Luật Hình Sự
Một số tội trạng an ninh quốc gia hoặc trật tự công cộng như quy định trong luật Hình Sự được dùng để kết tội, truy tố và kết
án blogger, các nhà bảo vệ nhân quyền, và các nhà hoạt động. Những điều luật này được soạn một cách mông lung và áp đặt
điều kiện tù thật khắc nghiệt.
Điều 79 ghép tội những người thực hiện "các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền của người dân" và những người bị kết tội
theo điều luật này phải đương đầu với khoảng 5 đến 20 năm tù, tù trung thân hoặc thậm chí án tử hình. Theo tài liệu của nhóm
nhân quyền địa phương, ít nhất 40 người đã bị hoặc phục vụ tù vào năm 2014 sau khi bị kết án dưới điều luật 79.[39]
Blogger và các nhà hoạt động bị kết án tù với điều luật 79 bao gồm luật sư nhân quyền ông Lê Công Định (5 năm); Công giáo
blogger ông Paulus Lê Văn Sơn (4 năm), ông Nguyễn Văn Duyệt (3.5 năm), và Ngô Hào (15 năm); nhà hoạt động ủng hộ dân
chủ và cựu chiến binh ông Trần Anh Kim (5.5 năm); nhà hoạt động môi trường tôn giáo ông Phan Văn Thụ (chung thân); và
ủng hộ dân chủ doanh nhân và blogger ông Trần Huỳnh Duy Thức (16 năm).
Trong tháng 1 năm 2010, tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, ở phần cuối của một một ngày xét xử, kết án Trần Huỳnh
Duy Thức 16 năm tù và 5 năm của quản thúc tại gia. Ông Thức đã từng là một doanh nhân thành công, là một trong những
người thành lập một công ty ICT cung cấp dịch vụ Internet và viễn thông tại Việt Nam. Ông quản lý một số blog mà ông đăng
phân tích và tác phẩm của ông về các vấn đề kinh tế và xã hội.[40] Ông Thức từ chối thừa nhận tội.
Trường hợp của ông Thức thật là đặc biệt bởi vì doanh nhân trở thành nhà hoạt động rất hiếm ở Việt Nam. Tại Việt Nam, nhà
doanh nghiệp có thể đảm bảo thành công của họ và hưởng lợi từ sự tăng trưởng kinh tế nếu họ không thách thức chính phủ
và hưởng quyền lợi giữa các tầng lớp chính trị. Đa dạng hóa của xã hội dân sự để bao gồm các lĩnh vực xã hội khác mà bình
thường không phải là hoạt động có thể được coi là một mối đe dọa cụ thể cho các nhà chức trách, điều này đã phản ánh trong
bản án khắc nghiệt.
Điều khoản 88 kết án những người tiến hành "tuyên truyền chống lại Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam" và những người bị
kết án với điều khoản này bị phạt 3 đến 20 năm tù. Vào năm 2014, ít là 19 nhà hoạt động đã bị kết án hoặc phục vụ tù do điều
khoản này.[41] Những nhà blogger nổi tiếng bị kết án tù bởi điều khoản này bao gồm nhà môi trường Đinh Đăng Định (6 năm),
nhà hoạt động công giáo Tạ Phong Tần (10 năm), blogger Nguyễn Văn Hải, aka Điếu Cày (12 năm), blogger Phạm Thanh Hải
(3 năm) và blogger và nhà hoạt động quyền đất đai Hồ Thị Bích Khương (5 năm). Điếu Cày được trả tự do và nhanh chóng bị
buộc phải sống lưu vong vào tháng 10 năm 2014.[42] Đinh Đăng Định sức khỏe xấu đi trong nhà tù và ông chết vì ung thư
tháng hai tuần sau khi ông 'được thả' bởi Tổng thống Việt Nam.
Điều luật 245 buộc tội những người “gây rối trật tự công cộng" và những ai bị kết án bởi điều luật này phải đóng phạt giữa 1 tới
10 triệu đồng, tù tại ngoại cho đến hai năm hoặc từ ba tháng đến hai năm tù. Nếu trường hợp của tội phạm được coi là
"nghiêm trọng", thì hình phạt là giữa hai và bảy năm tù. Vào năm 2014, ít nhất có 18 nhà hoạt động đã bị kết tội hoặc ở tù đưới
điều luật này,[43] kể cả nhà hoạt động Bùi Thị Minh Hằng, người bị kết án trong tháng mười hai 2014 và 3 năm tù cùng với bạn
đồng biểu tình ông Nguyễn Văn Minh và cô Nguyễn Thị Thúy Quỳnh.[44]
Mặc dù sự liên tục quấy rối đối với bà, gia đình bà và sáu tháng bị giam giữ vô cớ tại một trại 'cải tạo' vào năm 2012, Bùi Thị
Minh Hằng đã cho thấy sự dũng cảm bất thường và can đảm trong các tác phẩm trực tuyến và ngoại tuyến hoạt động của
mình. Cô Hằng đã chủ trương chống lại các vụ cướp đất, sự giam cầm vô cớ của các nhà bảo vệ nhân quyền, và những vi
phạm quyền hội họp ôn hòa. Cô là một trong số ngày càng tăng của những nhà bảo vệ nhân quyền đàn bà, những người ngày
càng có tiếng nói và nổi bật trong xã hội dân sự Việt Nam. Một bài báo trên Internet đề cao sự dũng cảm của cô Hằng và tóm
tắt sự kính nể mà nhiều người dành cho cô rằng:
"Chiến đấu từ một blog ảo đến các đường phố là những điển hình Bùi Thị Minh Hằng. Chiến đấu không chỉ với một cây bút,
nhưng cũng bởi biểu tình, hành quân về phía trước, đứng thẳng với đầu ngước cao là Bùi Thị Minh Hằng."[45]
Điều luật 258 kết tội người "lạm dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích của nhà nước, các hợp pháp quyền và lợi ích
của tổ chức và/hoặc công dân," chẳng hạn như tự do ngôn luận và tự do lập hội. Những người bị kết án dưới điều luật này có
thể bị tù lâu đến bảy năm.[46] 2010-2014, 23 nhà hoạt động đã bị kết tội, và bị tù vì điều luật này,[47] kể cả blogger Đinh Nhật
Uy (15 tháng tù), nhà hoạt động Phật giáo hòa hảo Nguyễn Văn Lía (5 năm), blogger Trương Duy nhất (2 năm), ông blogger
Phạm Việt Đào (15 tháng), và blogger Nguyễn Hữu Vinh, còn gọi là Anh Ba Sàm (bị giữ trước khi ra tòa).
Trong tháng 6 năm 2013, ba tháng trước chiến dịch chống lại điều luật 258, cảnh sát bắt ba blogger vi phạm điều luật này, kể
cả Đinh Nhật Uy.[48] Đinh Nhật Uy bị bắt vì đã phát biểu trên Facebook cổ động cho việc trả tự do cho người anh trai của anh,
cũng như các bài viết chỉ trích chính phủ. Uy bị kết án trong tháng mười cùng năm và bị kết án 15 tháng tù, nhưng được thả
xớm và chỉ bị quản thúc tại gia.
Các quy định mơ hồ trong bộ luật Hình sự được sử dụng để ghép tội các hành động ôn hòa kể cả điều luật 87 (phá hoại chính
sách thống nhất), điều luật 91 (chạy trốn ra nước ngoài hoặc việc ở nước ngoài nhằm chống lại chính phủ của nhân dân), và
điều luật 257 (chống lại các viên chức của chính phủ).
Các biện pháp chống lại các hoạt động trên mạng
Các tiết lộ từ 2009 cho thấy sự gia tăng công nghệ giám sát phức tạp, kiểm duyệt, và kỹ thuật đánh phá trên mạng của Việt
Nam nhằm chống lại các nhà hoạt động trên mạng bên trong và bên ngoài của Việt Nam.
Trong năm 2010, các điều tra của Google và McAfee phát hiện việc sử dụng của phần mềm độc hại ảnh hưởng đến hàng
chục ngàn người dùng ở Việt Nam cũng như các blog bất đồng chính kiến và các trang web liên quan đến nhân quyền.[49]
Blog và trang web nhạy cảm thường hay bị chặn, bị tấn công bằng Distributed Denial of Service (DDoS), hoặc bị nhiễm phần
mềm gián điệp độc hại. Blog của blogger Trương Duy nhất bị đóng ngay sau khi anh bị bắt vào năm 2013 và được mở lại như
là một cái bẫy cho những người vào thăm blog vì có chương trình tự tải phần mềm độc hại xuống máy tính của người
xem.[50]
Vào năm 2013, các quan chức Việt Nam nhận có tạo ra một nhóm các 'nhà báo phản ứng nhanh chóng' để thúc đẩy vị trí của
chính phủ. Các đội quân mạng của chính phủ và 'những người định hướng dư luận' để ủng hộ chính phủ (được gọi là dư luận
viên) giám sát Internet và blog để tìm những bất đồng trên mạng, tấn công và đe dọa các nhà hoạt động trên Internet, và sản
xuất bài viết và ý kiến nhằm hỗ trợ chính phủ.[51] Bloggers cáo buộc rằng công an thường bí mật làm việc với dư luận viên để
khởi động các phong trào bôi nhọ chống lại blogger và các nhà hoạt động khác, kể cả việc sử dụng thông tin cá nhân thu
được từ các đồ điện tử tịch thu từ các nhà hoạt động.
Các đội quân mạng cũng khai thác các mạng xã hội, lạm dụng chức năng báo cáo nhằm phá các blogger và các nhà hoạt
động nổi tiếng. Một số tài khoản Facebook của các nhà hoạt động hoặc các trang web đã bị tắt sau khi bị đội quân mạng nhấn
nút 'Báo cáo lạm dụng' nhiều lần.[52] Chiến thuật này cũng đã lan đến các nền tảng ngày càng phổ biến khác như Twitter,
Tumblr.
Các chiến thuật này nói với việc nhận thức của chính phủ là chặn hoặc loại bỏ nội dung không còn hiệu quả. Vào tháng 1 năm
2015, truyền thông nhà nước báo cáo thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói với quan chức cao cấp tại một cuộc họp rằng họ
"không thể" cấm các trang web phương tiện truyền thông xã hội như Facebook và thay vào đó kêu gọi các quan chức phải
dùng phương tiện truyền thông xã hội để truyền bá thông điệp chính phủ.[53]
Những ví dụ này chỉ là bề nổi của tảng băng của Việt Nam trong nỗ lực để kiểm soát không gian trực tuyến. Tuy nhiên, sự lan
rộng của công nghệ ICT, những đào tạo kỹ thuật bảo mật và các thông tin liên lạc bảo toàn hơn cũng giữ được tốc độ với các
cơ quan của nhà nước trong việc gia tăng công nghệ tinh tế, tạo điều kiện cho blogger và các nhà hoạt động tiếp tục hoạt
động trực tuyến của họ.
Các cuộc tấn công, sách nhiễu và hạn chế
Trong hai năm qua, ngoài việc truy tố hình sự, blogger và các nhà hoạt động phải đối mặt với các cuộc tấn công, sách nhiễu
tại nơi cư trú và nơi làm việc và giới hạn sự tự do di chuyển của họ.
Chỉ trong năm 2014, các nhà hoạt động địa phương cho biết ít nhất có 31 của cuộc tấn công chống lại blogger và các nhà
hoạt động, nhiều lần dẫn đến thương tích nghiêm trọng. Các báo cáo về những hành vi vô liêm sỉ công nhận các chuyên viên
trật tự của nhà nước, các chuyên viên nhà nước trong thường phục và những tên côn đồ là các thủ phạm.[54] Trong một số
trường hợp, các nạn nhân báo cáo các cuộc tấn công với cảnh sát, nhưng cho đến nay chỉ có là vài chứng cớ cho thấy có điều
tra đáng tin cậy và khách quan đã được tiến hành.
Đặc biệt, các nhà hoạt động nữ và thành viên gia đình của họ phải đối diện với các sách nhiễu và đe dọa. Phụ nữ Việt Nam
cho nhân quyền (VNWHR), một nhóm xã hội dân sự địa phương, ghi lại có ít là 42 sự việc quấy rối, các cuộc tấn công như
vậy và đe dọa vào năm 2014.[55] Bao gồm các sự cố tình gián đoạn tang lễ của một thành viên gia đình; bắt giữ, bị giam giữ
và truy tố hình sự; tấn công cơ thể; các cuộc tấn công và tìm kiếm bất hợp pháp các nhà riêng, cũng như tịch thu đồ dùng cá
nhân; cấm du lịch; sự bàng quang của cảnh sát đối với những tấn công bởi những người lạ; và lệnh cho việc điều tra của cảnh
sát.
Các nhà hoạt động cũng báo cáo quấy rối của và áp lực của chủ xưởng hoặc chủ nhà, thường dẫn đến việc chấm dứt hợp
đồng thuê và việc làm của họ. Điều này đã dẫn đến áp lực kinh tế trên blogger và các nhà hoạt động.
Một loại quấy rối là hạn chế về tự do di chuyển. Điều 23 của Hiến pháp năm 2013 đảm bảo quyền di chuyển tự do bên trong,
xuất ngoại, và trở về nước. Trong thực tế, tự do di chuyển không được bảo vệ cho tất cả mọi người.
Sự gia tăng của việc thâm nhập Internet tạo sự dễ dàng hơn cho các nhà xã hội dân sự ở Việt Nam thúc đẩy mạnh hơn và mở
rộng tương tác với cộng đồng quốc tế, kể cả các nhóm nhân quyền và các chuyên gia. Sự liên kết này đã dẫn đến nhiều cơ
hội cho các blogger tại địa phương và các nhà hoạt động đi ra nước ngoài để đào tạo, chuyến đi thăm để nghiên cứu, và các
sự kiện khác. Những tương tác này cũng rất cần thiết để giảm nhẹ cảm giác cô lập bởi các nhà hoạt động tại Việt Nam và giúp
đỡ các nhà hoạt động quốc tế đạt được một sự hiểu biết sâu sắc hơn về tình hình địa phương, mà lần lượt sẽ giúp để cập
nhật cho sự vận động nhân quyền của họ đối với Việt Nam.
Đáp ứng lại sự trao đổi này ngày càng tăng, các nhà chức trách áp đặt các hạn chế trên các nhà hoạt động về tự do di chuyển
và đe dọa những người cố gắng đi nước ngoài hoặc đã trở về từ các hoạt động ở nước ngoài. Các nhà hoạt động đã bị tịch
thu hộ chiếu tại sân bay trước chuyến bay của họ mà không được báo trước. Những người khác báo cáo sự chậm trễ bất
thường trong việc làm lại hộ chiếu hoặc phát hành hộ chiếu mới.[56] Các nhà chức trách không hề cung cấp bất kỳ tài liệu
chính thức với biện hộ pháp lý cho những hạn chế này, làm gián đoạn trầm trọng các hoạt động hợp pháp của các nhà hoạt
động và dẫn đến việc mất tài chính đáng kể.
Cô Nguyễn Hoàng Vi (hoặc An Đổ Nguyễn), một blogger, đã bị quấy rối và đánh đập. Ngày 9 tháng 12 năm 2014, một ngày
trước khi ngày nhân quyền quốc tế, một nhóm người dừng lại trên đường gần nhà của cô ở miền Nam Việt Nam, kéo tóc và
đấm cô ấy. Lực lượng an ninh gần đó đã không can thiệp. Vi cũng đã bị đánh cùng với các nhà hoạt động khác tại thành phố
Hồ Chí Minh vào tháng 12 năm 2012 vì lập kế hoạch kỷ niệm ngày quốc tế nhân quyền.[57] Vào cuối năm 2013, cô cũng đã bị
tịch thu hộ chiếu tại sân bay khi cô cố gắng để đi du lịch ở nước ngoài. Vào tháng 12 năm 2012, cảnh sát bắt giữ Vi vì cô đã
cố gắng tham dự các phiên toà phúc thẩm xét xử ba người blogger khác. Trong khi bị cảnh sát tạm giữ, cô bị tước quần áo,
hạn chế và phải chịu sự lục soát ở vùng kín. Khác xa với bị đe dọa, Vi đăng trên blog một bản tường thuật của người trong
cuộc về sự việc đã xảy ra và viết rằng vào cuối sự thử thách của cô, cô có nói với cảnh sát:
"Tôi muốn cho các anh biết rằng bạo lực và các hành vi thấp hèn của các anh có thể làm người ta đầu hàng các anh, nhưng
đó chỉ hữu hiệu đối với các người yếu. Đối với những người như tôi, nó chỉ tăng cường tinh thần và ý chí của tôi. Các anh nên
truyền lại lời nói của tôi tới những người ra lệnh cho các anh thực hiện các hành động thấp hèn này. Và đừng quên để thêm
rằng kỹ năng của các anh còn nghèo và kém hơn một người phụ nữ như tôi mà các bạn đã phải dựa vào những thủ đoạn dơ
bẩn."[58]
IV. Kết luận và khuyến nghịKhi tranh cử để có chân trong Hội đồng Nhân quyền LHQ vào năm 2013, trong văn bản ứng cử, chính phủ VN viết:
“Những cơ chế để cổ suý và bảo vệ nhân quyền được phát triển phù hợp với nguyên tắc Nhà nước pháp trị của dân, do dân và
vì dân - như khẩu hiệu “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra.”
Những blogger, các nhà bảo vệ nhân quyền và các nhà vận động xã hội khác đều góp phần vào việc phát triển một xã hội chủ
trương đặt con người làm trọng tâm - tức là ai cũng không sợ bị phân biệt đối xử khi bàn luận tự do, phát biểu ý kiến, đòi hỏi
chính quyền phải minh bạch, phải có trách nhiệm giải trình, và tham gia những hoạt động công chúng. Sự ổn định lâu dài và
phồn vinh của VN tuỳ thuộc vào sự xây dựng một xã hội như thế.
Tuy nhiên, chính phủ VN vẫn dùng chính sách cai trị hà khắc và truy tội bằng luật pháp cũng như dùng các biện pháp đàn áp
nhắm vào các blogger và các nhà hoạt động, dù họ chỉ thực thi một cách ôn hoà các quyền tự do cơ bản và nhân quyền. Điều
đó không những vi phạm các nghĩa vụ của VN - một Nhà nước đã ký kết 9 điều ước quốc tế về nhân quyền (xem Annex 1) -
mà còn đi ngược lại việc họ tự nhận là một “Nhà nước pháp trị của dân, do dân và vì dân”.
Là một nhà nước đã chuẩn thuận ICCPR (Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị - International Covenant on
Civil and Political Rights), VN có nghĩa vụ tôn trọng và bảo vệ các quyền tự do cơ bản và nhân quyền - kể cả quyền tự do phát
biểu và thông tin qua mạng cũng như ngoài đời.
Dù quyền tự do phát biểu không phải là tuyệt đối, sự giới hạn các quyền này chỉ có thể được chấp nhận khi nó thoả mãn
những điều kiện khắt khe như được quy định bởi Điều 19 (3) của ICCPR và được đề cập trong Lời Bàn Tổng quát 34 (2011)
của Hội đồng Nhân quyền LHQ (UNHRC). ICCPR xem quyền tự do phát biểu là rất quan trọng và mọi biện pháp nhằm giới hạn
nó là ngoại lệ.
VN có nhiều đạo luật, nghị định và chính sách mơ hồ với câu chữ ôm đồm vốn được dùng để trừng phạt những ai thực thi
quyền tự do phát biểu của họ một cách ôn hoà. Mặt khác nhà cầm quyền VN cũng không thể giải thích cặn kẻ tại sao những
hoạt động như viết blog và cổ suý cho nhân quyền lại đe doạ nền an ninh quốc gia. Họ cũng không thể biện minh cho sự cần
thiết của những hình phạt nặng nề mà họ dành cho các blogger và các nhà hoạt động. Các điều khoản khắc nghiệt trong bộ
Luật Hình sự VN không thoả mãn những quy định chặt chẻ về ngưỡng áp dụng như được ghi trong Điều 19(3) của ICCPR và
Lời Bàn Tổng quát 34.
Vì những lý do nêu trên, trong tinh thần tôn trọng và xây dựng, Tổ chức Những Người Bảo Vệ Dân Quyền đưa ra những
khuyến nghị sau đây cho chính phủ VN và những ai quan tâm, với mục đích yểm trợ cho các nhà hoạt động nhân quyền và
blogger. Tổ chức Những Người Bảo Vệ Dân Quyền kêu gọi chính phủ VN:
1. Trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện các blogger, các nhà báo, các nhà hoạt động nhân quyền và tất cả những ai đang bị
giam giữ, bị quản chế tại gia, hoặc bị tù đày chỉ vì họ thực thi quyền tự do phát biểu và hội họp một cách ôn hoà.
2. Sửa đổi hay huỷ bỏ tất cả các luật lệ, nghị định và điều luật như Nghị định 72, Điều 79, 87, 88, 257 và 258 của Luật Hình sự
VN vì chúng không phù hợp với ICCPR và tất cả những công ước quốc tế về nhân quyền mà VN đã ký kết.
3. Chấm dứt tất cả những hình thức theo dỏi, quấy nhiễu, giam cầm, phá trang mạng, giới hạn quyền tự do di chuyển, đàn áp
bloggers và các nhà hoạt động nhân quyền. Đồng thời nhanh chóng điều tra những vụ vi phạm như vừa nói một cách độc lập,
công tâm và có hiệu quả để tìm ra thủ phạm và buộc họ nhận trách nhiệm.
4. Trong tiến trình soạn thảo báo cáo định kỳ thứ 3 cho HNHRC, chính phủ VN phải tham khảo ý kiến rộng rãi của các blogger
và các nhà hoạt động trong xã hội dân sự. Trong báo cáo đó, VN cần mô tả chi tiết về sự thực thi các đạo luật, nghị định và
chính sách có ảnh hưởng tới quyền quyền tự do phát biểu, cũng như phải giải thích cách thức và kế hoạch để làm sao các luật
lệ đó trở nên tương thích với các tiêu chuẩn nhân quyền của ICCPR và của quốc tế.
5. Mời và tạo điều kiện thuận tiện cho các Đặc phái viên LHQ thăm VN để khảo sát về hiện trạng của quyền tự do phát biểu và
sự an sinh của các nhà hoạt động nhân quyền. VN cần tiếp thu những tư vấn kỹ thuật của chuyên gia LHQ khi sửa đổi hay
soạn thảo luật pháp và chính sách có ảnh hưởng tới quyền tự do phát biểu. VN phải thực tâm trong việc thực thi các khuyến
nghị của LHQ.
Tổ chức Những Người Bảo Vệ Dân Quyền kêu gọi các nước chủ chốt gồm có thành viên của Liên minh Tự do Mạng
(Freedom Online Coalition), Liên hiệp Châu âu, ASEAN, Australia, Canada, Nhật Bản, New Zealand, Na Uy, Thuỵ Điển và Hoa
Kỳ:
1. Tiếp tục kêu gọi chính phủ VN trả tự do cho tất cả blogger, nhà báo, các nhà hoạt động nhân quyền và tất cả những ai bị
cầm tù vì họ thể hiện quyền tự do phát biểu và quyền tự do hội họp một cách ôn hoà. Chính phủ VN phải chấm dứt mọi hình
thức đàn áp nhắm vào những thành phần vừa kể.
2. Hỗ trợ và bảo vệ một cách kịp thời và hiệu quả, cũng như công khai ghi nhận những thành quả tranh đấu của các blogger,
các nhà báo, các nhà hoạt động nhân quyền. Đặc biệt là Liên hiệp Châu âu phải tích cực áp dụng những quy luật ứng xử liên
quan tới thành phần bảo vệ nhân quyền.
3. Công khai cũng như âm thầm kêu gọi nhà nước VN sửa hay bỏ các luật lệ, nghị định và điều luật như Nghị định 72, Điều 79,
87, 88, 257 và 258 của Luật Hình sự VN vì chúng đàn áp và giới hạn quyền tự do phát biểu và các hoạt động nhân quyền.
4. Đưa tiêu chuẩn nhân quyền vào trong tất cả các quan hệ song phương với VN, bảo đảm rằng mọi thoả thuận về mậu dịch và
đầu tư với VN - bất kể là dự định hay đang tiến hành - đều không có tác dụng phương hại đến nhân quyền. Ngoài ra còn cần
phải có những cơ chế có quyền lực để giám sát và can thiệp khi vi phạm nhân quyền xảy ra.
5. Theo dỏi và báo cáo về việc VN thực thi đúng đắn các khuyến nghị của UPR, của LHQ và của các tổ chức xã hội dân sự để
thể hiện sự tôn trọng nhân quyền, quyền tự do phát biểu và hội họp, tự do thông tin trên mạng và về sự phát triển của xã hội
dân sự.
6. Theo dỏi và hành động có hiệu quả để ngăn ngừa và can thiệp khi có vi phạm về quyền tự do phát biểu và quyền bảo vệ
đời tư có sự can dự của các công ty đến VN làm ăn.
CRD kêu gọi các công ty thuộc công nghệ thông tin ở VN cũng như ở nước ngoài:
1. Tuân thủ ‘Các Nguyên tắc Dẫn đạo của LHQ về Kinh doanh và Nhân quyền’, ‘Các Nguyên tắc của Mạng Sáng kiến Toàn cầu
về Quyền tự do phát biểu và Bảo vệ đời tư’
2. Chủ động đề cập với chính phủ VN về những quan ngại của công ty đối với những chính sách, luật lệ hay biện pháp không
phù hợp với các chuẩn quốc tế về nhân quyền.
3. Tham vấn rộng rải và thường xuyên với xã hội dân sự, kể cả những nhóm không được uỷ quyền, về việc phát triển, thực thi
và cải tiến các chiến lược của công ty để bảo vệ quyền tự do phát biểu và quyền bảo vệ đời tư.
4. Minh bạch hoá thông tin và công bố theo định kỳ những số liệu về quá trình yêu cầu huỷ bỏ nội dung, hay tiết lộ thông tin về
người dùng dịch vụ từ phía chính phủ VN, cũng như phản ứng của công ty trước những yêu cầu đó.
CRD kêu gọi Ủy ban Liên chính phủ về Nhân quyền của ASEAN (ASEAN Intergovernmental Commission on Human Rights -
AICHR):
1. Thể hiện quyền lực của họ theo Điều 4.10 của Điều khoản Tham chiếu bằng cách tiếp cận và duyệt xét các thông tin từ VN
để xem chính phủ VN có tuân thủ Điều 19 của ICCPR và có thực thi các khuyến nghị được cung cấp bởi xã hội dân sự, UPR,
các tổ chức điều ước của LHQ và các đặc phái viên LHQ hay không. Các thông tin này cần phải được công bố.
2. Kêu gọi chính phủ VN trả tự do cho tất cả blogger, nhà báo, các nhà hoạt động nhân quyền và tất cả những ai bị cầm tù vì
họ thể hiện quyền tự do phát biểu và quyền tự do hội họp một cách ôn hoà. Chính phủ VN phải chấm dứt mọi hình thức đàn
áp nhắm vào những thành phần vừa kể.
3. Khuyến khích chính phủ VN sửa hay bỏ các luật lệ, nghị định và điều luật như Nghị định 72, Điều 79, 87, 88, 257 và 258 của
Luật Hình sự VN vì chúng đàn áp và giới hạn quyền tự do phát biểu và các hoạt động nhân quyền ôn hoà.
Civil Rights Defenders * CTV Danlambao lược dịch
Nguồn:
http://www.civilrightsde...will-not-be-silenced.pdf______________
Chú thích:
[1] Internet Live Stats, “Vietnam Internet Users,”
http://www.internetlives...internet-users/vietnam/. [2] Internet Live Stats, “Internet Users by Country (2014)”,
http://www.internetlives...ernet-users-by-country/. [3] We Are Social, “2014 Asia-Pacific Digital Overview,” 16 January 2014,
www.slideshare.net/weare...l-digital-mobile-in-apac [4] Dezan Shira & Associates’ Vietnam Briefing, “Increasing Mobile Internet Use in Vietnam to Open Up New Market Areas, 17
September 2014,
www.vietnam-briefing.com...-open-market-areas.html/ [5] We are Social, “Social, Digital, and Mobile in Vietnam,”
http://wearesocial.net/b...digital-mobile-vietnam/. [6] UNESCO Institute for Statistics, “Vietnam Country Profile,”
http://www.uis.unesco.or...NM®ioncode=40515. [7] Civil Rights Defenders, “Vietnamese bloggers initiate a unique campaign for freedom of expression,” 11 September 2013,
www.civilrightsdefenders...-freedom-of-expression/. [8] See anhbasam.wordpress.com, anhbasamnews.info, and basam.info.
[9] “Anh Ba Sam Breaks the Chain of Oppression,” 13 November 2014,
http://www.slideshare.ne...ng/abs-english-41542409. [10] Pham Doan Trang, “Anh Ba Sam’s News Blog Marches on Despite His Arrest,” 31 January 2015,
vietnamrightnow.com/20150131/depth-anh-ba-sam’s-news-blogmarches-despite-his-arrest.
[11] Ibid.
[12] Dan Lam Bao, “We want to know! It is our RIGHT to KNOW,”
http://danlambaovn.blogs...-our-right-to-know.html. [13] Open Letter to the United Nations’ Human Rights Council and its Mechanisms Concerning Vietnam’s Human Rights
Abuses and The People’s Human Rights Campaign for 2015, 10 March 2015,
danlambaovn.blogspot.com/2015/03/open-letter-to-united-nations-human.html
[14] Report of the Special Rapporteur on freedom of religion or belief, Heiner Bielefeldt, Mission to Viet Nam (21 to 31 July
2014), UN Document A/HRC/28/66/Add.2, 30 January 2015; Report of the Special Rapporteur in the field of cultural rights,
Farida Shaheed, Mission to Viet Nam (18-29 November 2013), UN Document A/HRC/28/57/Add.1, 29 January 2015.
[15] BDG Asia, “Vietnam’s Top Social Media Sites in 2014,” 12 June 2014,
www.bdg-asia.com/vietnam...ocial-media-sites-2014/. [16] TechAsia, “Vietnam’s Facebook penetration hits over 70%, adding 14 million users in one year,” 25 September 2013,
https://www.techinasia.c...-14-million-users-year/. [17] New York Times, “As Technology Entrepreneurs Multiply in Vietnam, So Do Regulations,” 8 February 2015,
www.nytimes.com/2015/02/09/business/as-technolo- gy-entrepreneurs-multiply-in-vietnam-so-do-regulations.html?_r=0.
[18] Freedom House, Vietnam chapter in Freedom on the Net2014,
https://freedomhouse .org/report/freedom-net/2014/vietnam.
[19] Reporters Without Borders, Vietnam chapter in 2015 World Press Freedom Index,
http://index.rsf.org/#!/index-details/VNM.
[20] Human Rights Watch, Vietnam chapter in World Report 2014,
http://www.hrw.org/world...ountry-chapters/vietnam. [21] UN Human Rights Committee, General Comment 34, UN Document CCPR/C/GC/34, 21 July 2011,
http://bangkok.ohchr.org...ramme/documents/general- comment-34.aspx.
[22] Ibid.
[23] UN General Assembly, Resolution on “The promotion, protection and enjoyment of human rights on the Internet,” UN
Document A/HRC/20/L.13, 29 June 2012,
http://www.ohchr.org/Doc...n20/A.HRC.20.L.13_en.doc [24] UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights, “Concluding observations on the second to fourth periodic
reports of Viet Nam," UN Document E/C.12/VNM/CO/2-4, 15 December 2014.
[25] UN Human Rights Council, “Addendum to the Report of the Working Group on the Universal Periodic Review of Viet
Nam: Views on conclusions and/or recom- mendations, voluntary commitments and replies presented by the State under
review,” UN Document A/HRC/12/11/Add.1, 16 September 2009.
[26] UN Human Rights Council, “Addendum to the Report of the Working Group on the Universal Periodic Review of Viet
Nam: Views on conclusions and/or recommendations, voluntary commitments and replies presented by the State under
review,” UN Document A/HRC/26/6/Add.1, 20 June 2014.
[27] UN General Assembly, “Viet Nam’s candidacy to the United Nations Human RightsCouncil for the term 2014-2016:
voluntary pledges under resolution 60/251,” 28 August 2013, pg 5.
[28] Opening remarks by H.E. Thanh T. Nguyen, Ambassador, Permanent Representative, Head of the Delegation of Viet
Nam to the Adoption Session of the UPR Working Group Report on Viet Nam, 26th Session of the Human Rights Council, 20
June 2014,
http://www.upr-info.org/...oralstatement_adoption_2014.pdf.
[29] See English translation of full text of the law provided by the Ministry of Justice:
http://www.moj.gov.vn/vb...Detail.aspx?ItemID=7310. [30] Business Software Alliance, Vietnam country profile in the 2013 BSA Global Cloud Computing Scorecard,
http://cloudscorecard.bsa.org/2013/countries.html. [31] Ministry of Information and Communication of Vietnam, Decree No. 97/2008/ND-CP on the Management, Provision and
Use of Internet Services and Electronic Information on the Internet, 28 August 2008.
[32] Reporters Without Borders, Vietnam chapter in Enemies of the Net – Special Edition: Surveillance, 2012,
http://surveillance.rsf.org/en/vietnam/#ftnt14. [33] Human Rights Watch, “Vietnam: New Decree Punishes Press,” 23 February 2011,
www.hrw.org/news/2011/02...-decree-punishes-press.a [34] Danlambao Editorial Team, “We will not be silenced,” September 2012,
https://www.cpj.org/blog...ill-not-be-silenced.php. [35] See English translation of the full text of Decree No. 72/2013 at
http://www.itpc.gov.vn/i...t_view/?set_language=en. [36] Asian Internet Coalition (AIC), Statement on Vietnam’s Internet Services Mgt Decree No. 72, 5 August 2013,
www.asiainternetcoalitio...vices-mgt-decree-no-72/. [37] Freedom Online Coalition Joint Statement on the Socialist Republic of Vietnam’s Decree 72, 26 August 2013,
www.state.gov/r/pa/prs/ps/2013/08/213505.htm. [38] Ministry of Information and Communications, Circular No. 09/2014/TT-BTTTT on the management, provision and use of
information on websites and social networks, issued on 19 August 2014 and effective since 3 October 2014,
english.mic.gov.vn/vbqppl/Lists/Vn bn QPPL/DispForm.aspx?ID=6407.
[39] Former Vietnamese Prisoners of Conscience et al, “Vietnam: Member of the UN Human Rights Council and Human
Rights Violations 2014, 31 January 2015,
http://fvpoc.org/2015/01...lation-2014-in-vietnam/. [40] The 88 Project, Profile of Tran Huynh Duy Thuc, 28 September 2014,
http://the88project.com/...of-tran-huynh-duy-thuc/. [41] Former Vietnamese Prisoners of Conscience et al.
[42] Civil Rights Defenders, “Prominent Vietnamese blogger freed but forced into exile, ”26 October 2014,
www.civilrightsdefenders...-but-forced-into-exile/. [43] Former Vietnamese Prisoners of Conscience et al.
[44] Civil Rights Defenders et al, “Appeal Trial of Vietnamese Activists: Bui Thi Minh Hang & Others,” 11 December 2014,
www.civilrightsdefenders...man-rights-obligations/. [45] Vũ Đông Hà (translated by Đặng Thanh Chi), “Bùi Thị Minh Hằng,”August 2012,
http://danlambaovn.blogs...i-thi-minh-hang_26.html. [46] See English translation of the full text of the Penal Code at:
http://moj.gov.vn/vbpq/e..._Detail.aspx?ItemID=610. [47] Former Vietnamese Prisoners of Conscience et al.
[48] Civil Rights Defenders, “Prosecution of peaceful bloggers and other civil society activists must end, ”8 November 2013,
http://www
.civilrightsdefenders.org/news/statements/prosecution-of-peaceful-bloggers-and-other-civil-society-activists-must-end/
[49] British Broadcasting Corporation,“Google says Vietnam mine opponents under cyber attack, ”31 March 2010,
news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8596846.stm.
[50] Ars Technica, “Vietnamese blogger arrested, blog becomes booby-trapped with malware,” 30 May 2013,
arstechnica.com/tech-policy/2013/05/vietnamese-blogger-arrested-blog-becomes-booby-trapped-with-malware/.
[51] Asia Sentinel, Media Censorship in Vietnam, 24 July 2014,
www.asiasentinel.com/soc...dia-censorship-vietnam/. [52] The Verge, “Facebook’s Report Abuse button has become a tool of global oppression,” 2 September 2014,
www.theverge.com/2014/9/...ol-of-global-oppression. [53] Agence France-Presse, “Vietnam PM Nguyen Tan says impossible to ban social media: Report,” 19 January 2015,
http://economictimes.ind...m_medium=text&utm_campaign=cppst.
[54] Former Vietnamese Prisoners of Conscience et al.
[55] Vietnamese Women for Human Rights, “Report on Human Rights Violations against Women in Vietnam in
2014,Vietnamese Women for Human Rights, ”4 January 2015,
vnwhr.net/2015/01/05/vietnamese-women-for-human-rights-report-on-human-rights-violations-against-women-in-vietnam-in-20
14/.
[56] Network of Vietnamese Bloggers, “Bloggers Prohibited to Exit the Country, Passports Seized,” December 2013,
danlambaovn.blogspot.com/2013/12/bloggers-prohibited-to-exit-country.html.
[57] Radio Free Asia, “Vietnamese Blogger Harassed, Beaten by Plainclothes Police,” 10 December 2014,
www.rfa.org/english/news...sed-12102014165915.html. [58] Nguyen Hoang Vi, “What happened on the day of the Appeal Hearing for the members of The Free Journalist Network,”
January 2013,
danlambaovn.blogspot.com/2013/01/what-happened-on-day-of-appeal-hearing.html#.UOpxQolessE.