Ông Tập Cận Bình phát biểu nhân ngày thành lập Quân Đội Trung Quốc, Bắc Kinh, 01/08/2017. REUTERS/Damir Sagolj
Ám ảnh « khủng hoảng tài chính » toàn cầu 10 năm sau vụ phá sản của ngân hàng Mỹ Lehman Brothers, những lợi hại của việc đồng euro tăng giá, hay việc nhiều nơi tại châu Âu đang đối mặt với tình trạng « quá tải du lịch », là một số chủ đề trang nhất của báo Pháp ngày đầu tuần lễ thứ hai tháng 8/2017. Trước hết xin giới thiệu bài phân tích trên Le Figaro tham vọng trở thành một Mao Trạch Đông thứ hai của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trước thềm Đại Hội 19 của Đảng Cộng Sản mùa thu năm nay.
Bài « Tại Trung Quốc, Tập Cận Bình (Xi Jin Ping) tự khẳng định là nhà tư tưởng mới của chủ nghĩa cộng sản » nhấn mạnh đến một điều đã trở thành truyền thống của nước Trung Quốc cộng sản. Đó là các lãnh đạo nổi tiếng nhất, bắt đầu với Mao Trạch Đông (Mao Tse Tung), đều được nâng lên hàng « các đại trí thức ».
Trong những tháng gần đây, để chuẩn bị cho kỳ Đại Hội quan trọng sắp tới, cỗ máy tuyên truyền của chế độ « chạy hết công suất » để giới thiệu ông Tập Cận Bình như « một ngọn đèn pha tư tưởng mới, có thể mang lại sự vĩ đại cho Trung Quốc ». Hiếm khi sự sùng bái cá nhân trên báo chí Nhà nước Trung Quốc lại mãnh liệt đến như vậy. Độc giả có thể thấy những dòng ca tụng lãnh đạo họ Tập như là « kiến trúc sư và người cầm lái thúc đẩy sự nghiệp tái sinh vĩ đại của nhân dân Trung Quốc ».
« Đóng góp lớn cho nhân loại »
Nhiều « chuyên gia » ca ngợi tầm cỡ nhân loại của tư tưởng Tập Cận Bình. Một giáo sư tôn vinh « tư tưởng cầm quyền » của « hoàng đế đỏ » như là « một bước tiến lớn lao của chủ nghĩa Mác tại Trung Quốc trong giai đoạn đương đại », và đồng thời cũng là « một đóng góp lớn cho nhân loại ». Các cán bộ của đảng được khuyến khích tắm mình trong nguồn suối trí thức này. Một phụ trách trường học của đảng còn gọi đây là « nhiệm vụ quan trọng nhất » của các nhà nghiên cứu.
Chính trị gia Lâm Hòa Lập (Willy Lam), đại học Trung Văn Hồng Kông (CUHK), giải thích cơn sốt tư tưởng Tập Cận Bình tại Trung Quốc, chính là « vừa để củng cố quyền lực, vừa để thỏa mãn ham muốn bản ngã » của ông Tập. Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Hồng Kông, trên thực tế Tập Cận Bình hoàn toàn « không phải là một nhà trí thức, cũng không phải là một nhà tư tưởng độc đáo », « về mặt lý thuyết, ông ta không đề xuất một điều gì mới mẻ, cả về mặt kinh tế, xã hội hay chính trị ». Ngược lại, lãnh đạo Trung Quốc đương nhiệm lại xuất sắc trong việc tuyên truyền cho « một giấc mơ Trung Hoa ».
Theo nhiều nhà quan sát, như nhà Hán Học Pháp Jean-Pierre Cabestan, Đại học Báp-tít tại Hồng Kông, thì Đảng Cộng Sản Trung Quốc của ông Tập cố gắng thích nghi học thuyết Mác-Lê Nin với hiện thực của xã hội Trung Quốc hiện nay. Các phát biểu của chủ tịch Trung Quốc đang được nhào nặn thành một tập hợp lý luận gắn bó.
Hồi ức về Đại Nhảy Vọt
Theo Le Figaro, tham vọng của Tập Cận Bình là rất lớn. Mục tiêu của chủ tịch Trung Quốc là đưa « tư tưởng » của mình vào Hiến pháp, nhằm vĩnh viễn để lại tên tuổi, tiếp theo Mao Trạch Đông. Chỉ có « người cầm lái vĩ đại » Mao Trạch Đông mới có được tôn vinh là « nhà tư tưởng ». Lãnh đạo Đặng Tiểu Bình (Deng Xiao Ping), người khởi xướng cải cách kinh tế Trung Quốc cũng chỉ được coi là « nhà lý luận », một danh hiệu « kém vẻ vang hơn ». Giang Trạch Dân (Jiang Ze Min) và Hồ Cẩm Đào (Hu Jin Tao) không được nêu tên trong văn bản này.
Theo nhà Hán học Jean-Pierre Cabestan, để đạt được cương vị « trí thức » ngang với Mao Trạch Đông, Tập Cận Bình phải kiểm soát được Đảng Cộng Sản Trung Quốc. Le Figaro nhấn mạnh là hiện tại, ông Tập đang đưa những người thân tín vào các cương vị chủ chốt trong đảng, tuy nhiên điều quan trọng là ông ta « phải hóa giải được sự lưỡng lự của nhiều phe phái », bởi trào lưu sùng bái cá nhân ông Tập hiện nay nhắc lại hồi ức không xa về Mao Trạch Đông, người chủ xướng cuộc « Đại Nhảy Vọt », để lại nhiều hậu quả khủng khiếp cho xã hội Trung Hoa.
theo RFI