Philippines công bố ảnh chụp cho thấy tàu Trung Quốc đang vận chuyển vật liệu xây dựng đến đảo Gạc Ma (Johnson Reef) - REUTERS /Armed Forces of the Philippines
Trong bối cảnh căng thẳng trên Biển Đông do vụ giàn khoan HD-981, Trung Quốc lại đang có kế hoạch xây các đảo nhân tạo theo kiểu Dubai, với mục tiêu là kiểm soát hoàn toàn vùng biển này. Theo lời các ngư dân và các quan chức Philippines, được hãng tin Bloomberg trích dẫn hôm nay, Trung Quốc hiện đang chuyên chở vật liệu xây dựng đến vùng Trường Sa để xây lên những đảo mới ở khu vực này.
Ngay từ giữa tháng Năm 2014, ngư dân Philippines đánh bắt cá trong vùng đã báo động về việc Trung Quốc vận chuyển gỗ, xi măng và thép đến đảo Gạc Ma giống như là để xây nhà trên đó. Ông Eugenio Nito-onon, thị trưởng đảo Kalayaan của Philippines, ngày 28/05/2014 vừa qua cho biết là các đảo này được xây dựng một cách ồ ạt và liên tục. Theo ông, điều đó có thể dẫn đến việc Trung Quốc kiểm soát toàn bộ Biển Đông.
Các hòn đảo nhân tạo sẽ giúp Trung Quốc khẳng định chủ quyền của họ trên Biển Đông và có thể được phát triển thành các căn cứ quân sự để kiểm soát vùng biển này. Vào tháng Hai vừa qua, một cổng thông tin của Trung Quốc loan tin là Bắc Kinh đã lên kế hoạch xây một căn cứ quân sự trên đảo Chữ Thập.
Hãng tin Bloomberg trích lời giáo sư khoa học chính trị Richard Javad Heydarian, thuộc Đại học Anteneo de Manila (Philippines), nhận định rằng : « Mục tiêu tối hậu của Trung Quốc là kiểm soát trên thực tế các vùng biển lân cận, biển Tây Thái Bình Dương. Câu hỏi duy nhất là họ làm cách nào để đạt mục tiêu đó và có đạt được hay không. »
Xây các đảo nhân tạo mà trên đó sẽ có các phi đạo cũng có thể là tiền đề để Trung Quốc lập vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông, giống như họ đã tuyên bố thiết lập trên vùng biển Hoa Đông. Trung Quốc có thể sẽ sử dụng phi cơ bay trên khu vực này để yểm trợ cho các hạm đội bảo vệ giàn khoan HD-981 ở khu vực Hoàng Sa.
Sau khi báo chí Philippines loan tin về kế hoạch xây đảo nhân tạo trên Biển Đông, ngày 06/06 vừa qua, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã tuyên bố Trung Quốc có chủ quyền « không thể tranh cãi » đối với quần đảo Nam Sa ( Trường Sa ) và các vùng biển xung quanh, và những gì Trung Quốc làm trên bất cứ hòn đảo và bãi biển nào thuộc chủ quyền của Trung Quốc đều « không liên can gì tới Philippines ».
Nhưng đối với Manila, việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo và các căn cứ quân sự là trái với tinh thần bản Tuyên bố ứng xử giữa các bên trên Biển Đông 2002 ( DOC ), vì tuyên bố này có quy định là bên tranh chấp không được biến các đảo không người ở thành nơi có người ở.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á-Thái Bình Dương Daniel Russel hôm qua cũng cho rằng những thông tin về các hoạt động xây dựng của Trung Quốc trên Biển Đông là « đi quá xa so với việc duy trì nguyên trạng ». Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nhắc lại rằng mọi hành động cưỡng ép và đe dọa dùng vũ lực đều « không thể chấp nhận được ».
Theo RFI