước chúng tôi."
Hai câu nói -mặc dù đã được cân nhắc rất kỹ- vẫn để lộ 4 đặc điểm; một là Assad đang tàng trữ VKHH trong nhiều kho vũ khí (NHIỀU vì chữ chemical weapons storages trong câu tuyên bố của Lavrov viết có chữ S); hai là dụng tâm của Nga-Syria tháo gỡ điểm chính nghĩa của Obama qua những chữ "cắt bỏ mọi nguyên cớ có thể sử dụng để xâm lược đất nước chúng tôi."; đặc điểm thứ ba là Nga tin là Obama không vì thiếu sự cho phép của Nga và Trung Cộng - 2 trong 5 thành viên có quyền phủ quyết của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc- mà không tấn công Assad; và bốn là Assad không có thứ vũ khí phòng không, phòng duyên nào đủ kiến hiệu để bắn rơi máy bay Mỹ, bắn hư chiến hạm Mỹ, nên Obama mới dám tấn công mà không sợ tổn thất -số tổn thất dù rất nhỏ cũng sẽ biến thành nguyên nhân giúp đảng Cộng Hòa đắc thắng trong cuộc bầu cử giữa kỳ sang năm.
Moallem phụ họa Lavrov, trong lúc Lavrov lại đáp ứng một câu tuyên bố của ngoại trưởng Mỹ John Kerry, tại Luân Đôn; một phóng viên hỏi Kerry "Assad phải làm gì để không bị đánh?" và Kerry đáp, "Ngay tuần sau phải nộp toàn bộ VKHH cho cộng đồng quốc tế, nộp toàn bộ, không chừa lại một chút nào."
Ký giả Patrick J. McDonnell viết trên tờ Los Angeles Times "giọng Kerry nghe đầy tính bốc đồng"; nhưng, Kerry lại nói tiếp, câu nói có vẻ thận trọng hơn, "tuy nhiên, ông ta không làm điều đó."
Kerry tính lầm? Ông ta bốc đồng như McDonnell chỉ trích? Hay ông ta hoàn toàn ý thức được hành động mở cửa cho Assad chạy thoát, và chấm dứt một bế tắc trong tình hình chính trị nội bộ của Hoa Kỳ?
Dù lầm hay không thì câu nói của Kerry cũng đang mở một giai đoạn mới cho chiến tranh Syria: sau đáp ứng của Nga và Syria, không khí thuận lợi được nối tiếp với câu tuyên bố của tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-Moon, "tôi chào mừng những sáng kiến hòa bình này, và sẽ thúc đẩy Hội Đồng Bảo An thực hiện việc bắt Syria tập trung toàn bộ VKHH vào một vài địa điểm để Liên Hiệp Quốc kiểm soát và chứng kiến việc tiêu hủy."
Hôm thứ Ba 9/10, ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius họp báo tại Paris nói nội trong ngày hôm đó Pháp sẽ đệ trình một nghị quyết nhằm gỡ bỏ toàn bộ hệ thống tồn trữ VKHH của Syria.
Người duy nhất quyết liệt đòi trừng phạt al-Assad là tổng thống Obama, ông đơn độc trước dư luận quốc tế tại Liên Hiệp Quốc và tại Hội Nghị G 20, ông cũng đơn độc vì quốc hội Anh không chấp nhận một cuộc phiêu lưu quân sự nữa sau 2 trận Iraq và A Phú Hãn, quân Anh ôm đầu máu về nước; ông lại càng đơn độc hơn, ngay trong nước ông, trước thái độ sợ nhánh cây cong của con đại bàng thọ thương vì nhiều mũi tên Trung Đông.
Thái độ quyết liệt của Obama làm Syria và Nga khiếp sợ; Nga khiếp sợ vì Vladimir Putin biết Obama sẽ trừng trị Assad bằng hỏa lực, cách tấn công mà Nga không giúp Syria gì được bằng cách phản pháo hay chống hỏa tiễn, như những dàn hỏa tiễn chống hỏa tiễn Mỹ đang trang bị cho nhiều quốc gia đồng minh.
Obama quyết liệt đến mức ông vừa yêu cầu Quốc Hội Hoa Kỳ ngưng cuộc biểu quyết cho phép ông trừng phạt Syria. Ông không muốn thực hiện một cuộc oanh tạc, oanh kích bị giới hạn vào thời gian 60 ngày, và giới hạn vào một số lượng bom đạn.
Phát ngôn viên Bạch Cung khẳng định Obama không chỉ có quyền trừng phạt Assad mà không cần sự cho phép của Liên Hiệp Quốc, mà ông còn có quyền đó, không cần sự cho phép của Quốc Hội Hoa Kỳ.
Trong bài diễn văn truyền hình đọc hôm thứ Ba 9/10, Obama nói, "Còn quá sớm để nhận xét những đề nghị giao nạp VKHH có giá trị gì không; đề nghị của Assad vẫn cần được kiểm chứng bằng cách ông ta thực hiện."
Câu nói treo một dàn hỏa tiễn Tomahawk trên Damascus, và Obama chỉ gỡ đi ngày Assad dọn dẹp cuộc chiến sạch sẽ đúng theo ý ông.
Assad đang nói "xin chừa" với Obama, như anh chồng ngoại tình nói "xin chừa" với bà vợ; anh trộm nói "xin chừa" với 12 vị bồi thẩm, cả 3 nhận vật "xin chừa" này đều gợi rất ít thương cảm trong lòng người nghe.
Chỉ có nàng Kiều, con gái cụ Nguyễn Du, làm độc giả rơi nước mắt với câu cô nói
Thân lươn chẳng quản lấm đầu,
Chút lòng trinh bạch từ sau xin chừa.
Tác giả: Nguyễn Đạt Thịnh