Người dân biểu tình chống tập đoàn Đài Loan Formosa ở trung tâm thành phố Hà Nội vào ngày 01 tháng 5 năm 2016. AFP

Trong khi giáo dân các tỉnh miền Trung tiếp tục xuống đường đòi bồi thường thỏa đáng những thiệt hại của họ do Formosa gây ra, một phong trào do nhóm Biển Xanh vận động chữ ký yêu cầu chính quyền minh bạch về những gì xảy ra khi Formosa hứa thực hiện.
Mục đích của nhóm
Nhà báo tự do Nguyễn An Dân, người đại diện nhóm Biển Xanh cho biết:
Chương trình minh bạch Formosa này chúng tôi muốn thực hiện sự minh bạch cho hai vấn đề, thứ nhất là minh bạch cho thỏa thuận đền bù của chính phủ vì chính phủ đã đại diện cho nhân dân, tức bên bị hại và vì vậy chính phủ phải có trách nhiệm công bố thỏa thuận đó cho nhân dân biết.
Cái thứ hai Bộ Tài nguyên-Môi trường có nói rằng Formosa đã khắc phục hậu quả sau khi thảm họa xảy ra cụ thể là 48/53 sai phạm đã được khắc phục vì vậy chúng tôi muốn minh bạch cái này ra nghĩa là khắc phục nó là khắc phục cái gì; Quy trình xử lý xả thải cũ của Formosa nó đã gây ra thảm họa rồi như vậy thì quy trình mới nó như thế nào; Nó mua sắm thêm những thiết bị gì, nó tăng nhân sự như thế nào, nó xử dụng công nghệ thép của Mỹ hay của châu Âu hay Trung Quốc; Sự thay đổi về quy trình xả thải là thay đổi về khoa học mà nói về khoa học thì có thể định tính và định lượng được vì vậy chúng tôi muốn công bố hai cái đó ra.
Chúng tôi làm việc này Formosa có đóng cửa hay không là một quá trình dài hạn nhưng không chỉ riêng Formosa mà bất kỳ dự án nào ở Việt Nam cũng nên có tính minh bạch.

Mặc Lâm: Vâng, đó là mục đích mà nhóm Biển Xanh nhắm tới, vậy thực hiện những mục đích này cụ thể là gì?
Nguyễn An Dân: Hiện giờ nhà nước chưa có kênh tiếp nhận kiến nghị qua mạng Internet hay qua website hoặc e-mail mà đòi hỏi chữ ký thực tế cho nên chúng tôi sẽ tổ chức cuộc vận động người dân ký tên thực tế vào cái phiếu trên đó có ghi hai nội dung in sẵn đề nghị minh bạch Formosa như hai vấn đề mà tôi vừa nói.
Sau khi người dân ký tên xong thì đến một số lượng tương đối khoảng 10 tới 15 ngàn chữ ký thì nhóm Biền Xanh và những người ủng hộ chương trình này sẽ đại diện cho khối quần chúng đã ký vào kiến nghị đó để chính thức gửi tới cơ quan quản lý nhà nước có liên quan vụ án Formosa. Đây là một kiến nghị chính thức từ đồng thuận của nhiều người dân chứ không phải riêng những người hoạt động dân chủ hay hoạt động chính trị vì thế nó có danh nghĩa là tiếng nói của nhân dân.
Cách thức tham gia
Mặc Lâm: Những người ở nước ngoài có thể gửi chữ ký bằng phương tiện thông thường là ký tên rồi scan chữ ký gửi về nhóm Biển Xanh qua facebook hay e-mail được không?
Nguyễn An Dân: Đối với những người ở trong nước mà người ta vận động được số lượng chữ ký nhiều thí dụ như vài chục hay vài trăm chữ ký, khi họ liên lạc với nhóm chúng tôi thì chúng tôi sẽ có người đi thu trực tiếp bất kể xa hay gần. Ký xong cũng có thể gửi bằng thư cho chúng tôi theo đường bưu điện. Còn nếu người Việt ở nước ngoài nếu các vị còn quốc tịch Việt Nam thì sự tham gia của họ thật đáng quý tại vì có tính chính danh, thì họ có thể scan và gửi vào email của chúng tôi hoặc gửi vào Facebook của nhóm Biển Xanh
Mặc Lâm: Chắc anh cũng thấy trong tình hình hiện nay tại miền Trung trong giáo phận Vinh đã nổ ra nhiều cuộc biểu tình đòi Formosa phải bồi thường cho họ. Thưa anh một nhóm nhỏ như nhóm Biển Xanh đòi minh bạch cho Formosa chỉ có những chữ ký không thôi thì hiệu quả sẽ như thế nào?

Nguyễn An Dân: Tôi nghĩ rằng Đảng và nhà nước sẽ quan tâm nếu chúng ta thu thập một số lượng chữ ký cần thiết. Cái thứ hai chúng tôi làm điều này vì chúng tôi có khó khăn đối với bà con ở vùng biển miền Trung. Chúng tôi không thể nói ủng hộ họ bằng miệng được. Chúng tôi cũng không thể ra miền Trung tham gia biểu tình với bà con được vì vấn đề địa lý, kinh tế thì đây là một hành động tích cực đầu tiên và sau khi nhân dân đã có ý kiến chính thức để gửi cho Đảng và nhà nước mà nếu Đảng và nhà nước họ không lắng nghe thì nó sẽ sinh ra nhiều hệ lụy phiền phức mà hệ lụy gì cũng có thể diễn ra khi nào nó đến thì chúng ta mới biết.
Tôi nghĩ rằng cộng đồng hay người Việt ở trong nước và kể cả nước ngoài nếu hỗ trợ công cuộc này tốt thì nó sẽ có tác dụng giúp cho việc tranh đấu sai phạm môi trường của Formosa nó hiệu quả hơn.
Mặc Lâm: Để chứng minh cho sự quan tâm của các giới khác không sống trong 4 tỉnh miền trung, họ là đồng bào cả nước đã có những quan tâm cụ thể như vậy thì lý do nào được nhóm Biển Xanh đưa ra để chứng tỏ cho nhà nước và Đảng thấy đây là sự quan tâm của người dân chứ không phải chỉ đòi hỏi quyền lợi như 4 tỉnh miền Trung cần phải giải quyết?
Nguyễn An Dân: Khi họ ký vào cái phiếu đó thì chữ ký của họ có giá trị đại diện, nó sẽ nói lên được đây là ý thức của người dân trong việc quan tâm đến một vấn đề lớn của đất nước chứ đó không phải là lời kêu gọi của một hội hay đảng phái hay một thế lực chính trị nào. Đây là lòng dân thì Đảng buộc lòng phải lắng nghe thôi. Còn nếu như đây là vấn đề chính trị của đảng phải hay hội nhóm nào thì có thể họ sẽ không lắng nghe.
Mặc Lâm: Cám ơn anh.

Theo RFA