Sau khi TT Trump đắc cử, Chủ Tịch Tập cận Bình đã bảo Tổng bí thư Đảng CSVN sang chầu, nhận chiếu chỉ định hướng CSVN phải “Thoát Mỹ”, cắt đứt dây CSVN đu về phía Mỹ. Trên phương diện xã giao, Thủ Tướng Nguyễn xuân Phúc có điện đàm chúc mừng TT Trump đắc cử nhưng rất trễ, người thứ 19. Và Phó Thủ Tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao có gặp tân Ngoại Trương Mỹ Tillerson nhưng bên lề hội nghị G 20. Cả hai cuộc gặp từ xa qua điện thoại và gặp mặt ngoài hội nghị, nội dung nói chuyện cũng chỉ chung chung, chớ không thể có gì sâu sắc được.
Thủ Tướng CSVN Nguyễn xuân Phúc thì không nói nhiều được, một là qua điện thoại, hai phải qua thông dịch viên, mất thì giờ. Trình độ Anh văn của Ông Phúc nói “made in VN” mà Ông phát âm tiếng Anh theo kiểu đánh vần tiếng Việt là “ma - de VN” thì TT Trump nhứt định phải nhờ thông ngôn rồi. Thời lượng cuộc điện đàm báo trong nước nói khoảng 15 phút thôi, nếu chia ba, người nói, người dịch, người nghe thì mỗi người chỉ có tối đa 5 phút.
Còn Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh là con trai của Bộ Trưởng Ngoại giao Nguyễn cơ Thạch người đóng vai trò rất hữu hiệu khi CSVN mở bang giao với Mỹ. Nhưng Ông cứng rắn với TC trong hội nghị Thành đô nên TC áp lực loại Ông và Tổng bí Thư CSVN nặc lịnh cho Ông từ dịch. Ông Minh là người từng du học ngoại quốc, không bị rào cản ngôn ngữ, được cử làm bộ trưởng ngoại giao nhưng rất lâu mới được Thủ Tướng Nguyễn tấn Dũng đề cử mới được vào Bộ Chánh trị. Ông Minh là một trong rất ít người còn lại trong nội các sau khi Tổng bí Thư Nguyễn phú Trọng loại TT Dũng, độc diễn làm tổng bí thư thêm một nhiệm kỳ. Ô. Minh không đủ tư thế nâng Nhà Nước lên và qui tụ lại thành phần đổi mới xích lại gần Mỹ như Thủ Tướng Nguyễn tấn Dũng. Nợ nước, thù nhà tuy phải dồn nén, ẩn ức trong thâm tâm nhưng nhiều khi bất giác phát tiết ra ngoài khi phải chụp hình gần những giới chức TC, mắt Ông thường nhíu mày ngó xuống hay ngó phía khác, môi thường mím, không cười.
Từ khi TT Trump đắc cử và chấp chánh, Ngoại Trưởng Phạm bình Minh là người đầu của CSVN “tranh thủ” gặp tân Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Nhóm G20 tại Bonn (Đức). Ông Minh khen quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam – Mỹ đã có những bước tiến tích cực, thực chất trên tất cả các lĩnh vực. Ông Minh cũng bày tỏ Việt Nam coi trọng và mong muốn tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác, đối tác toàn diện với Mỹ trên cơ sở tôn trọng thể chế chính trị của nhau, đáp ứng lợi ích của nhân dân hai nước. Và Ông Minh nhắc lại việc lãnh đạo cao cấp Việt Nam đã mời Tổng thống Donald Trump dự Hội nghị cao cấp APEC tại Đà Nẵng tháng 11/2017. Phần Ông Minh mời Ngoại trưởng Tillerson sớm thăm Việt Nam. Đáp lại Ngoại trưởng Rex Tillerson mời Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh thăm Mỹ.
Như vậy đã có cuộc gặp mặt đầu tiên giữa hai ngoại trưởng Việt và Mỹ, dù chỉ bên lề hội nghị, và chỉ những lời nói xã giao, chung chung không có gì đi vào thực chất như trong một hội nghị chánh thức. Nhưng có còn hơn không.
Bên cạnh đó cũng có tin hôm 15/02/2017 Ấn độ hiện đang đàm phán với một số nước trong đó có VNCS về hợp đồng bán các giàn hoả tiễn địa đối không Akash bên lề cuộc triển lãm Aero India 2017. Tin cũng cho rằng hiện giờ Hà Nội đang cố xây dựng một lực lượng đủ mạnh để bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có nhiều hành động áp đặt chủ quyền ở Biển Đông.
Người dân Việt sống trong gọng kềm CS có máu, nước, mắt mồ hôi, tù đày nhiều kinh nghiệm CS thấy CS lấy tiền thuế của dân VN, tiền bán tài nguyên của đất nước đã mua nhiều vũ khí Nga, Tàu, Tây. Nhưng trong 20 năm qua TC chiếm biển đảo VN, CSVN không nổ một tiếng súng nào đâu. Ngư dân bị TC đâm tàu chìm, bắn chết người, tịch thu tàu đòi tiền chuộc mà có thấy hải quân, cảnh sát biển, dân quân nào ra chống lại và cứu dân đâu. CSVN nể TC đến mức không dám gọi tàu của TC, của TQ mà gọi là tàu lạ.
Phía Nhà Nước CSVN có cố gắng chứng tỏ muốn duy trì tương quan với Mỹ. Nhưng vô ích. Đảng quyền CSVN đã dính cứng với TC rồi. Ngay khi TT Nguyễn tấn Dũng đương quyền nắm toàn bộ Nhà Nước mà còn bị thua bên Đảng CSVN lệ thuộc quá sâu, quá nhiều TC rồi. Tiêu biểu, như hôm 12/7/2016 Toà Trọng Tài Thường Trực [PCA] về Luật Biển vô cùng có lợi cho quốc gia dân tộc VN. Phán quyết này coi như vô hiệu hoá sự xâm chiếm của TC đối với toàn bộ quần đảo Hoàng sa và phần lớn quần đảo Trường sa của VN. Nhưng CSVN không hề đút đơn kiện để hưởng án lịnh, án lệ này.
Nhưng lịnh của TC thì CSVN tức tốc thi hành. Bộ trưởng Quốc phòng CSVN Ngô Xuân Lịch khăn gói sang TQ diện kiến Bộ Trưởng Trung Quốc Thường Vạn Toàn trong 3 này từ 28 tới ngày 31/8/2016 để “hợp tác quốc phòng” với TC. Còn Chủ Tịch Nước CSVN Trần đại Quang bay sang Singapore ngày 30 tháng 8, cảnh báo rằng sẽ không có ai thắng cuộc nếu xảy ra xung đột vũ trang vì tranh chấp chủ quyền trên biển Đông. Coi như Ông đe dọa dùm cho TC, nếu các nước hành động tái chiếm biển đảo mà TC đã chiếm cứ, thì sẽ chết chùm, cả đám!
Còn Tổng bí Thư Đảng CSVN mới đây 15/01/2017 sang Tàu chầu Tập cận Bình, ký một hơi 16 văn kiện, nhận chiếu chỉ “dứt đường tơ” với Mỹ. Tổng Trọng cam kết cùng tuần tra chung, cùng chia sẻ Vịnh Bắc Việt với TC.
Đối với Mỹ, Mỹ thời TT Obama lôi kéo CSVN không phải để giúp CS tồn tại, mà để lôi kéo CSVN ra khỏi TC như TT Nixon lôi kéo TC tách xa Liên sô. Và để tự do, dân chủ, nhân quyền diễn biến hoà bình trong dân chúng VN, thành thế lực chống độc tài, tạo một chánh quyền dân làm chủ.
Với tình hình lệ thuộc TC như vậy, hỏi làm sao Mỹ có hợp tác quân sự, sâu sát với CSVN được. Mỹ làm sao chia xẻ tình báo, sơ đồ hành quân, phòng thủ Biển Đông, chẳng lẽ gián tiếp giao trứng cho ác TC.
Vi Anh