Trong nhiều thế kỷ, đàn bà vẫn chưa được thừa nhận về mặt pháp luật bình đẳng với đàn ông. Về các mặt như giáo dục, nghề nghiệp, dân quyền và luật pháp,… họ vẫn còn phụ thuộc ông chồng của họ. Ngay cả bản Tuyên Ngôn Nhơn quyền cũng không đề cặp tới người đàn bà. Chính nhờ những nổ lực tranh đấu gian khổ trên nhiều mặt trận mà người phụ nữ đạt được mức bình đẳng trên luật pháp như họ đang hưởng ngày nay.

Quá trình tranh đấu liên tục đem lại cho người phụ nữ những quyền như quyền đi học, quyền có nghề nghiệp, quyền bầu cử, quyền ứng cử, quyền tham gia chánh phủ, quyền quản lý tài sản của mình, quyền ly dị, quyền hưởng pháp luật bình đẳng. Những điều này đã đạt được, không phải ngay ở thời gian đầu tranh đấu mà phải trải qua thời gian dài. Luật pháp nhìn nhận nữ quyền ban hành đã làm thay đổi sự vận hành của xã hội. Khi thừa hưởng những luật lệ này, người phụ nữ cũng bắt đầu hội nhập với thực tề mới.

Nhưng trên thực tế, sự bình đẳng Nam/Nữ hảy còn là điều ước mơ vươn tới tuy luật pháp đã được cải thiện rất nhiều. Hội nghị quốc tế về nữ quyền cũng đã tổ chức tới lần thứ tư.

Phụ nữ làm chánh trị

Cộng sản lúc chưa cướp được chánh quyền hô hào nam/nữ bình quyền lớn tiếng hơn bất kỳ ai khác. Nhưng khi nắm được chánh quyền thì người phụ nữ bị đối xử cực kỳ tệ bạc.

Trong chánh phủ Nguyễ Xuân Phúc có 2 nữ Bộ trưởng trên 22 người (9%), Thứ trưởng 10 trên 128 người (8%), 7 Vụ trưởng và 62 Phó Vụ trưởng. Trong lúc đó, đảng cộng sản bố trí 83% phụ nữ tham gia lao động sản xuất.

Bà Nguyễn thị Thanh Hòa, Chủ tịch Trung ương Liên Hiệp Phụ nữ, cho biết bà đang thi hành Nghị quyết 11 của Bộ Chánh trị khóa X về công tác phụ nữ “….đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, chỉ tiêu: phấn đấu đến năm 2020, số nữ Đại biểu Quốc Hội và Hội ồng Nhơn dân các cấp sẽ tăng từ 35% đến 40%.

Hiện nay, Quốc Hội chỉ có 24,4% phụ nữ, Hội đồng Tỉnh 25,7%, Huyện 24,6%, cơ sở 27,7%.

Tại sao phải phấn đấu trong 3 năm để được thêm 5% phụ nữ dân cử các cấp trong lúc đảng cộng sản có đủ quyền hành mở cửa cho bao nhiêu người vào, có ai dám phản đối? Có ai có quyền ứng cử nếu không được cái đảng giới thiệu, tức cho phép? Phấn đấu và chờ đợi phải chăng vì chổ ăn có giới hạn mà số người nộp tiền rồi đang xếp hang chờ đợi tới phiên mình lại quá đông?

Đây là sự thiệt thòi của phụ nữ việt nam nhưng vẫn là thứ thiệt thòi của kẻ ăn trên ngồi trước, giai cấp có tiền và có quyền. Còn bao nhiêu phụ nữ vừa trưởng thành, ở vùng quê đồng bằng sông Cữu Long, phải đi ra nước ngoài “lao động” kìềm cơm cho bản thân và nuôi gia đình, thực chất là đi bán rẻ tấm thân rách nát do chương trình “xóa đói giảm nghèo” tổ chức, được chánh quyền trung ương hà nội ưu tiên dành cho dân Nam bộ Miền tây. Mỗi trường hợp được đi phải mất cho hồ sơ và dịch vụ hướng dẩn từ 10000 tới 15000 us$, thông qua Bộ Thương binh Xã hội là cơ quan chủ quản.

Chương trình “xóa đói giảm nghèo” này chỉ có ở chế độ hồ chí minh, chớ trong lịch sử việt nam, cả dưới thời quân chủ và thực dân cực thịnh, cũng chưa bao giờ xảy ra vì ít ra những chế độ này còn biết tôn trọng quyền sống của người dân (xem thêm Michel Benge, Hà nội tổ chức buôn bán người …,Nguyễn Trọng Dân dịch).

Về nữ quyền, Pháp xưa nay được tiếng là “cái nôi nhơn quyền” mà trong chánh phủ Valls 2, chỉ có được 19 nữ trên tổng số thành viên 38 người. Trong chánh phủ hiện tại của Cazeneuve, chờ chấm dứt nhiệm kỳ của ông Tổng thống Hollande trong vài tháng nữa, có được quân bình Nam/Nữ là 9/18 người.

Quốc Hội Pháp năm 2014 có 87 nữ Thượng Nghị sĩ (25%), 155 nữ Dân biểu. Tây cánh tả vổ tay tự tán thưởng lần đâu tiên, Pháp có số nữ Dân biểu cao, không chỉ riêng ở Pháp mà hơn cả Âu châu.

Số phụ nữ đứng đầu Quốc gia hay Chánh phủ trên thế giới có 17 người: 7 nữ Quốc trưởng hay Tổng thống, 10 nữ Thủ tướng. Trên thế giới có 4, 93% quốc gia do phụ nữ lãnh đạo, tập trung ở Nam Mỹ, Bắc Âu và một vài nước ở Á châu.

Về đời sống xã hội, cùng làm một công việc, cùng thâm niên ngang nhau, người phụ nữ luôn luôn lảnh lương thắp hơn đàn ông ít nhứt 25%. Thăng tiến chậm hơn. Chức vụ lãnh đạo xí nghiệp do đàn ông đảm trách nhiều hơn đàn bà.

Trong lúc đó, nữ sinh hằng năm đậu Tú Tài đông hơn nam sinh khá cao. Vậy sự bất bình đẳng Nam/Nữ về mặt xã hội từ lâu nay là do nề nếp độc đoán xã hội chớ không do khả năng bẩm sanh giới tính?

Khi người phụ nữ đứng lên

Người phụ nữ không thể tiếp tục chấp nhận sự thua thiệt do tập quán xã hội áp đặt nữa, họ đã lần lược đứng lên, tranh đấu khôi phục lại những quyền mà họ đương nhiên phải được hưởng.

Nhiều tổ chức phụ nữ ra đời. Vì khao khát được tự do, nhiều tổ chức tranh đấu nữ quyền đôi lúc đã không tránh khỏi trợt lề, trở thành đối tượng cho những phản ứng bất lợi.

Tổ chức phụ nữ Femen phát xuất từ Kiev, Ukraine, căn bản chống lại chánh sách thôn tính của Poutine, chống tham nhủng trầm trọng có nguồn gốc từ cộng sản, xu huớng cực tả và chống thiên chúa giáo. Từ năm 2011 họ bị đàn áp, bị cảnh sát nga bắt nhiều lần nên bỏ chạy qua Tây Âu và từ mấy năm nay, tập trung hoạt động ở Paris. Người sáng lập Femen và cũng là Chủ tịch là bà Anna Hutsol.

Đầu năm 2013, nhơn lúc Giáo hoàng Benoit XVI từ chức, 8 phụ nữ Femen, mặc manteau, vào nhà thờ Đức Bà (Notre Dame de Paris), khi tới bên cạnh mấy cái chuông mới để ở đó chờ đưa lên tháp, tất cả cùng cởi áo ra, phơi bày ngực trần, hô lớn khẩu hiệu “No more pope”, vừa dùng thanh gổ đánh vào chuông mới để chào mừng Giáo hoàng Benoit XVI lấy một quyết định sáng suốt từ chức, một hiện tượng có một không hai trong lịch sử giáo hội, nếu không vì một nguyên nhơn nghiêm trọng.

Dĩ nhiên, những phụ nữ này bị cảnh sát tới bắt đưa về bót gần đó lập biên bảng, xong thả ra. Vị cảnh sát trưởng nói “chỉ là thủ tục!”. Và, người làm hư cái chuông mới bị phạt 1000€.

Nhiều ngưòi không khỏi ngạc nhiên sao những phụ nữ Femen có thể vào nhà thờ biểu tình, với những hành động phá phách như vậy mà cảnh sát không ngăn chặn kịp lúc? Báo chí đã được thông báo trước cả ngày kia mà? Cứ thử nghĩ nếu có người loan tin sẽ ném cà chua vào mặt ông Tổng thống Hollande thì chắc chắn người đó sẽ bị bắt trước khi tới nơi để thi hành toan tính của mình. Phải chăng chủ trương tả khuynh và chống Thiên chúa giáo của Femen phù hợp với đường lối mác-xít của đảng PS, chỉ không dám công khai tuyên bố?

Từ lúc ông Dominique Strauss-Kahn, sau vụ Sofitel ở NY và vụ “dẩn gái” ở Carlton, Lille, về ở lầu I trước Công trưòng des Vosges, Paris IV, nơi đây, ngoài đám nhà báo túc trực từ sáng tới tối, còn có thêm mấy phụ nữ Femen tới đứng trước cửa, vừa réo ông DSK hảy xuống làm tình chơi. Các bà sẳn sàng!

Sau cùng, ông DSK bán lại phần của ông trong căn nhà này cho bà Anne Sinclair, bà vợ vừa phải thôi ông, dọn qua Paris XVI ở cho yên thân. Và khu phố từ đó cũng yên tỉnh trở lại như trước.

Không phải Tổ chức Femen nữa mà những người phụ nữ bình thường ở Canada, New York, Paris, … cùng hẹn nhau đi dạo phố, ngực trần. Phản ứng của họ là tại sao đàn ông đi ra ngoài ở trần được mà người phụ nữ lại không có quyền trong lúc thân thể là sở hữu của họ? Quyền này, ai có quyền ban cho họ hay tước đoạt của họ? Thế là câu chuyện trở thành động cơ thời sự làm nổ ra phong trào phụ nữ đòi quyền tự do, bình đẳng với đàn ông trước thân thể của chính mình. Phong trào “Go Topless”!

Nhiều phụ nữ tập họp lại cùng nhau đi diễn hành ngày chủ nhựt trên đưòng phố NY hoặc ở khu phố Times Square, nơi có đông đảo du khách để thực hiện quyền của phụ nữ để ngực trần nơi công cộng. Ông Thị trưởng Bill de Blasio tìm cách chống lại những người biểu tình. Sau đó, chánh quyền thừa nhận quyền biểu tình ngực trần của phụ nữ nhưng họ vẫn cảm thấy quyền này chắc không bền vững. Xã hội vẫn còn dị ứng khi nhìn thấy người phụ nữ phơi vú nhưng lại thấy bình thường trước đàn ông.

Phong trào “Go Topless” hằng năm tổ chức diễn hành trên 60 thành phố của nước Mỹ để bênh vực cái nhìn phi giới tính ngực đàn bà, điều này mới có thể dẫn đến sự bình đẳng Nam/Nữ về cơ thể, mới tránh được sự ham muốn cơ thể phụ nữ, là nguồn gốc những tệ nạn mà người phụ nữ là nạn nhơn.

Ông Thống đốc NY cũng lên tiếng phản đối sự xuất hiện những người phụ nữ ngực trần trên đường phố.

Khi nghe ông Thống đốc tuyên bố cho rằng đây là chuyện nghiêm trọng của thành phố cần phải dẹp, bà Nadine Gary, phát ngôn của phong trào “Go Topless”, phản ứng trên tờ New York Times, cho rằng “qua lời tuyên bố gay gắt của ông Thống đốc, phải chăng chánh quyền đang chuẩn bị đàn áp phụ nữ?”.

Bà nói tiếp “Những người phụ nữ này không khỏa thân, mà đó là những bức tranh, là nghệ thuật”. Theo NY Times thì để ngực trần nơi công cộng không vi phạm luật pháp nếu không nhằm mục đích khai thác thương mại.

Ngoài phong trào “Go Topless”, còn có nhiều phong trào khác dựa theo “Free the Nipple” đòi hỏi quyền tự do đi ra đường để ngực trần, lên án ngăn cấm “Go Topless” là nặng đầu óc kỳ thị giới tính.

Cũng may, tới nay chưa có mấy bà già tham gia phong trào “Go Topless”!

Tuy nhiên ở NY, ở Canada, nhiều phụ nữ để ngực trần bị cảnh sát lập biên bản hoặc bắt buộc mặc áo. Cũng may cho tới nay, chưa thấy có mấy bà già tham gia phong trào ngực trần này!

Ở Pháp, để ngực trần, tùy trường hợp, trên lý thuyết, bị phạt vì lý do phơi bày bộ phận kích dục.

Nhưng đó là lý thuyết. Thực tế, theo AFP (26/09/2016), thì đi dạo Paris với ngực trần sẽ được phép trong gần đây. Ngoài ra thành phố Paris còn tổ chức một khu vực dành cho những người khỏa thân tới sanh hoạt theo ý thích của họ.

Đệ I Phó Thị trưởng, ông Bruno Juliard, nói rõ hơn là ông chấp thuận hoàn toàn yêu cầu này và bà Thị trưởng Hidalgo cũng đồng ý.

Ở các thành phố lớn Âu châu như Berlin, Munich, Barcelone, … đều có khu vực dành cho những người khoả thân thì tại sao Paris lại không có được?

Thỉ Tổ của phong trào tranh đấu nữ quyền

Ngày nay khi người phụ nữ tranh đấu cho nữ quyền, có ai biết người đầu tiên khởi xướng ý niệm về nữ quyền bằng cả mạng sống của chính mình? Đó là Bà Olympe de Gouges.

Khi cách mạng 1789 diễn ra, bà cho phổ biến sách vở, truyền đơn đòi hỏi sự bình đẳng về quyền lợi cho tất cả công dân, không phân biệc giới tính, màu da, giàu nghèo. Bà cũng bênh vực quyền ly dị, … Bà lấy lại bản “Tuyên ngôn Nhơn quyền và Dân quyền» của cách mạng, sửa lại theo chủ trương của bà “Tuyên ngôn Nữ quyền và Nữ công dân quỳền”. Bà đề tặng Hoàng hậu Marie-Antoinette và viết “Người phụ nữ có quyền lên đoạn đầu đài thì cũng có quyền đăng đàn tranh đấu”.

Bà phản đối án tử hình, đời hỏi quyền bầu cử cho phụ nữ. Bà bị Robespierre bắt và tử hình ngày 3 tháng 11/1793.

Trước khi chết, bà hét lên “Hởi các con yêu của Tổ quốc, các con hãy trả thù cái chết của ta”!

Nguyễn thị Cỏ May