Tôi có một người (tạm gọi) là bạn, dùng chữ tạm gọi trong ngoặc đơn bởi lý do tôi chưa gặp anh, chỉ trao đổi email qua lại trên mạng internet, biết một ít thông tin cá nhân về nhau vài năm về trước. Trong một ý kiến nhận định về một bài viết của tôi đăng trên Đàn Chim Việt, anh viết như sau:
“ Gần đây tác giả Thạch Đạt Lang đã liên tiếp post nhiều bài viết nhưng tựu trung chỉ có một chủ đề : đả kích , nhục mạ vị tổng thống Hoa Kỳ được dân Mỹ bầu lên một cách hợp pháp hợp hiến. Dĩ nhiên, yêu ghét ai là quyền tự do mỗi người, nhưng cứ bắt người khác phải đọc những bài viết ba xu ấy hoài thì không unfair tí nào! Tác giả có thể nói rằng không thích thì đừng đọc, đúng vậy, nhưng quá nhiều bài viết chửi bới TT Trump đã chiếm chỗ cho những bài viết về các chủ đề khác, bởi lẽ thế giới không chỉ có ông Trump!
Tôi xin đề nghị tác giả hãy tập trung viết một bài chửi ông Trump thật cay độc rồi thôi. Nói TT Mỹ tâm thần thì e rằng còn nhẹ, tác giả có thể chửi nặng hơn như loạn luân chẳng hạn, hay có thể tập trung chửi cả vợ con ông ta để có sức nặng! Tóm lại, hãy viết cho dữ dội vào rồi…gimme me a break, please! Một độc giả đã phản hồi một câu rất hữu lý : chửi một lần, 2 lần còn được, chửi nhiều quá chỉ tổ làm mệt độc giả và gây phản tác dụng…
Thú thật, tôi cũng không hiểu tác giả viết nhiều như thế để làm gì, để làm người ta ghét ông Trump, khó lắm! Người ghét thì dù tác giả không viết họ cũng ghét, người thương thì tác giả có viết 1,000 bài cũng vẫn thương. Hay tác giả thấy 60 triệu dân Mỹ quá ngu nên muốn giáo dục định hướng cho họ chăng? Quá thừa, ở Mỹ có cả đám tên, job full time của chúng là chửi ông Trump dù cho ông làm gì và ngay cả ông không làm gì, cần chi đến tác giả.”
Khi viết ý kiến trên, anh bạn đã mắc phải nhiều sai lầm, tôi xin liệt kê ra đây:
1. Tôi không thù oán gì với ông Donald Trump, tôi không thuộc đảng Cộng Hòa hay Dân Chủ, tại sao bạn khuyên tôi nên viết một bài thật cay độc để chửi ông Trump rồi thôi? Tôi là người dân một nước dân chủ, tự do, tôi có quyền biểu lộ, phát biểu ýkiến, miễn là tôi không chửi bới, nhục mạ, phỉ báng, vu khống, chụp mũ hay làm tổn thương người khác. Tôi chưa hề nói ông Trump là tổng thống không hợp hiến, hợp pháp..
Tuy nhiên, Donald Trump là tổng thống, môt nhân vật của công chúng (public figure) tôi thấy ông Trump làm sai, tôi có quyền lên tiếng. Ông Trump còn làm sai, còn nói bậy, tôi còn lên tiếng cho đến khi nào ông ta ngừng lại. Tôi không chửi bới, nhục mạ ông Trump. Tôi chỉ đưa ra dữ kiện, facts, nhận định là quyền của độc giả.
2. Tôi không phải là phường vô học, mất dậy, thiếu văn hóa… để đi chửi bới, sỉ nhục, chụp mũ người khác nhất là với ông Trump, tại sao tôi phải chửi vợ con ông Trump? Họ không liên hệ, dính dáng hay chịu trách nhiệm gì về việc làm, lời nói của ông. Tuy nhiên, chỉ trích, phê bình thì tôi có quyền. Từ trước tới nay, trong tất cả các bài viết của mình, tôi chưa hề chỉ trích, có nhận xét khen hoặc chê bai bất kỳ vị tổng thống nào của Mỹ, từ Barack Obama, George W. Bush đến Bill Clinton, Gerald Ford, Ronald Reagan…Dù hay, dù dở, họ có những điểm để tôi kính phục, trọng nể.
Riêng với ông Donald Trump, tôi thấy đó là người vô tư cách, không có nhân phẩm, không xứng đáng làm tổng thống cho dù ông ta hợp hiến, hợp pháp. Tôi viết khá nhiều bài bởi lý do tôi thấy giữa hành động và lời nói của ông tràn ngập mâu thuẫn mà một người bình thường có thể nhận ra ngay, không cần chờ thời gian trả lời. Cho dù ông là tỉ phú, được một nửa số phiếu cử tri bầu, coi thường ông vẫn là quyền tự do của tôi, chẳng có luật lệ hay hiến pháp nào bắt buộc tôi phải kính trọng Donald Trump. Tại sao ư? Có bao giờ bạn tự hỏi tại sao hàng triệu người Anh ký kiến nghị yêu cầu chính phủ không đón tiếp Donald Trump qua thăm viếng nước Anh?
Ở cương vị tổng thống cũng như trong khi tranh cử, Trump hung hăng chửi bới, nhục mạ tấn công người khác, từ người dân bình thường, phụ nữ , phóng viên báo chí đến chánh án liên bang…, ông không chừa một ai. Ngoài ra trong quá trình kinh doanh, Trump dính dáng dến hàng chục vụ kiện, như lừa gạt sinh viên, không trả tiền các nhà thầu nhỏ xây dựng khách sạn cho mình. Trump sẵn sàng đôi co, lời qua tiếng lại, bỏ thời gian ăn thua đủ với tất cả mọi người về những chuyện nhỏ nhặt nhất. Hành động, lời nói của ông trước công chúng, trên mạng truyền thông, trên Twitter…ai cũng có thể thấy.
Donald Trump chỉ muốn cai trị đất nước có 340 triệu dân với tam quyền phân lập và tự do báo chí giống như ông điều hành một cơ sở kinh doanh của riêng mình, bắt mọi người phải tuyệt đối làm theo lệnh ông, không cần suy xét, tìm hiểu phải trái. Ông lầm lẫn giữa chủ tịch một tập đoàn, một công ty, tổng giám đốc với tổng thống một cường quốc hàng đầu như Mỹ. Ông không phân biệt được giữa lợi ích cá nhân và quyền lợi đất nước.
3. Tôi là người viết bài gửi đến các trang báo online, tôi có quyền viết một bài hay 1.000 bài. Đăng một hay 5-7 bài hoặc tất cả các bài, hoặc không đăng bài nào là quyền của ban biên tập. Đọc hay không là quyền của độc giả. Không ai dí súng vào độc giả để cưỡng bức bắt họ đọc. Bạn có quyền đánh giá bài viết của tôi chỉ đáng ba xu, năm xu hoặc môt đồng hay chẳng đáng xu nào cũng được, tôi không có gì phản đối bởi đó là quyền nhận định, đánh giá của mỗi người nhưng cho rằng nó chiếm chỗ các bài khác thì sai.
BBT các trang báo mạng hầu hết làm việc không lương trừ một vài tờ có quảng cáo như Người Việt, Calitoday…, hơn nữa còn phải bỏ tiền ra để điều hành, bảo vệ tờ báo trước các hacker phá hoại của chế độ CS, do đó không ai có quyền bắt họ phải đăng bài theo ý mình. Bài viết của tôi chiếm hay không chiếm chỗ các bài khác là nhận định và quyết định của BBT, không phải của độc giả. BBT chắc chắn có phương tiện thống kê để biết được số lượng độc giả vào đọc các bài viết hàng ngày cũng như tác giả nào được đọc nhiều nhất, bài nào nên đăng, bài nào không.
Hầu như tất cả các trang báo mạng online có mục đích giống nhau là thông tin cho bạn đọc, đồng thời tạo dựng một diễn đàn tự do để độc giả có thể tham gia tranh luận, trao đổi ý kiến, học hỏi thêm về tinh thần dân chủ, tự do. Người tham gia không bị vướng víu bất cứ một trách nhiệm nào về vấn đề tài chánh hay pháp lý, thích thì vào không ai cấm, hết hứng thì ra chẳng ai cản. Vậy thì độc giả lấy quyền hạn gì để yêu cầu BBT cũng như người viết phải làm theo ý mình, nên đăng bài này, không đăng bài kia, nên viết về chủ đề này, không được viết chủ đề kia?
4. Bạn hỏi tôi viết nhiều như thế để làm gì ư? Chẳng làm gì cả, tôi chỉ làm công việc tổng hợp tin tức, thông tin tới độc giả. Tôi không có ý định thay đổi suy nghĩ, nhận định của bất cứ ai, bài viết của tôi chỉ đưa ra dữ kiện, facts và nhận định của riêng mình với những link dẫn nguồn để độc giả có thể kiểm chứng những gì tôi viết. Với tôi, tác động hay tạo ảnh hưởng làm thay đổi suy nghĩ của người khác về ông Donald Trump không phải là mục đích của bài viết.
Đừng quên rằng trong quá khứ, quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận đã làm cho một tổng thống Mỹ phải từ chức để khỏi bị truất phế nhục nhã. Việc cựu tướng Michael Flynn phải từ chức, chỉ sau 3 tuần lễ được bổ nhiệm chức vụ Cố Vấn An Ninh Quốc Gia phải chăng là một dấu hiệu cho lịch sử nước Mỹ sắp sửa lập lại biến cố Watergate Scandal năm 1974?
Hãy sử dụng đúng quyền tự do ngôn luận của mình, cư xử cho đúng với cương vị một độc giả trên báo mạng online cũng như thể hiện tư cách và hiểu biết của mình, một công dân sống dưới thể chế dân chủ, tự do. Phê bình, chỉ trích, chê bai một bài viết thì hãy dùng lý luận, dữ kiện để phản bác, vạch rõ ra từng điểm yếu kém, sai lầm của bài viết, không nên suy đoán, kết luận chung chung mà không đưa ra được một chứng cớ thuyết phục nào.
Thạch Đạt Lang
