Ảnh chụp qua màn hình TV phiên xử Luật sư Nguyễn Văn Đài và Luật sư Lê Thị Công Nhân tại Tòa án Nhân dân Hà Nội hôm 27/11/2007.

Vừa qua, 26 nhóm xã hội dân sự trên thế giới cùng lên tiếng kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho LS Nguyễn Văn Đài và Bà Lê Thu Hà. Một trong những tổ chức đó là Hội những người bảo vệ quyền dân sự (Civil Rights Defenders) trong một bức thư ngỏ được đăng trên trang web, nêu rõ đối với những người đấu tranh vì dân chủ nhân quyền như LS Nguyễn Văn Đài hay bà Thu Hà, thì nhà tù không phải là nơi dành cho họ và yêu cầu chính quyền Hà Nội phải thả họ ngay lập tức, để họ được quyền thực thi nhiệm vụ của họ là bảo vệ và truyền bá cho người khác về các quyền và nghĩa vụ sống theo đúng hiến pháp VN và luật pháp quốc tế.

Hoan nghênh
Chia sẻ với chúng tôi qua skype video, Blogger Nguyễn Tường Thụy, người cũng gần gũi thân thiết với LS Nguyễn Văn Đài cho rằng ông rất hoan nghênh việc lên tiếng của các nhóm xã hội dân sự:

“Tôi rất hoan nghênh hội bảo vệ quyền con người lên tiếng yêu cầu trả tự do cho LS Nguyễn Văn Đài và cử nhân Lê Thị Thu Hà. Tôi thấy đây là việc làm rất đúng đắn và rất cần thiết vào lúc này, bởi vì chuyện lên tiếng về các tù nhân có những người đấu tranh ở Việt Nam bị bắt từ trước nay lên tiếng rất nhiều và đặc biệt trong trường hợp bắt Nguyễn Văn Đài là một việc bắt hết sức bất thường.

Vậy nếu tôi là một người mà đấu tranh cho nhân quyền cho dân chủ tự do, thì chắc chắn là tôi hoan nghênh thôi. Và tôi mong muốn rằng nhiều tổ chức xã hội trong và ngoài nước càng lên tiếng nhiều càng tốt.”

Bà Kim Chi, Người cũng đã ký tên để kêu gọi chính quyền trả tự do cho LS Nguyễn Văn Đài và Bà Lê Thu Hà cho rằng đây là việc làm rất cần thiết:

“Tôi nghĩ đây là việc làm rất cần thiết để bảo vệ nhân quyền, không phải chỉ đối với LS Đài và Lê Thu Hà mà đối với tất cả những ai đang tham gia tranh đấu bị nhà cầm quyền khủng bố và bắt bớ. Riêng LS Đài, mọi người đều yêu quý kính trọng và tin tưởng bởi LS đã xả thân không ngại đường xa vất vả đi khắp nơi để tuyên truyền về vấn đề nhân quyền và nói rõ rằng cần phải có nhân quyền và phải thoát Trung như thế nào. Một chiến sĩ can trường như thế mà bị cầm tù thì không ai không phẫn nộ không ai không muốn đòi ngay tự do cho người đó.”

Còn theo Blogger JB Nguyễn Hữu Vinh thì việc kêu gọi của các nhóm xã hội dân sự phản ánh đúng những nguyện vọng của người dân Việt Nam khi họ mong muốn được tự do bày tỏ chính kiến của mình, đây là một hành động mạnh mẽ:
“Tôi nghĩ lời kêu gọi của các tổ chức dân sự nó cũng nằm trong một phong trào đòi trả tự do cho LS Nguyễn Văn Đài và cộng sự là cô Lê Thu Hà. Việc đó phản ánh nguyện vọng của những người dân chân chính cũng như các nhóm tổ chức xã hội dân sự, người ta lên tiếng để cho quyền của con người, quyền tự do bày tỏ chính kiến, quyền được nói lên ý nghĩ của mình phải được tôn trọng, đồng thời phản đối những việc dùng những điều luật mơ hồ, điều luật có thể suy diễn ra bất cứ trường hợp nào theo ý chủ quan của nhà cầm quyền để đàn áp những tiếng nói trung thực thẳng thắn, những tiếng nói ưu tư về hiện tình đất nước về tình hình dân tộc. Tôi cho rằng đây là một trong những hành động mạnh mẽ để đòi tự do cho những người dám nói lên tiếng nói của mình, chẳng hạn như LS Nguyễn Văn Đài và cộng sự của anh là cô Lê Thu Hà, những người bảo vệ quyền con người, bảo vệ quyền tự do của con người. Những người đó cần phải được bảo vệ. Tôi cho đó là hành động kịp thời và đúng đắn của những nhóm xã hội dân sự và những người có lương tâm, có lương tri đối với những hành động trên đất nước này đối với các công dân của mình của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam hiện nay.”

Sẽ tác động đến nhà cầm quyền?
Cũng có nhiều thắc mắc liệu khi nhà nước Việt Nam đang gấp rút để chuẩn bị đại hội đảng 12 thì liệu những lời kêu gọi đó sẽ có tác động gì đến nhà cầm quyền hay không? Theo Bà Kim Chi, người vẫn còn thẻ đảng cho rằng:

“Tôi nghĩ nó có tác dụng, rất tác dụng là khác, bởi vì nhà cầm quyền Việt Nam luôn luôn không nhớ những gì mình hứa, nên đây là một việc làm cần thiết mà có thể gọi là bài chúng tôi được học là bảo vệ nhân quyền. LS Đài hay Lê Thu Hà và nhiều những luật sư khác và nhiều người khác nữa, kể cả nông dân, dân oan ở ba miền họ cũng đã nhờ những sự hiểu biết từ những người dấn thân như LS Đài mà bây giờ họ cũng biết tranh đấu cho nhân quyền dân chủ.”

Nhưng theo Blogger JB Nguyễn Hữu Vinh lời kêu gọi này của 26 nhóm xã hội dân sự sẽ không có nhiều tác dụng, nhưng ít nhiều cũng giúp thức tỉnh một số chưa biết việc mình làm:

“Thật ra có thể nói rằng rất nhiều lời kêu gọi, những tiếng nói từ trong nước cũng như ngoài nước từ trước đến nay có nhiều áp lực, có những cảnh tỉnh đối với nhà cầm quyền Việt Nam. Tuy nhiên nhiều khi đối với nhà cầm quyền điều đó cũng có thể không có tác dụng mấy, bởi vì khi họ đã làm những việc theo sự tính toán của họ.

Tôi cũng có bài viết là chẳng có gì dễ dàng hơn việc bắt một công dân của mình để làm con tin để đổi chác trong các vấn đề của đất nước, vấn đề về nhân quyền khi gia nhập TPP hoặc gia nhập hiệp định thương mại quốc tế chẳng hạn, những vấn đề như vậy thì Việt Nam vẫn thường xảy ra.

Khi bắt thì họ cố tình bắt bằng mọi giá nhưng khi thả thì có những điều kiện để họ được lợi trong nhiều vấn đề. Đó là một con bài, một trò mà chúng tôi thấy không lạ lùng gì. Cho nên việc nói rằng những áp lực của người dân kêu gọi thả ra thì tôi nghĩ rằng là cái tác dụng không thể không có những tác dụng lớn bởi vì thứ nhất, nó có thức tỉnh những người chưa biết việc họ làm, có những người chỉ hành động theo một cái máy móc, một phản xạ của con robot không có những lý trí trong khi làm việc đó. Bên cạnh đó sẽ có những con người sẽ được thức tỉnh, sẽ thấy ra được điều vô lý và những điểm bất nhân ở trong đó thì tình thần như vậy sẽ có những thay đổi ngay trong nội bộ của đảng cộng sản.

Blogger JB Nguyễn Hữu Vinh, ảnh chụp trước đây tại Hà Nội.

Cái thứ hai đặc biệt là có tác động với dân chúng, với những người trước đây còn sợ hãi chưa dám lên tiếng nói của mình thì đã đến lúc họ nhìn thấy rằng “quyền của người dân là được lên tiếng” quyền của người dân phải bảo vệ lẽ phải bảo vệ những người công chính.

Tôi cho rằng nó sẽ có rất nhiều tác dụng trong xã hội Việt Nam hiện nay, còn tác dụng đối với đảng cộng sản thì tôi nghĩ rằng trong chừng mực nào đó thì họ sẽ so sánh giữa cái được với cái mất giữa cái lợi và cái hại trong vấn đề bắt và giữ những nạn nhân này.”

Cũng xin được nhắc lại, Luật sư Nguyễn Văn Đài, là một cựu tù nhân lương tâm và Bà Lê Thu Hà, vừa bị bắt một tháng trước khi diễn ra Đại hội Đảng CS lần thứ 12. Cả hai bị cáo buộc tội “tuyên truyền chống nhà nước theo Điều 88 bộ luật hình sự, với điều luật này có thể sẽ phải chịu bản án từ ba đến 20 năm tù.
Theo RFA