Với số tuổi ngoài bảy mươi của mình, tôi biết tôi đã quá già để thấu hiểu lẽ vô thường, định luật sống / chết tự nhiên của người cũng như thú.
Tôi hiểu, núi có thể biến thành hồ, ao; sông có thể thành sa mạc...! Con người (hay thú) dù là ai, thế nào, hễ đã có sinh, tất sẽ phải có tử. Hễ
đã có hợp, tất phải có tan... Vậy mà, không hiểu sao, sớm nay, khi T. báo tôi biết “đêm qua, Chí Phèo đã bỏ nhà ra đi!”, tôi vẫn bị choáng
váng. Chấn động!!!
Chí Phèo.
Lần đầu tiên, chưa tới tám giờ, tôi đã mở cửa vào phòng “Lưu Niệm” thắp nén hương trên trang thờ nhỏ - Chỉ để thưa với Mẹ tôi, với Huyền
Châu và, vong linh những người đã khuất rằng “đêm qua, Chí Phèo đã bỏ nhà ra đi.”
Tôi cũng nói với Mẹ tôi, lần này, Orchid cũng như tôi, sẽ không xin Mẹ tôi, run rủi cho tìm lại Chí Phèo như nhiều năm trước. Linh tính cho tôi
biết, Chí Phèo không có một chọn lựa nào khác, khi tuổi già tới, Chí Phèo phải chia tay chúng tôi. “Em” phải sống những ngày cuối đời đâu đó,
như con đường mà, định mệnh (hay nghiệp lực) đã định sẵn cho “em.”
T. kể, cách đây mười hai năm, một hôm Chí Phèo xơ xác, bờm xơm, đói, lạnh, thất thần... lạc vào sân nhà chúng tôi. Gặp Orchid, Chí Phèo
mừng rỡ, hồn nhiên ngã vào lòng Orchid, tựa sau một thời gian thất lạc, bất ngờ gặp lại ruột thịt, máu mủ mình.
T. kể, không biết ai là chủ của Chí Phèo, e rằng có thể họ sẽ bồn chồn, lo lắng đi tìm đứa con thương yêu của mình; T. khuyên Orchid, dán
giấy nơi các trụ điện khu vực chúng tôi đang ở, thông báo việc, Orchid hiện tạm giữ Chí Phèo. Xin liên lạc với Orchid để đón lại con mình.
Nhiều ngày sau, chúng tôi vẫn không thấy ai gọi điện thoại. Thời gian đó, Chí Phèo cũng đã quen dần với ngôi nhà mới của mình. Nhưng giữa
khi mọi người đinh ninh, Chí Phèo đã trở thành một thành viên mới, rất thân thiết trong gia đình chúng tôi thì, một sớm mai, bất ngờ Orchid
phát hiện “Chí Phèo đã bỏ nhà ra đi!” - Đó là lần bỏ nhà ra đi thứ nhất của “em.”
Tội nghiệp Orchid, bất cứ lúc nào có chút giờ rảnh, với nước mắt và nỗi lo lắng cháy lòng, Orchid lại lái xe lang thang từng con đường trong
khu vực cư ngụ, với hy vọng tìm thấy, gặp lại Chí Phèo! Trong cơn tuyệt vọng, T. kể, Orchid đã thắp nhang khấn Bà, xin cho Orchid thấy lại
Chí Phèo. Thành viên mới của gia đình chúng tôi.
T. nói, cuối cùng, trong một lần lái xe, lang thang, bất định, Orchid... gặp Chí Phèo. Gặp lại này, trong ghi nhận của Orchid, vẫn là một Chí
Phèo “Xơ xác. Bờm xơm. Đói lạnh. Thất thần.” Orchid ngừng xe. Thấy nhau, hai chị em đã không ngăn được lệ mừng, tủi. Và, tới ngày Chí
Phèo bỏ nhà ra đi sáng nay (hay đêm qua?), Chí Phèo không một lần ra khỏi cổng, dù cho cổng không / quên đóng.
Với số tuổi ngoài bảy mươi của mình, tôi biết tôi đã quá già để thấu hiểu lẽ vô thường, định luật tự nhiên của người cũng như thú. Tôi hiểu, núi
có thể biến thành hồ, ao; sông có thể thành sa mạc! Con người (hay thú) dù là ai, thế nào, hễ đã có sinh, tất sẽ phải có tử. Hễ đã có hợp, tất
phải có tan. Vậy mà, không hiểu sao, sớm nay, khi T. báo tôi biết “đêm qua, Chí Phèo đã bỏ nhà ra đi” tôi vẫn bị choáng váng. Chấn động!!!
Tôi hiểu kể từ hôm nay, không những chẳng bao giờ tôi còn thấy Chí Phèo nữa, mà, mỗi khuya khoắt, khi dừng tay làm việc, bước ra sân sau,
tựa tường, hút thuốc, tôi cũng sẽ chẳng bao giờ được thấy Chí Phèo từ “dog house” hay, từ ngăn tủ cuối cùng, đựng đồ vẽ của tôi, chạy lại,
chờ được gãi đầu, gãi lưng.
Để đến được với tôi, cả trăm lần Chí Phèo đều bị Logan, “người khổng lồ gốc Đức” chặn lại, vờn, xô, vả mặt, như vờn xô, vả mặt một con
chuột nhắt. Cũng có cả trăm lần, Chí Phèo phải bỏ ngang ý muốn đến với tôi bằng cách quay trở lại “dog house” hoặc chui lại vào tủ đựng đồ
vẽ. Nhiều lần, để tránh những cú vồ, ngoạm, vả mặt thô bạo của Logan, “em” phải trốn vào khoảng cách hẹp giữa chiếc motorcyle bụi phủ của
Hân và, vách phòng chứa đồ của Orchid.
Tôi hiểu, nhiều năm sau này, Logan là niềm kinh hoàng của Chí Phèo với những mảng lông bị trụi, những vết thương lòi da trên bộ xương ngày
một còm cõi, co, rút vì tuổi già.
Tôi hiểu, cũng như tôi, khi tuổi già đến, “em” không còn đứng vững cho tôi gãi đầu, gãi lưng. Dù cho rất ý tứ, mỗi khi cúi xuống, tôi luôn tránh
những phần da trụi lông, những phần thân thể bị thương tật...
Tôi không biết Chí Phèo thực sự chỉ muốn tôi gãi cho “em,” hay sự tìm kiếm nhau, giữa chúng tôi còn bắt nguồn từ liên hệ tâm linh, tiền kiếp
nào? Phần tôi, tôi biết, từ khi gia đình chúng tôi có thêm Logan, rồi Rock & Roll thì, hầu như không ai có thì giờ dành cho Chí Phèo nữa. Ngay
T., dù vẫn trở dậy khi trời còn sệt đặc bóng tối, T. cũng chỉ đủ giờ lo cho hai cháu ngoại đầu tiên là Rock & Roll mà thôi. T. không còn thì giờ
tắm thường xuyên, cắt, tỉa lông cho Chí Phèo. Vì thế ngay cả khi không thấy Chí Phèo, nhưng mùi hôi của “em” đã giúp tôi định hướng được
khoảng cách giữa hai bố con một cách chính xác. Và không biết tự bao giờ, tôi đã quen thuộc mùi hôi của Chí Phèo, như Chí Phèo quen thuộc
tới mức ghiền (?) mùi thuốc lá hôi rình từ quần áo tôi!
Tôi nhớ, có những khuya mưa, lạnh, khi Chí Phèo đánh hơi thấy tôi co ro, tựa tường hút thuốc, Chí Phèo vẫn lao vào mưa, lạnh, để đến với
tôi, như đến với một người đồng cảnh ngộ! Người bạn của tuổi già! Khó thể nói ai sẽ đi trước?!?
Tôi không biết, Chí Phèo có hiểu cái định luật tự nhiên của trời đất là: Hễ có sinh, tất có tử. Hễ có hợp, tất có tan?
Tôi cũng không biết, trước khi quyết định bỏ nhà ra đi, theo lộ trình mà định mệnh (hay nghiệp lực) đã định sẵn cho mình, Chí Phèo nghĩ gì?
Cảm nhận gì? Tôi chỉ biết, sau bữa cơm tối, khoảng 8 giờ, khi Hân từ đài trở về, tôi dừng tay, ra vườn sau tựa vách tường, rồi ngồi xuống
chiếc ghế lấm sơn, hút thuốc. Chí Phèo từ dog-house đi tới. Lần này, “em” bất chấp những cú vả mặt trời giáng, những cú vồ, ngoạm khoái
chí... của Logan. “Em” không tìm chỗ núp. “Em” cũng không gào thét dữ dội (với tất cả phẫn nộ, tuyệt vọng) mà, xiêu vẹo, chúi đầu tìm đến
tôi!!!
Lần này, dường như “em” không có ý chờ đợi tôi gãi đầu, gãi lưng mà “em” liếm chân tôi. (Tôi biết Chí Phèo ưa liếm chân tôi, nhất là sau khi
tôi mới tắm xong, phải đi dép). “Em” luẩn quẩn bên tôi không lâu, chỉ ít giây thôi, rồi quay lưng đi. Trái với những lần trước, lần này, không hiểu
lý do gì, khiến tôi không để ý xem “em” có trở lại “dog house” hay, chui vào ngăn chót của tủ đựng đồ vẽ. Tôi trở lại bàn viết của mình.
Cũng không hiểu lý do gì, hơn một giờ khuya, trước khi vào giường ngủ, tôi ra sân sau, đứng, rồi ngồi hút thuốc nhiều lần mà, không chút bận
tâm về sự vắng mặt của “em!!!” Cho tới sớm nay, T. báo tôi biết “đêm qua, Chí Phèo đã bỏ nhà ra đi...”
Chí Phèo, của tôi,
Tôi không biết tại sao? Lý do nào “em” lại chọn bỏ nhà ra đi, khi thời tiết nơi chúng ta đang ở, rơi vào giai đoạn bất thường nhất của năm.
Những trận mưa bất ngờ về sáng. Những trận mưa sầm sập, lênh láng nước sớm mai! Những trưa, chiều nắng chói, rát da...
Tôi không biết em có dự trù với tuổi già, sức yếu, đi đứng bình thường đã không vững, làm sao em sống nổi trước đám đồng loại giang hồ nơi
đường phố của em?
Tôi cũng tự hỏi, không biết em có nghĩ trước chuyện rồi em sẽ kiếm miếng ăn bằng cách nào? Khi mà 12 năm qua, trong gia đình, thức ăn của
em được sản xuất bởi một hãng chuyên môn, nổi tiếng nhất.
Tôi cũng tự hỏi, làm sao, cách nào em có thể tự kiếm cho mình một chỗ ngủ tạm, qua đêm, khi mà thế giới “giang hồ” của em, vốn cực kỳ
hung hiểm?
Nhưng, cách gì thì, mọi chuyện cũng đã trở thành quá muộn! Tôi biết em quyết định đi theo lộ trình định mệnh (hay nghiệp lực) định sẵn cho
em (cũng như đã dành sẵn cho tôi) - Nên, nếu tôi có hỏi hàng chục câu hỏi khác thì, cũng vô ích! Cũng chỉ làm cho nhau đau lòng thêm mà
thôi!!!
Cách gì, Chí Phèo, tôi chỉ muốn nhắc nhở em hãy nhớ: Ngày nào còn sống hãy nhớ, từ sớm mai, tới khuya khoắt, tôi vẫn đứng tựa vách
tường, ngồi trên chiếc ghế lấm sơn, để hút những điếu thuốc và, nghĩ tới em, một thành viên của gia đình này, đã lặng lẽ bỏ đi!!!
Tôi cũng muốn nhắc nhở em những người còn lại trong ngôi nhà này, sẽ mãi nhớ tới em. Như nhớ tới một đứa em, cuối đời vẫn không thoát
khỏi con đường tối tăm định mệnh đã chọn trước!.
Phần tôi, sẽ luôn nhớ, cuối đời, em không được may mắn như Tề Thiên, như Cocaine. Hai người bạn thân tình nhất của em, có được một cái
chết êm đềm nơi bệnh viện thú y gần nhà! Và, trên nóc kệ sách của tôi, sẽ vĩnh viễn không bao giờ có được hộp đựng tro cốt em - Với tấm
hình em, tươi cười nơi mặt chính của hộp gỗ...
Thôi! Chí Phèo! Thôi em! như tôi đã nói, ngay đầu bài viết này rằng, núi có thể biến thành ao, hồ; sông có thể trở thành sa mạc... Nhưng nếu
chúng ta không được sinh ra thì, sẽ không có ngày chúng ta phải đối mặt với chết. Cũng như, nếu không có duyên hợp thì, hôm nay, tôi đâu
phải đối mặt với duyên tan!!!
Thì thôi, Chí Phèo, dẫu gượng gạo, dẫu vô nghĩa, tôi vẫn muốn gửi em, lời chúc “Em đi bình an. May mắn!” Chỉ xin em, bằng cách nào đó, sau
khi chết, hãy cho những người thân nhất cuối đời em sớm biết!!!
Để chúng tôi hiểu, cuối cùng em cũng đã được giải thoát! Em không chỉ giải thoát được khỏi Logan mà, em còn được giải thoát khỏi cuộc đời
hữu hạn, nhưng thừa mứa bất hạnh, khổ đau này.
Tôi nghĩ, dù chẳng bao giờ nữa, chúng ta còn thấy nhau; nhưng nếu còn duyên nợ, tôi tin có ngày chúng ta gặp lại nhau! Không lâu nữa! Ở
dạng nào đó: Người hay thú trên mặt địa cầu này.
Một lần nữa, Chí Phèo, cho tôi được chúc: “Em đi bình an. May mắn!!!”
Tùy bút Du Tử Lê
