Ngang ngược vô cùng tận... Đó là ngôn ngữ của Trung Quốc, khi dám lớn tiếng yều cầu Hoa Kỳ đứng ngoài tranh chấp Biển Đông.
ĐS Trung Cộng tại thủ đô Hoa Kỳ tuyên bố trước ngày TT Trump lên đường công du châu Á “Washington không nên cản trở các nỗ lực của Beijing và các lân bang về luật hành xử tại vùng biển tranh chấp”.
ĐS Cui Tiankai nhấn mạnh: Hoa Kỳ không có tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông, nên để các nước liên quan giải quyết tranh chấp theo cách thân thiện và hiệu quả.
Cho tới gần đây, Beijing chỉ muốn điều đình tay đôi và tránh thương luợng với tập thể ASEAN.
Tuần qua, Thủ Tướng Singapore nhận định: đàm phán về luật hành xử tại Biển Đông còn kéo dài nhiều năm. ĐS Cui muốn quy trách nhiệm Washington gây khó khăn – ông tuyên bố với phóng viên tại sứ quán Washington: Hoa Kỳ và các nứơc không can thiệp thì tốt hơn, đó là hy vọng của chúng tôi cũng như của ASEAN.
Thực tế, phản ứng của Trung Quốc dễ hiểu vì Hoa Kỳ và Việt Nam đang kết thân hơn... các tướng lãnh Mỹ-Việt liên tục qua lại thăm nhau. Thân tình tới mức, Hoa Kỳ lặng lẽ bỏ qua đề tài nhân quyền, mà tập trung chủ đề kinh tế, kỹ thuật và “cứu hộ Biển Đông” bên cạnh chủ đề thừng xuyên là làm sạch độc chất da cam.
Trong khi đó, Philippines cũng như dường đang đổi chiều gió: bản tin VOA ghi rằng Tổng thống Rodrigo Duterte mới đây đã hoan nghênh thành quả hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Philippines trong buổi tiếp đón Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch tại Manila.
Theo hãng tin Prensa Latina, trong cuộc gặp hôm 25/10, lãnh đạo Philippines khẳng định hợp tác quốc phòng là một trong các cột trụ của mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa hai quốc gia, và cho thấy mong muốn của ông trong việc tăng cường quan hệ nhiều mặt với Việt Nam.
Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch ca ngợi hiệu quả làm việc của Philippines trong nhiệm kỳ làm chủ tịch luân phiên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) năm 2017, đặc biệt là những đóng góp của ông trong việc tăng cường năng lực phòng thủ của khối.
Ông Lịch cũng ngỏ lời cảm ơn Tổng thống Duterte, trong tư cách chỉ huy lực lượng vũ trang Philippines, đã mở rộng quan hệ với Việt Nam trong lĩnh vực quốc phòng, đặc biệt trong việc thực thi luật hàng hải.
Theo tờ Quân đội Nhân dân, Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam cũng đã gặp người đồng nhiệm Philippines, ông Delfin Lorenzana, hôm 26/10.
Hai bên đều đồng ý về sự cần thiết phải tăng cường hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng vì những lợi ích và thách thức chiến lược mà hai nước cùng chia sẻ, theo Prensa Latina.
Trong bối cảnh đó, hai phía đã đồng ý tăng cường hợp tác thông qua hoạt động trao đổi các phái đoàn, thúc đẩy các cuộc đàm phán về chính sách quốc phòng ở cấp phó bộ trưởng và hợp tác trong ngành công nghiệp quân sự.
Trong khi đó, bản tin RFA ghi nhận: Hải quân Ấn Độ và Nhật Bản hôm chủ nhật ngày 29/10 tổ chức một cuộc tập trận chung chống tàu ngầm ở biển Ả Rập thuộc Ấn Độ Dương.
Tham gia cuộc tập trận có một máy bay chống ngầm do thám tầm xa trên biển P-8 của Hải quân Ấn Độ và hai máy bay chống ngàm P-3 Orion của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản.
An ninh biển và tự do hàng hải là những vấn đề chính được thảo luận trong các đối thoại song phương và đa phương gần đây của Ấn Độ.
Cả Ấn Đô và Nhật Bản đã cùng Mỹ tham gia cuộc tập trận chống ngầm chung trên biển có tên Malabar hồi tháng 7 năm nay. Trung Quốc vào lúc đó đã lên tiếng nói rằng nước này hy vọng cuộc tập trận không nhắm vào bất cứ nước nào.
Cả Ấn Độ và Nhật Bản đều gia tăng khả năng chiến tranh chống ngầm của mình trong những năm gần đây. Cả hai nước cũng đã nhiều lần lên tiếng khẳng định tầm quan trọng về tự do hàng hải hàng không trên biển, bao gồm cả khu vực biển Đông là nơi có tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và một số nước ASEAN trong đó có Việt Nam.
Hiện Nhật Bản cũng có tranh chấp về chủ quyền với Trung Quốc ở biển Hoa Đông.
Trong khi đó, thông tấn Nga Sputnik và bản tin của VN Infonet ghi lời một chuyên gia suy đoán về đề tài TT Trump sẽ bàn ở Hà Nội: Theo giáo sư Carl Thayer, các vấn đề như phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, chống khủng bố và thúc đẩy hợp tác thương mại song phương sẽ là trọng tâm ưu tiên của Tổng thống Donald Trump trong chuyến thăm Hà Nội sắp tới.... Đề cập đến chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Donald Trump, giáo sư của Học viện Quốc phòng Australia nhận định, chuyến thăm này là để tái khẳng định tầm quan trọng của đối tác toàn diện Việt Nam — Hoa Kỳ cũng như việc gia tăng những lợi ích chiến lược hội tụ giữa hai nước. Ông Trump cũng sẽ tái khẳng định cam kết với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là mở rộng quan hệ đối tác này.
Về những ưu tiên trong chuyến thăm Hà Nội của Tổng thống Trump, có thể nói, ông chủ Bạch Ốc sẽ tìm kiếm sự ủng hộ hoàn toàn của Việt Nam về chính sách phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên của Mỹ và Liên Hiệp Quốc cũng như cam kết của Hà Nội vào các nỗ lực quốc tế nhằm đánh bại chủ nghĩa khủng bố toàn cầu.
"Bên cạnh đó, Tổng thống Trump cũng rất chú trọng tới các vấn đề kinh tế. Ông sẽ muốn thúc đẩy các lãnh đạo Việt Nam tạo điều kiện lớn hơn cho các công ty Hoa Kỳ, đồng thời ông cũng sẽ bày tỏ vui mừng khi Việt Nam ký hợp đồng mua số lượng lớn máy bay từ Mỹ cũng như việc Hà Nội sẵn sàng tái đàm phán quan hệ kinh tế song phương", ông Carl Thayer nói.
Nghĩa là, tối đa, có lẽ TT Trump sẽ có bài diễn văn về Biển Đông và hòa bình?
Không thấy nói rằng TT Trump quan tâm về đề tài nhân quyền. Tuy nhiên, chúng ta có thể hy vọng khi Trump tới VN, sẽ có một tù nhân chính trị được đặc xá?
Có thể, và có lẽ, Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ Melania Trump sẽ có bài diễn văn với các nữ sinh viên Đại Học Hà Nội về đề tài phụ nữ và cách mạng công nghệ 4.0? Thà là như thế, khỏi nghe mãi chuyện các cô Hà Nội với “ba khoan” và “bốn đảm đang”... như thời ông Hồ.
Trần Khải
