Một nhà hoạt động tham gia vân động nhân quyền cho Việt Nam tại kỳ Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát về nhân quyền (UPR) vào cuối tháng 6 vừa qua, blogger Phạm Lê Vương Các đang bị câu lưu tại sân bay Tân Sơn Nhất khi vừa trở về nước vào rạng sáng hôm nay, ngày 1/8/2014.
Anh Phạm Lê Vương Các là một blogger, một nhà hoạt động pháp lý cùng với các đại diện của 10 hội đoàn xã hội dân sự là tiến sĩ Nguyễn Quang A, luật gia Trịnh Hữu Long, luật sư Nguyễn Thị Vy Hạnh tham dự vào cuộc họp chính thức và có phát biểu về tình trạng nhân quyền ở Việt Nam trước Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc tại Geneva – Thụy Sĩ.
Sau đó, anh Vương Các cùng với phái đoàn đã có những buổi gặp gỡ nhằm vận động giới chức Liên minh châu Âu, Bộ ngoại giao Ba Lan và Cộng hòa Séc quan tâm theo dõi và đưa ra các tham vấn nhằm giúp nhà nước Việt Nam thực thi hiệu quả các cam kết về nhân quyền.
Blogger Phạm Lê Vương Các đang trình bày về tình hình nhân quyền Việt Nam tại Nhóm làm việc về Nhân quyền của Liên minh châu Âu – EU tại trụ sở cơ quan này ở Brussels (Bỉ) ngày 25-6-2014.
Vi phạm cam kết
Theo thông tin chúng tôi có được, chuyến bay trở về nước của anh Vương Các đã hạ cánh vào lúc 00h 20′, nhưng đã ba giờ đồng hồ trôi qua, những người thân không thấy anh bước ra khỏi cửa kiểm tra an ninh.
Tình trạng câu lưu và thẩm vấn trong nhiều tiếng đồng hồ liên tục, và việc tịch thu hộ chiếu ngay tại sân bay đã từng xảy ra đối với anh Bùi Tuấn Lâm – một người cũng từng tham dự cácUPR khi vừa trở về.
Điều này cho thấy nhà nước Việt Nam tiếp tục vi phạm các quy định của cơ chế UPR là phải tôn trọng và tạo điều kiện cho các cá nhân và các tổ chức XHDS tham gia đóng góp tiếng nói vào quá trình kiểm điểm nhân quyền định kỳ của Liên Hiệp Quốc.
Bên cạnh đó, qua việc câu lưu và thẩm vấn trái pháp luật đối với anh Phạm Lê Vương Các đã cho thấy nhà nước Việt nam đã đi ngược lại với những cam kết của mình trong phiên UPR vào tháng 6 vừa qua.
Cần nhắc lại rằng, trước Hội đồng Nhân quyền LHQ, nhà nước Việt Nam đã chấp nhận một số khuyến nghị liên quan trực tiếp đến hoạt động của người bảo vệ nhân quyền, đó là khuyến nghị 143.162 của Na Uy “dành cho các cá nhân, các nhóm và các bộ phận của xã hội sự công nhận và chính danh trong việc thúc đẩy nhân quyền và biểu đạt quan điểm của họ hoặc sự bất đồng của họ một cách công khai”.
Nội dung liên quan này cũng được đề cập qua các khuyến nghị 143.149 của Luxemburg, 143.167 của Tunisia, 143.169 của Tây Ban Nha, 143.173 của Ireland, và 143.174 của Cộng hòa Séc… bảo vệ quyền tự do thông tin và biểu đạt của những người bảo vệ nhân quyền và tạo môi trường thuận lợi cho họ, mà nhà nước Việt Nam đã cam kết.
Dấn thân vì nhân quyền
Đánh giá sau chuyến đi, anh Phạm Lê Vương Các đã cho biết: “Chẳng có gì phải tự hào hay hãnh diện khi gặp gỡ giới chức của các nước. Vì khi nghe họ hỏi về tình hình nhân quyền Việt Nam, thật lòng tôi không muốn trả lời. Nó làm cho tôi có cảm giác phải đi “méc” với thế giới bên ngoài về những gì đang xảy ra tại Việt Nam. Giá như nhà nước biết cởi mở và lắng nghe hơn, thì người Việt chúng ta dù có bất đồng cũng có thể ngồi lại với nhau, đối thoại và tìm giải pháp. Khi đó tôi chẳng cần phải đi đâu hết.”
Phạm Lê Vương Các là người tích cực tham gia vào các hoạt động đấu tranh nhằm thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền ở Sài Gòn-Việt Nam. Anh được nhiều người biết đến khi còn đang là sinh viên luật, với các bài viết sâu sắc trên BBC Việt ngữ và các trang tin độc lập khác về các vấn đề pháp luật, xã hội, chính trị nhằm cỗ vũ cho cho dân chủ và nhân quyền.
Bên cạnh đó, anh còn tham gia hỗ pháp lý cho một số dân oan bị cưỡng chế đất đai đi đòi quyền lợi chính đáng của họ. Hay đã từng vận động công luận bằng cách cùng với hai người bạn trong trường luật của mình khởi xướng “Tuyên Ngôn Công lý Đoàn Văn Vươn” kêu gọi tòa án cần xét xử độc lập trong những vụ việc liên quan đến tranh chấp chất đai của người dân với chính quyền.
Phạm Lê Vương Các đồng hành với tiểu thương Long Khánh – Đồng Nai đối thoại với chính quyền, đòi quyền lợi về đất đai.
Với các hoạt động này, anh Vương Các đã bị báo Nhân Dân – một cơ quan ngôn luận của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam cáo buộc là “chống Đảng, chống nhà nước, kêu gọi lật đổ chính quyền” dưới bài viết “Phản động nhân danh lòng yêu nước”[1], từng bị một nhóm người theo bám nhiều ngày mỗi khi rời khỏi nhà và sau đó là hành hung trên một con đường vắng vẻ vào đêm khuya.[2]
Dù gặp khó khăn và nhiều rủi ro đang còn chờ đợi phía trước, trước mắt anh có thể tịch thu hộ chiếu và bị cấm xuất cảnh, nhưng khi trao đổi với chúng tôi vài giờ trước khi trở về nước, anh cho biết:“Nếu tôi bị cấm xuất cảnh, tôi cảm thấy hãnh diện vì điều đó. Vì qua đó, tôi đã có lời cam kết rõ ràng rằng, tôi sẽ không bao giờ rời khỏi đất nước này vì những hoạt động cho quyền con người.”
Chú thích:
1.
http://www.nhandan.com.v...e-phan/item/946802-.html2.
http://www.hrw.org/news/...ing-persecution-bloggersTheo Vietnam UPR
