Không phải chuyện sang tay về sở hữu các đảo Biển Đông. Không. Chưa có chuyện đó. Và hình như, cũng có vẻ như nhà nước CSVN cũng lộ vẻ cứng rắn với Trung Quốc, trước dư luận quốc tế về chuyện Biển Đông. Hay, mặt ngoài là thế.
Nói sang tay là nói chức vụ Chủ tịch Khối ASEAN. Nhóm 10 quôc gia ASEAN sẽ có tân Chủ tịch trong năm 2017.
Báo Nhật Bản Nikkei Asian Review hôm 28/12/2016 ghi rằng Philippines sẽ thay Lào quốc, theo nội quy luân chuyển, để nắm chức Chủ Tịch ASEAN trong năm 2017.
Câu hỏi là, Tổng Thống Philippines là Rodrigo Duterte sẽ vận động ASEAN kết tội Trung Quốc đã hung hăng ở Biển Đông?
Chính thức thì chưa, và có lẽ không.
Ngoại Trưởng Perfecto Yasay của Philippines chỉ nói rằng Philippines sẽ đưa vấn đề Biển đông ra bàn trong khối ASEAN vào năm tới, nhưng ông cũng nói là “Philippines cũng sẽ sử dụng quyền Chủ tịch ASEAN giúp quảng bá thương ước khu vực do TQ đề ra.”
Nghĩa là, ưu tiên là thương mại? Và hy vọng là TQ sẽ không quậy những gì bất trắc? Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ suy tính thế nào, đặc biệt là 2 vấn đề: Biển Đông, thương ước khu vực của ASEAN và TQ?
Nói chính thức, chỉ nói được là: không ai biết gì... Đành chờ các bài diễn văn của Tổng thống Trump, và các cấp Bộ Trưởng Hoa Kỳ.
Thêm nữa, sang tay là cái gì sang tay? Mà sang tay ai?
Trong khi đó, bản tin RFI hôm 28/12/2016 ghi nhận tình hình: Tàu sân bay Trung Quốc đến Hải Nam, Đài Loan không lơi cảnh giác...
Thực tế, có vẻ như hù dọa là chính. Hay có thể tàu sân bay chỉ đang tập trận?
RFI ghi rằng sau khi tiến vào Biển Đông qua ngã một eo biển sát Đài Loan, và thực hiện một số bài tập huấn tại vùng biển gần Đài Loan, tàu sân bay Liêu Ninh (Liaoning) của Trung Quốc đã cập cảng một căn cứ quân sự trên đảo Hải Nam vào hôm 28/12/2016. Trong bối cảnh quan hệ với Bắc Kinh vẫn căng thẳng, Đài Loan cho biết vẫn tiếp tục theo dõi động tĩnh của hạm đội Trung Quốc.
Phát biểu với hãng tin Anh Reuters, một quan chức quân sự cao cấp của Đài Loan xin giấu tên đã xác nhận: «Tàu sân bay Liêu Ninh vừa tới căn cứ quân sự ở Hải Nam. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi động tĩnh của nó».
Theo quan chức này, Đài Loan vẫn phải cảnh giác vì việc chiếc tàu sân bay Trung Quốc đến Hải Nam không có nghĩa là nhiệm vụ của chiếc Liêu Ninh đã chấm dứt, và không loại trừ các cuộc thao diễn quân sự khác với đội chiến hạm tháp tùng chiếc hàng không mẫu hạm.
RFI ghi rằng cả Bắc Kinh lẫn Đài Bắc đều không nói là chiếc Liêu Ninh neo đậu ở đâu, nhưng cho đến nay, giới quan sát cho rằng chỉ có cảng biển ở căn cứ Hải Quân Du Lâm (Yulin), không xa khu du lịch Á Long (Yalong) mới đủ rộng để tiếp nhận tàu sân bay.
Theo tiết lộ của quan chức Đài Loan kể trên, chiếc tàu sân bay duy nhất của Trung Quốc trong những ngày qua đã tiến hành thử nghiệm các hệ thống trên tàu, phối hợp với các thiết bị quân sự khác.
Về phần Trung Quốc, nước này hầu như không nói gì về các hoạt động gần đây của chiếc Liêu Ninh, chỉ nói là chiếc tàu đang thực hiện một chuyến diễn tập thường lệ, trong tinh thần «tuân thủ luật pháp quốc tế».
RFI cũng nói rằng ngoài Đài Loan, Nhật Bản và nhiều nước khác trong khu vực, Hoa Kỳ là nước cũng hết sức chú ý đến các động thái của chiếc Liêu Ninh.
Phát biểu với báo giới tại Washington vào hôm Thứ Ba, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ đã có phản ứng trước việc tàu sân bay Trung Quốc đi ngang qua Đài Loan, để tiến vào vùng Biển Đông đang có tranh chấp.
Theo ông Mark Toner, Trung Quốc hoàn toàn có quyền đi lại trên vùng biển quốc tế, Mỹ công nhận quyền sử dụng hợp pháp các vùng biển và các quyền này được áp dụng cho mọi nước kể cả cho Hoa Kỳ hay Trung Quốc, và «điều đó gọi là quyền tự do hàng hải».
Thái độ của Washington đối với tàu Liêu Ninh hoàn toàn trái với những lời lẽ gay gắt của Bắc Kinh, lúc nào cũng tố cáo Mỹ khiêu khích khi cho chiến hạm đi ngang qua Biển Đông.
Thậm chí Hải Quân Trung Quốc mới đây còn bị tố cáo là đã «đánh cắp» một chiếc tàu lặn của Mỹ ngay trong hải phận quốc tế.
Điều thảm hiện nay là, tuụ do hàng hải là áp dụng cho TQ, cho Mỹ... nhưng không áp dụng cho VN.
Bởi vì, có thể đoán rằng, tàu chiến VN ra giữa Biển Đông có thể sẽ bị tàu chiến TQ gây sự liền.
Thế cho nên, ngư dân VN mất biển... phải chạy sang Úc đánh cá lậu.
RFI hôm 27/12/2016 nói về tình hình này: Biển Đông căng thẳng, ngư dân Việt Nam đổ sang Úc đánh cá lậu...
Tranh chấp chủ quyền Biển Đông coi như cũng đã lan tới lãnh hải của Úc, với việc nhà chức trách nước này đang phải đối phó với tệ nạn ngư dân Việt Nam đánh cá trái phép ở ngoài khơi miền bắc nước Úc, theo thông tin của trang Financial Review hôm nay, 27/12/2016.
Tính từ tháng 3 đến nay đã có khoảng 150 ngư dân Việt Nam trên 10 tàu cá bị bắt trong lãnh hải nước Úc vì đánh cá trái phép, trong khi vào năm ngoái không hề có ngư dân Việt Nam nào bị bắt vì tội này.
Ngư dân Việt Nam đã buộc phải quay sang vùng biển nước Úc để kiếm sống, vì tàu tuần dương của Trung Quốc nay ngăn chận họ đến đánh bắt cá ở những vùng biển chung quanh các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh xây dựng ở Biển Đông.
RFI cũng ghi rằng:
“Không chỉ ở Biển Đông, trong những năm gần đây, Bắc Kinh cũng đã áp dụng nghiêm ngặt hơn lệnh cấm đánh cá ở vùng Vịnh Bắc Bộ, một hành động mà Hà Nội xem là xâm phạm chủ quyền của Việt Nam. Ngoài ra, sau khi Tòa Trọng tài Thường trực vào đầu tháng 7 ra phán quyết bất lợi cho Trung Quốc trong vụ kiện Biển Đông, Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc đã tuyên bố, kể từ nay những ngư dân nào bị bắt giữ vì đánh bắt «trái phép» trong vùng biển của Trung Quốc sẽ có thể bị phạt tù 1 năm, chứ không chỉ bị tịch thu tài sản, ngư cụ, rồi được thả đi như trước đây.”
Thế cho nên, câu hỏi là, Biển Đông đã snag tay cho ai... thiệt khó nhìn cho hết ẩn tình.
Trần Khải
