Một cơ sở của hãng dược phẩm Pháp Sanofi tại Thượng Hải. Ảnh chụp ngày 02/08/2013. Reuters
Trong dòng thời sự bị ba đề tài chính chi phối - bầu cử sơ bộ trong cánh hữu tại Pháp, với cuộc tranh luận truyền hình thứ hai vào hôm nay, cuộc đua nước rút tại Mỹ 6 hôm trước ngày bầu cử và lực lượng Irak bắt đầu tiến vào Mossoul – báo Pháp ngày 03/11/2016 hầu như quên hẳn châu Á. Tuy nhiên, trên Le Monde đã có một bài viết khá lý thú mang tựa đề « Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Pháp, ‘Trung Quốc không còn là con gà đẻ trứng vàng’ », nêu bật một mối lo chung của các công ty xí nghiệp ngoại quốc làm ăn với Bắc Kinh : đó là công nghệ của họ bị mất vào tay Trung Quốc.
Đối với Le Monde, việc mô hình kinh tế Trung Quốc chuyển đổi đang gây xáo trộn trong hoạt động của 1.500 doanh nghiệp Pháp ở Trung Quốc, với vô số các doanh nghiệp vừa và nhỏ hay các xí nghiệp cỡ trung bình, bên cạnh 15 đại tập đoàn Pháp như Michelin, Vuitton, Sanofi, Auchan… mà theo số liệu năm 2014, đã tạo ra được hai phần ba trong tổng số 570.000 công việc làm tại quốc gia châu Á này.
Để nêu bật các khó khăn mà các doanh nghiệp Pháp gặp phải, bài báo của Le Monde nêu lên ví dụ cụ thể của Redex, một công ty cỡ trung bình tại tỉnh Loiret miền Trung nước Pháp, chuyên sản xuất máy cán thép cao cấp ở Pháp và Đức. Ngay từ năm 2009, công ty này đã bắt đầu mở một trung tâm thẩm định và sửa chữa tại Thượng Hải.
Những chuyển đổi kinh tế hiện nay tại Trung Quốc theo hướng chú ý nhiều hơn đến lãnh vực dịch vụ và tiêu thụ nội địa không phải là không thuận lợi cho Redex, như nhận định của bà Sylvie Grandjean, lãnh đạo chi nhánh của công ty Pháp tại Trung Quốc, nhất là khi thị trường đã bớt chú ý đến giá rẻ, để chuyển sang đòi hỏi chất lượng cao.
Công ty nước ngoài bị buộc phải chuyển giao công nghệTuy nhiên vấn đề đặt ra lại là để có sản phẩm chất lượng cao, thì phải du nhập công nghệ mới từ nước ngoài nếu trong nước chưa có. Và theo Le Monde, một trong những mối ưu tư lớn của các doanh nghiệp Pháp tại Trung Quốc chính là việc họ bị buộc phải chuyển giao công nghệ.
Để thành lập cơ sở tại Trung Quốc, các công ty nước ngoài bị bắt buộc phải liên doanh với đối tác địa phương trong nhiều lĩnh vực (quốc phòng, hàng không, chế tạo xe hơi, viễn thông…).
Tại Redex, để tránh cho công nghệ của mình bị đánh cắp, ngay từ đầu, công ty này đã loại trừ hình thức liên doanh với phia Trung Quốc. Và khi mở chi nhánh Thượng Hải, với khoảng 20 nhân viên hoàn toàn người Trung Quốc, Redex đã cẩn thận « phân mảnh cấu trúc của doanh nghiệp, để cho không có bất kỳ liên lạc nào giữa các thực thể khác nhau của công ty ».
Nhìn chung, theo ông Guillaume Bernard, tổng giám đốc chi nhánh công ty con tại Trung Quốc của Bernard Controls, một nhà sản xuất động cơ điện cho các loại van dùng trong các nhà máy điện hạt nhân, thì các doanh nghiệp Pháp « luôn luôn gặp phải những vấn đề rất lớn về quyền sở hữu trí tuệ, mà Trung Quốc có một cách giải thích rất cá biệt ».
Thế nhưng, theo ông, cẩn thận không không đủ vì « Người Trung Quốc đang tiến triển một cách rất nhanh chóng », và thách thức đối với các công ty Pháp là làm sao để không bị phía Trung Quốc bắt kịp.
Một khó khăn khác làm cho Trung Quốc không còn là con gà đẻ trứng vàng cho các doanh nghiệp Pháp nữa : Đó là chi phí nhân công không còn thấp như trước đây. Theo ông Bernard : « Từ hai, ba năm nay, chi phí cho một kỹ sư Trung Quốc đã bằng chi phí cho một kỹ sư người Pháp ».
Ông Alban Dastugue, cố vấn phụ trách quốc tế của Phòng Thương Mại và Công Nghiệp vùng Paris Ile-de-France thẩm định : « Trong những năm 2000, Trung Quốc rất được ưa chuộng. Hiện nay thì không còn như vậy nữa ».
Bắc Kinh giận Berlin vì bị cản đường thâu tóm doanh nghiệp ĐứcCũng liên quan đến Trung Quốc, Le Monde đã ghi nhận một sự cố ngoại giao nghiêm trọng xẩy ra hôm 01/11/2016 giữa Trung Quốc và Đức trong bài « Bắc Kinh rất bất bình sau vụ Berlin đổi thái độ đối với đầu tư Trung Quốc ».
Theo Le Monde, khi bộ trưởng Kinh Tế kiêm phó thủ tướng Sigmar Gabriel, cùng với một phái đoàn 60 nhân vật quan trọng trong nền kinh tế Đức bắt đầu chuyến thăm Trung Quốc trong 5 ngày cách nay hai hôm, phía Berlin cũng đã dự trù việc tiếp đón sẽ không nồng hậu lắm. Thế nhưng thực tế còn nghiêm trọng hơn, với một sự cố ngoại giao thực thụ.
Trước sự sững sờ của mọi người, bộ trưởng Thương Mại Trung Quốc Cao Hổ Thành đã hủy bỏ vào phút chót việc ông cùng với khách mời người Đức xuất hiện trước cử tọa đến dự cuộc họp của Ủy Ban Kinh Tế Trung-Đức, ủy ban điều phối quan trọng nhất của hai bộ Thương Mại.
Đối với Le Monde, sự cố nói trên là bằng chứng rõ rệt nhất cho thấy là sự hiểu lầm giữa hai bên đang hết sức sâu sắc, sau khi Berlin ngăn không cho đầu tư Trung Quốc mua lại hai công ty sáng giá của Đức.
Theo những người tháp tùng phó thủ tướng Đức, ông Sigmar Gabriel, ông đã cùng với đồng nhiệm Trung Quốc ăn trưa với nhau và đã có một cuộc trao đổi ý kiến nẩy lửa, với kết quả là ông Cao Hổ Thành đã tẩy chay sự kiện chung trong chương trình dự kiến.
Và tại Đức, đại sứ Trung Quốc đã không ngần ngại cho đăng trên trang ý kiến của tờ Frankfurter Allgemeine Zeitung ngày 02/11 một bài đả kích Đức mang tựa « Không nên đối xử với một đối tác như vậy », bày tỏ thái độ « quan ngại trước xu hướng bảo hộ mậu dịch ngày càng mạnh ở Đức ».
Theo Le Monde, quả là phía Trung Quốc đã không nuốt nổi phát biểu thẳng thắn của ông Sigmar Gabriel gần đây, cho rằng kể từ nay, đầu tư Trung Quốc vào Đức sẽ được xem xét kỹ lưỡng.
Le Figaro cũng nhắc đến sự cố ngoại giao Đức Trung Quốc và nhận thấy : « Một cơn giá lạnh ập xuống quan hệ Đức-Trung », tựa của bài báo.
Đối với Le Figaro, việc Đức phủ quyết thương vụ của Trung Quốc muốn mua công ty Aixtron đã khiến cho bộ trưởng Đức Sigmar Gabriel bị tiếp đón một cách lạnh lùng tại Bắc Kinh.
Điều đáng nói theo Le Figaro, là từ vị thế đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của nhau, chỉ vì Berlin trái ý Bắc Kinh, mà hai bên đã đột nhiên trở thành đối thủ.
Theo RFI
