Lòng Này Gửi Mây Bay. Ðúng như tên mà nhà thơ Triệu Minh chọn làm tựa đề cho tập thơ của mình. Bởi đọc qua một loạt các bài thơ, tôi đã có cảm giác giác, cô nhà thơ mơ mộng này, một mặt trân quý, khao khát cái tình yêu mà cô xem là mặt trời, đại dương, rừng già, núi cao, mặt khác cô lại thảng thốt nhận ra tất cả lóng lánh ấy chỉ là ảo ảnh trước bức tường hiện thực sừng sững của cô đơn, và trong cuộc chiến đấu ấy cô đã tìm ra được một phương cách để giữ gìn cảm xúc mình không bị những vết cứa của ảo ảnh: Lòng Này Gửi Mây Bay. Mây kia tan rồi tụ, chả phải là cô gái đã rất khôn ngoan một cách thơ mộng, gửi những đổi thay của kiếp phù sinh vào kho biến hóa vô thường ấy?
*Hãy yêu em. Của tình yêu sông ngàn đời về biểnNghe những lời này thì ta cũng biết được cái yểu điệu thục nữ của Triệu Minh, làm sao mà không có quân tử hảo cầu cho được?
Yêu em như mặt trời…
…Yêu em như núi cao…
…Yêu em như đại dương…
…Yêu em như rừng già
(Yêu Em, tr. 8, 9)
Có gì so sánh được với thiên nhiên? Họa chăng có người xem tình yêu là bảo trân. Chỉ tình yêu mới có thể kiêu hãnh thách với bao la ấy, và cũng chỉ tình yêu mới đủ dịu dàng để sánh với nụ cười khi cất tiếng gọi người yêu.
Hãy yêu em lòng trinh nguyên thật thà
Của tình yêu sông ngàn đời về biển
Của mùa xuân hoa thơm én liệng
Và của môi cười khi anh gọi tên em
(Viết Cho Anh. Người Ðàn Ông Giấu Mặt, tr.29)
Nỗi đam mê sao mà dịu dàng tha thiết. Giờ thì tôi biết tại sao người thơ nhìn tình yêu rộn ràng đến thế.
Vạn trùng khơi ngàn con sóng vội
Em chỉ thấy mắt anh cười nơi đáy tim em.
(Mùa Thu Ðã Lỡ, tr.23)
Tiếng khúc khích ấy là bàn tay vẫy gọi nàng đi:
Cứ yêu đi những tình nhân phiền muộn
Hỡi thế gian sao say đắm nhân tình
(Môi Nào Phai Dấu, tr.12)
*Tôi bắt gặp cô đơn trên con đường chạy trốnTại sao chạy trốn? Vì trao hết những điều đẹp đẽ nhất của tình cảm mình cho tình yêu, mà cô đã sống tận cảm xúc của tâm hồn lẫn giác quan khi cắn vào trái hoan lạc tròn đầy của hạnh phúc, đồng thời là con thú bị thương dưới mũi tên của đớn đau. Chạy trốn đau thương để rồi chạm trán cô đơn. Hai đầu đều là cái chẳng ai muốn chọn lựa, ở Triệu Minh, chạy trốn chỉ là một cách nói khác của đương đầu:
Ta như con thú bị thương
Tìm cách nhanh nhứt trốn khỏi khu rừng… (tr.21)
Nàng đã tìm cách nào khả dĩ? Thử tham dự vào cuộc chiến của người thơ đam mê, bướng bỉnh và đầy tinh nghịch này để xem người đã quy hàng hay khuất phục cái thú đau thương của tình yêu? Và với nội dung như thế thì Lòng Này Gửi Mây Bay được xem là một tập thơ tình.
Em không dám nhìn thẳng mình trong gương
Sợ ánh mắt tố cáo là em nhớ anh lắm…
(Buổi Chiều Mưa Lạnh Nhớ Người Yêu, tr.6)
Và như tự nghìn xưa, nỗi chờ hóa đá, nỗi đau kết ngọc chờ tan ra dưới hạt lệ tình nhân, nàng xin một dấu môi dẫu mơ hồ một kiếp sau. Cái chung tình và đa tình từ xưa đến nay gặp nhau ở một điểm diễm lệ ấy.
Giọt nước mắt hóa thạch trong tiềm thức
Kiếp sau đành xin tìm một dấu môi.
(Môi Nào Phai Dấu, tr.12, 13) […]
Chỉ có hai nhân vật: Tôi và Tình Yêu, cả hai thay nhau làm chủ cái chiến trường đa tình mộng mị: trái tim. Nên nó là cõi cô đơn. Tôi tự hỏi sao những tình nhân trên thế gian lại chính là những người hơn ai hết, cảm nhận rõ từng chân tơ kẽ tóc của cõi gọi là cô đơn…
Có những ngày buồn lắm
Một cái chớp mắt cũng nặng hơn bình thường
Một cái nhếch môi dài như thế kỷ
Cô đơn ký sinh lòng ta bền bỉ.
(Tôi Với Tôi, tr.88) […]
Và em chẳng chọn ai trong đời này (Bình Yên Một Cõi Riêng Mình, tr.32)
Tôi đi vào đám đông
Tìm manh mối để đặt tên cho nỗi cô đơn của mình
Nó khởi sinh và nên vóc tượng hình
Theo năm tháng tôi dò dẫm trong cuộc đời với đôi mắt bão…
… Một cách thực thà, cho tôi được làm lại những gì đã qua
Nhìn thấu mình qua lăng kính hội tụ xót xa và những điều giấu kín…
… Tôi thiệt biết trêu đùa số phận […]
Như mình đã từng mặc kệ những yêu thương đến và đi
(Cô Ðơn, tr.50, 51)
Ðể cười vào cô đơn, người thơ bèn trêu đùa mình, bằng một giọng mõ làng, bằng hồn nhiên đứa trẻ hát đồng dao. Ngoài thể thơ Tự Do, Triệu Minh ở đây cũng cho người đọc thấy được cái chất lục bát chân quê hồn hậu, cô dùng nó ở đây rất hiệu quả để hóa giải nhẹ nhàng cái thân phận cô đơn, đây là nét tinh nghịch hồn nhiên của cô gái thơ này:
Chợ đời đông cô đơn em bán
Phố lao xao quạnh quẽ em chào
Ai thương mua giúp không nào?
Kẻo em đổi ý cất vào trong tim
Mua cô đơn em tặng cuộc tình
Anh mang về để làm tin trong nhà
Cuối năm thưa với mẹ cha
Sang xuân con hứa nhà ta thêm người
Ai mua quạnh quẽ món hời
Em xin tặng cả cuộc đời của em
Không tin chàng cứ thử xem
Bỏ vốn một cắc bốn đồng lời to
Lời rao tỏ ý hết rồi
Thì xin quân tử chớ bồi hồi nghi
Thương em hãy cất bước đi
Ðưa em về dưới uy nghi của chàng
(Rao Cái Cuộc Ðời, tr.100,101)
*Em nuôi mộng thiên thu trong khoảnh khắc…Cõi bình yên của nàng để chấp với quán trọ kia, hơi thở ấy chỉ là phí qua đêm nơi cõi tạm, một quan niệm vừa buông vừa vướng, cho dù đã tự an ủi mình, tất cả chỉ là giấc mộng,
Ðời chỉ là quán trọ
Trả phí bằng tháng năm
Ta lỡ đường ở tạm
Vướng bận chi nhọc nhằn
(Tiếng Ðàn Ðêm, tr.36) […]
Tin một cách hồn nhiên. Chính cái thật thà hồn nhiên này là tiếng chuông mở cho tôi cánh cửa để bước vào thơ Triệu Minh. Có vẻ như cô đã sống đã viết vô cùng hạnh phúc bên cạnh những trắc trở của số phận, và cô đã kiêu hãnh: Chẳng thể nói gì về ngày mai. Nhưng đừng phải hối tiếc ngày hôm qua (Ðêm San Diego, tr.39)
Nơi ấy, là thiên thu mộng, nơi ấy lấp lánh ánh mắt em chỉ thấy mắt anh cười nơi đáy tim em… (tr.23). Thế thì sao còn băn khoăn: Về thôi Vô Kỵ đi rồi? (tr.82)
Trái tim ấy. Nơi nàng ra đi và cũng là trở về. Còn gì hơn. Ơi Triệu Minh đang ngồi trong bình minh mà mơ mộng một người kẻ cho mình đôi lông mày tình yêu. Tôi tin đó là ban mai có thật, một ngày được sống trọn vẹn niềm vui. Là trăm năm. Như trái tim trẻ trung của cô mách bảo.
Santa Ana, Apr 15, 2017
Nguyễn Thị Khánh Minh
