Tại Nga, từ tháng 07/1937 đến tháng 11/1938, đã có tới 700.000 người bị Stalin hành quyết trong chiến dịch Đại Thanh Trừng. Trong bài viết có tiêu đề “Thế hệ con cháu các nạn nhân của Stalin đi tìm kiếm sự thật”, Le Figaro cho biết gần 80 năm sau cuộc Đại Thanh Trừng của Stalin và 63 năm sau khi Stalin qua đời, hàng chục ngàn người dân Nga vẫn âm thầm lặng lẽ, bền bỉ tìm kiếm thông tin để tìm ra sự thật về số phận bi thương mà cha ông họ đã phải gánh chịu.
Thị trưởng thành phố Iekaterinbourg, nơi có 21.000 người bị sát hại dưới thời Stalin, cho Le Figaro biết việc tìm kiếm của con cháu các nạn nhân vụ Đại Thanh Trừng không liên quan tới chính trị, mà xuất phát từ tình cảm máu mủ ruột thịt sâu nặng trong gia đình.
Còn đại diện tổ chức nhân quyền Memorial ở Krasnoaïrk, vùng Sibéria, nơi có 550.000 người bị hành quyết, tức là cứ hai người dân thì một người bị sát hại, thì giải thích “Dưới thời Xô viết, mối quan hệ thuyết thống không được chú ý, nhưng giờ đây, nhiều người dân Nga cảm thấy họ thuộc về cùng một gia đình, dòng họ và khi tìm hiểu về huyết thống, phả hệ, họ phát hiện thấy có điều gì đó không hay đã xảy ra với cha ông họ, nhưng họ không nắm được chi tiết câu chuyện.Trong các kỷ vật gia đình, họ thấy thiếu nhiều bức ảnh, và thế là họ bắt đầu tìm kiếm”.
Anh Denis Karagodin, tốt nghiệp đại học Triết Học tại Tomsk, đã miêu tả lại con đường tới cái chết của người cụ tên là Stepan Karagodin: từ căn hộ dưới tầng hầm trên phố Kakounine, nơi ông Stepan Karagodin bị quân của mật vụ Xô Viết bắt vào đêm 01/12/1937, tới sở cảnh sát chính trị nơi ông bị thẩm vấn, rồi tới nhà tù nơi ông bị giam giữ gần hai tháng, và cuối cùng là hố chôn tập thể nơi ông bị chôn sau khi bị hành quyết vào ngày 21/01/1938.
Vào thời đó, Stepan Karagodin chỉ là thợ sửa giày, bị bắt ở tuổi 56 tuổi, vì bị vu là tham gia vào một âm mưu gián điệp không hề có thật, gọi là “vụ Harbin”. Chỉ tính riêng vụ này, Stalin đã ấn định số người bị hành quyết là 30.000 người.
Anh Denis Karagodin đã dành 4 năm để tìm kiếm các tài liệu và đã tìm thấy quyết định hành quyết ông Stepan. Anh cũng đã lần ra danh tính của 20 người có liên quan tới vụ việc này ở Sở cảnh sát thời đó : từ lái xe, thư ký cho tới người tra tấn, hành quyết.
Tâm sự trên mạng Internet của những người đang tìm kiếm như anh Denis Karagodin đã gây ra những phản ứng bất bình trên truyền hình nhà nước Nga. Một nhà báo Nga thì chỉ trích : “Tất cả những gì họ muốn là đưa Liên Xô ra tòa án quân sự Nuremberg, để nhà nước phải trả tiền chọ họ và phải hối lỗi vì những điều đã xảy ra. Với tất cả những thông tin khủng khiếp như vậy, họ đã kìm hãm những kinh nghiệm quý báu từ thời xô viết và ngăn xã hội phát triển”.
Anh Denis Karagodin đã bác bỏ những cáo buộc kiểu này và tuyên bố những việc anh làm không mang động cơ chính trị, đơn giản anh chỉ muốn “công lý được thực thi”. Anh nói : “Hãy thử tưởng tượng, một ngày nào đó, có những người đến, giết hại mẹ của bạn và nói với bạn: “Hãy quên chuyện này đi!” Đối với Denis Karagodin, điều này là không thể chấp nhận được. Còn cô Ioulia, người cũng có một người cụ có nhúng tay vào vụ hành quyết ông Stepan Karagodin vào năm 1938, nhưng sau đó cũng bị cáo cuộc làm gián điệp và bị loại ra khỏi hàng ngũ thì khẳng định: “Xã hội sẽ không thể phát triển, nếu chúng ta không tìm ra sự thật”.
Theo RFI
