Bà Jenifer Neidhart de Ortiz - viên chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, cựu tùy viên Chính trị đặc trách về vấn đề nhân quyền tại Việt Nam (thứ hai từ phải), trong đoàn làm việc của ông Tom Malinowski.
Có thể sự hiện diện của bà Jenifer không được để ý nhiều, bởi tất cả đang tập trung vào vai trò của hai trợ lý nhân quyền Tom Malinowski và Daniel Russel về Đông Á – Thái Bình Dương để chuẩn bị cho chuyến công du Việt Nam từ ngày 22/5 của Tổng thống Obama.
Nhưng nếu chịu khó nhớ lại, hẳn nhiều người nhận ra rằng bà Jenifer rất có “duyên” với việc thả tự do cho tù chính trị ở Việt Nam. Tháng 4 năm 2014, bà Jenifer là người thu xếp các thủ tục pháp lý về phía công an và chính quyền Việt Nam, cũng như thủ tục pháp lý của Mỹ để đưa tù nhân lương tâm Cù Huy Hà Vũ sang Hoa Kỳ.
Đến tháng 10/2014, cùng với chuyến làm việc đàm phán nhân quyền tại Hà Nội của ông Tom Malinowski, chính quyền Việt Nam đã phải trả tự do trước thời hạn cho tù nhân lương tâm Điếu Cày Nguyễn Văn Hải. Và cũng chính Jenifer là người thu xếp các thủ tục để sau đó “hộ tống” Điếu Cày đến Mỹ.
Còn lần này thì sao? Tất nhiên Jenifer không sang Việt Nam để dạo chơi.
Không khí đáng chú ý là sau cuộc đối thoại nhân quyền Việt – Mỹ trong hai ngày 25 và 26 tháng 4 năm 2016 tại Washington, cho đến nay vẫn chưa lọt ra bất kỳ tin tức nào về kết quả đàm phán. Trong bối cảnh đó, Tom Malinowski lại đến Hà Nội…
Một động thái đáng chú ý không kém là hai nhà hoạt động môi trường Trương Minh Tam và Chu Mạnh Sơn – những người đã bị công an Hà Tĩnh và Quảng Bình bắt và thông tin cho Đài truyền hình Việt Nam cùng một số báo nhà nước là “phản động”, đã bất ngờ được trả tự do chỉ ít ngày sau cuộc biểu tình môi trường ngày 1/5/2016. Hiện tượng này được xem là rất hiếm hoi nếu đối chiếu với các vụ việc bắt bớ chính trị để sau đó khởi tố và truy tố trước đây.
Có khả năng việc công an phải trả tự do cho hai nhà hoạt động trên xuất phát từ sức ép đủ lớn của Chính phủ Mỹ, lồng trong bối cảnh trước chuyến thăm Việt Nam của Obama và chính quyền Việt Nam đang rất cần TPP, được dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương, được công nhận “kinh tế thị trường đầy đủ” và được tiếp tục vay tín dụng với lãi suất ưu đãi.
Cũng có khả năng cuộc đối thoại nhân quyền Việt – Mỹ tháng 4/2016 đã bắt đầu có tác dụng. Sự hiện diện của Jenifer tại Việt Nam vào thời điểm này có thể liên quan trực tiếp đến việc sắp tới chính quyền và công an Việt Nam sẽ tiếp tục tống xuất sang Mỹ một hoặc vài ai đó trong số tù nhân chính trị.
Có thể là ai: Nguyễn Văn Đài, Trần Huỳnh Duy Thức…?
Mới đây, tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức bất ngờ bị chuyển trại giam từ trong Nam ra Nghệ An. Trước khi bị tống xuất sang Mỹ, Điếu Cày cũng đã ở trại Nghệ An.
SBTN
