Ngành du lịch Việt Nam đi về đâu?


Một khách du lịch đi dạo trên bãi biển Nha Trang. Hình minh họa.

Một người bạn của tôi cùng gia đình vừa đi du lịch Nha Trang về quả quyết nói rằng sẽ không quay lại thành phố biển này nữa vì có cảm tưởng như “lạc đường sang Trung Quốc” trước cảnh quá nhiều khách du lịch Trung Quốc. Những tưởng việc du khách nước ngoài đến sẽ làm tăng thu nhập kinh tế cho người dân nơi đây, và ngành du lịch Việt nhưng ngược lại, phía hưởng lợi lại chính là Trung Quốc. Rất nhiều nhà hàng, khách sạn và các hoạt động du lịch khác hiện nay tại Nha Trang, Khánh Hòa do người Trung Quốc xây dựng, tổ chức và chỉ phục vụ cho khách Trung Quốc. Tất nhiên, những người chủ của các cơ sở kinh doanh đó núp bóng đằng sau người Việt Nam công khai đứng tên. Du khách Việt không thể đặt chỗ tại nhiều khách sạn và mua sắm ở một số cửa hàng trong khu vực du lịch.

Sự kiện người Trung Quốc lũng loạn ngành du lịch ở nước ngoài đang là một vấn đề nóng không chỉ riêng đối với Việt Nam. Tại Hàn Quốc, sau khi có chính sách cấp thẻ xanh cho các nhà đầu tư du lịch trên đảo Jeju, đất nước này đã rơi vào trạng thái “đứng ngồi không yên”. Hàng loạt khách sạn, khu nghỉ dưỡng được Trung Quốc xây dựng ồ ạt trên hòn đảo hút khách du lịch bậc nhất xứ Nam Hàn này. Mặc dù các nhà đầu tư vẫn bị kiểm soát chặt chẽ và trả thuế đàng hoàng cho chính phủ nước sở tại, người dân Hàn vẫn tỏ thái độ vô cùng giận dữ bởi sự thao túng của người Trung Quốc đang dần biến Jeju trở thành mảnh đất của Trung Hoa đại lục.

Đối với Việt Nam, tình hình còn trở nên tồi tệ hơn khi những người chủ Trung Quốc đang làm giàu miễn thuế trên mảnh đất này. Cuối năm 2015, Việt Nam nới lỏng thủ tục cấp thị thực cho người Trung Quốc với mức phí giảm xuống một nửa. Các chuyến bay thẳng từ các sân bay quốc tế Trung Quốc tới Cam Ranh cũng được thiết lập đầu năm nay nhằm thu hút khách du lịch. Tuy nhiên, dưới hình thức thị thực du lịch, nhiều người Trung Quốc đến Nha Trang với mục đích chính là kinh doanh chui. Bên cạnh việc mua lại các nhà hàng, khách sạn, họ còn tổ chức nhiều tour du lịch kín. Rất nhiều mặt hàng kém chất lượng từ Trung Quốc được “tuồn” vào các khu phố, gắn mác “Made in Vietnam” và bán với giá cắt cổ khiến hình ảnh đẹp của thành phố Nha Trang từ trước đang bị phai mờ trong mắt du khách bản địa cũng như từ nhiều nước khác. Thậm chí, họ còn chỉ nhận trao đổi tiền mặt bằng đồng Nhân dân tệ (đây rõ ràng là một hành động vi phạm luật.) Hậu quả là đồng tiền được sinh lời một cách xoay vòng trên chính đất Việt trong khi nước ta không hưởng được hưởng chút lợi nhuận nào. Tình trạng này mới đây đã được đề cập trên một số phương tiện truyền thông nhỏ như các trang báo mạng không chính thống, nhưng chưa có một vụ vi phạm nào bị khởi tố. Giới hữu trách tại thành phố này nắm bắt được thông tin cụ thể nhưng nói rằng chưa có bằng chứng cụ thể để điều tra những vụ việc vừa kể.

Trong những năm gần đây, tiềm năng phát triển du lịch tại Việt Nam là rất lớn, do đó việc đưa ra một số chính sách nằm thu hút khách du lịch và đẩy mạnh ngành doanh nghiệp không khói này là việc làm đáng khuyến khích. Nhưng sự lộng hành và coi thường Việt Nam của các thương nhân Trung Quốc khiến chính chúng ta phải đặt câu hỏi về khả năng quản lý doanh nghiệp tại đất nước mình. Thẳng thắn mà nói, nhà chức trách Việt Nam cực kỳ nhanh nhạy trong khâu quản lý doanh nghiệp nội địa, các cơ sở kinh doanh dưới bất kỳ hình thức nào đều được đặt dưới sự kiểm tra định kỳ, không chậm trễ ngày nào, có khi còn kèm thêm những đợt thẩm tra đột xuất. Các doanh nghiệp Việt phải gánh chịu biết bao nhiêu khoản phạt từ trên trời rơi xuống như không treo biển hiệu kinh doanh, hay biển hiệu to quá mức quy định lấn đường chật phố, trong khi cố gắng hoạt động một cách minh bạch và đóng thuế đều đặn.

Tại các nước bạn trong khu vực như Thái Lan hay Indonesia, việc vận hành và quản lý du lịch rất có hiệu quả. Có thể vẫn còn những bất cập phổ biến tại hầu hết các nước đang phát triển, nhưng rõ ràng là không thấy sự lộng hành từ phía nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ Trung Quốc. Có lẽ nào Việt Nam mình không làm như thế được mà cứ mãi để mặc cho một quốc gia khác tự do ngông cuồng vi phạm chủ quyền của mình một cách trắng trợn?

Theo Blog 'Trong lòng Hà Nội' của Hoàng Giang (VOA)