Người dân biểu tình trước phiên tòa xử luật sư Quân với cáo buộc trốn thuế
Hoa Kỳ có vẻ tỏ ra chưa thực sự cương quyết với các hành xử được cho là đàn áp nhân quyền và các nhà bất đồng chính kiến ôn hòa ở Việt Nam, theo quan điểm của tờ Washington Post.
Liệu các quan chức cao cấp đại diện cho chính quyền Washington có nên nói thẳng với Việt Nam rằng chính quyền cộng sản nên chấm dứt các hành vi đàn áp, trong khi Việt Nam có nhu cầu tham gia vào các thỏa thuận kinh tế, thương mại ở Châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là thỏa thuận Đối tác Thương Mại xuyên Thái Bình Dương (TPP) vốn đề cao nguyên tắc tuân thủ luật pháp quốc tế.
Câu hỏi này được tờ báo Mỹ đặt ra trong bài xã luận hôm Chủ Nhật mà BBC Việt ngữ giới thiệu sau đây.
Hội nghị thượng đỉnh của tổ chức Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) sắp khai mạc chính thức ở Bali, Indonesia vào thứ Hai, 07/10/2013 với các gặp gỡ của đại diện lãnh đạo nhiều quốc gia
Trong lúc thế lực của Trung Quốc gia tăng, Việt Nam nỗ lực làm việc để xây dựng mối quan hệ gần gũi hơn với Hoa Kỳ.
Chủ tịch nước Việt Nam đã đến thăm Nhà Trắng vào tháng Bảy.
Sự kiện này đã khuyến khích sự tham gia của Mỹ vào các tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và một số nước châu Á, bao gồm Việt Nam, và đang có đề xuất Việt Nam gia nhập cơ cấu Đối tác Thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP), một thỏa thuận thương mại tự do với Hoa Kỳ và 11 quốc gia khác .
Chính quyền Obama đã khuyến khích động thái này như một phần của xoay "trục" của Mỹ đến châu Á , nhằm cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc.
Nhưng không giống như hầu hết các nước láng giềng, Việt Nam đang làm rất ít để tự phân biệt với chế độ cộng sản ở Bắc Kinh.
'Bắt chước Trung Quốc?'Như Trung Quốc, Việt Nam đã mở cửa kinh tế cho đầu tư nước ngoài và thị trường tự do.
Song cũng giống lãnh đạo mới của Trung Quốc, Việt Nam đã xiết chặt giới bất đồng chính kiến trong năm qua.
Năm nay, ít nhất 46 nhà hoạt động đã bị bỏ tù vì chỉ trích đảng Cộng sản cầm quyền hoặc vì vận động cho nhân quyền.
Nạn nhân mới nhất của chế độ cộng sản Việt Nam là một trong những nhà vận động nổi tiếng nhất và dũng cảm nhất cho tự do rộng rãi hơn, ông Lê Quốc Quân, một luật sư 42 tuổi, một giáo dân Công giáo và blogger thẳng thắn.
Hôm thứ Tư , ông Quân đã bị kết án 30 tháng tù giam về tội “trốn thuế” mà ông bị cáo buộc.
Ông bị bắt cuối tháng Mười Hai, một vài ngày sau khi công bố một bài viết đặt câu hỏi liệu sự độc quyền của Đảng Cộng sản có nên bị đưa ra khỏi bản Hiến pháp của đất nước.
Đây không phải là lần đầu tiên ông Quân bị đàn áp.
Năm 2007, ông bị bắt ngay sau khi trở về từ khóa tu nghiệp theo học bổng ở Mỹ với Quỹ Quốc gia vì Dân chủ ở Washington, ông đã được chính quyền thả ra ba tháng sau đó sau khi có các phản đối từ Washington.
Năm 2011, ông bị bắt một lần nữa vì quan sát phiên tòa của một nhà bất đồng chính kiến khác.
Năm 2012, ông bị tấn công và bị hành hung bởi những người mà ông nói là nhân viên an ninh nhà nước.
Đối mặt với tất cả những điều này, ông Quân vẫn tỏ ra kiên định, tiếp tục đăng tải trên trang blog của ông nhiều vụ lạm dụng nhân quyền và đưa ra các đề xuất cho tự do hóa chính trị.
'Câu hỏi trên bàn'Một bài thơ ông viết trong tù trong khi chờ xét xử (bài 'Tặng người bạn tù', Hỏa Lò, xuân Quy Tỵ), được đăng trên trang mạng của tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch, có đoạn:
“Tôi kể anh nghe hiện tại đau thương
Thời một đảng úp trùm toàn dân tộc
Nhân dân lầm than đói khổ đủ đường
Độc lập đó còn tự do không có
Tham nhũng thành quốc nạn tràn lan
Quyền tự do dân chủ không còn
Người tranh đấu bị giam vào ngục tối.”
Mặc dù ông Quân từ lâu đã là một người bạn của Hoa Kỳ, phản ứng của chính quyền Obama với bản án của ông Quân có vẻ không thực mạnh mẽ.
Một tuyên bố của Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội nói: "Việc sử dụng pháp luật về thuế của chính quyền Việt Nam bỏ tù các nhà chỉ trích chính phủ, bày tỏ quan điểm chính trị của họ một cách ôn hòa là đáng lo ngại."
Cần lưu ý rằng hành xử này đặt Việt Nam mâu thuẫn với Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị.
Một câu hỏi đặt ra là liệu Hoa Kỳ sẽ không đặt Việt Nam ra ngoài vòng một liên minh thương mại tự do vốn dựa vào sự tôn trọng các quy định của pháp luật?
Và liệu tuần tới đây khi các quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ gặp gỡ các đối tác Việt Nam tại hội nghị thượng đỉnh châu ở Á, câu hỏi có nên được đặt lên bàn thảo luận hay là không.
Theo BBC
