Tàu khảo sát hải dương USNS Bowditch (Nguồn: Hải quân Hoa Kỳ)
Trung Quốc nói hôm thứ Bảy, 17/12, rằng họ sẽ bàn giao một tàu lặn không người lái của Mỹ mà họ đã thu giữ ở vùng biển quốc tế trên Biển Đông, nhưng họ khẳng định họ không có lỗi gì trong khi cáo buộc rằng Washington đã "thổi phồng" việc thu giữ một cách "không phù hợp và không hữu ích".
Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho biết tàu lặn không người lái đã bị thu giữ hôm 15/12 ở vị trí cách vịnh Subic của Philippines 90km về phía tây bắc. Tàu này dùng để đo và ghi dữ liệu về độ mặn và nhiệt độ. Nhà chức trách Hoa Kỳ phản đối việc bắt giữ, gọi đó là việc làm trái pháp luật và yêu cầu trả lại ngay lập tức chiếc tàu lặn không người lái.
Về phần mình, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết một tàu hải quân của họ đã thấy một "thiết bị vô chủ" dưới nước và vớt nó lên lý do "an toàn hàng hải." Bộ nói rằng về sau mới phát hiện ra vật thể đó là một tàu lặn không người lái của Hoa Kỳ.
Các quan chức quốc phòng Trung Quốc nói hôm thứ Bảy là thiết bị của Mỹ sẽ được trả lại "theo cách thức phù hợp", nhưng không cho biết chi tiết. Ngũ Giác Đài khẳng định đã có "sự thông hiểu" với phía Trung Quốc.
Tổng thống đắc cử Donald Trump đã bày tỏ ý kiến trên truyền thông xã hội sau khi Ngũ Giác Đài loan báo về sự thông hiểu của họ với Trung Quốc. Ông viết trên Twitter: "Chúng ta nên nói với Trung Quốc rằng chúng ta không muốn lấy lại chiếc tàu lặn không người lái mà họ đã lấy cắp. – Cứ để cho họ giữ nó".
Sự cố này đã làm dẫy lên những quan ngại mới ở Washington và trong các đồng minh châu Á về việc Trung Quốc gia tăng hiện diện quân sự ở Biển Đông, và về những động thái mà những người chỉ trích gọi là phản ứng hung hăng của Bắc Kinh đối với những tuyên bố chủ quyền hàng hải của các bên tranh chấp trong khu vực.
Việt Nam, Brunei, Philippines, và Malaysia đều tuyên bố đòi quyền khai thác khoáng sản và đánh bắt cá trong khu vực, và nhiều tuyên bố của họ chồng lấn lên nhau.
Trước đó, cũng hôm thứ Bảy, viết trên Twitter, Tổng thống mới đắc cử Trump đã chỉ trích vụ thu giữ tàu lặn không người lái là một hành động "chưa từng có". Trước đây, ông phàn nàn về việc Trung Quốc tăng cường lực lượng ở Biển Đông.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống, ông Trump đe dọa sẽ thúc ép những thay đổi đáng kể trong chính sách thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Ông nói chính sách này chịu trách nhiệm về việc nhiều việc làm của Mỹ bị mất đi.
Theo VOA