Tình hình Biển Đông gần đây cho thấy TC cứ hù doạ, nhưng các nước như Mỹ, Ấn, VN, Phi vẫn bất kể, cứ chống như phương ngôn “Chó vẫn sủa đoàn lữ hành cứ tiến.” Ý nghĩa ấy có thế thấy qua hành động phản ứng của VNCS, Phi luật tân, Ấn độ và Mỹ, Nhựt, Úc gần đây.
Một, Việt Nam CS dù cùng chế độ chánh trị Cộng sản với TC, nhưng TC xâm lấn, quân sự hoá biển đảo của VN nhiều nhứt, CSVN cũng bất mãn, cũng la lối. CSVN chống đối ngoại giao, xích lại gần Mỹ vì Mỹ không tham vọng đất đai, quyết tâm bảo vệ tự do hàng hải, tranh đấu giữ nguyên trạng an ninh, ổn định trên Biển Đông. CSVN tố cáo TC xâm lấn, quân sự hoá bãi đá, CSVN thấy TC quân sự hoá, CSVN cũng quân sự hoá giữ các khu vực còn lại của mình. Các ảnh do các vệ tinh Digital Globe chụp hồi tháng 9 cho thấy CSVN đã xây cất và quân sự hoá một số cơ sở mới, trong đó có thể có một ụ cạn, ở Đá Tây thuộc quần đảo Trường Sa, cách TP/HCM khoảng 680 km về hướng đông nam. Công trình này dành cho tàu thuyền VN ghé vào để bảo dưỡng và tuần tra trong thời gian dài hơn để giữ đất ở tuyến đường thủy đang trong vòng tranh chấp, dù biết TC Bắc Kinh bực bội.
Theo tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Á Châu có trụ sở ở thủ đô Washington (Mỹ) thì VNCS còn bồi đắp khoảng 120 mẫu Anh trên 10 đảo nhỏ kể từ năm 2014, Việt Nam đã kéo dài đường băng và tăng cường khả năng về radar và tuần tra.
Còn TC thì đã bồi đắp hơn 3.200 mẫu Anh trên bảy thực thể ở quần đảo Trường Sa, xây dựng các cảng, hải đăng và đường băng, họ nói rằng chủ yếu là nhằm mục đích dân sự hoặc phòng thủ. Trung Quốc đòi chủ quyền với hơn 80% Biển Đông, nơi có lượng thương mại toàn cầu khoảng 3,4 nghìn tỷ đôla qua lại.
CSVN cũng cố gắng tạo thế quốc tế, mời gọi các cường quốc cùng liên doanh, cùng khai thác dầu khí trên Biển Đông của mình. VN hợp tác với hãng Repsol của Tây Ban Nha năm ngoái 2017, với Exxon Mobil của Mỹ.
Và quan trọng nhứt là VN gần đây liên doanh khai thác dầu khí ở Biển Đông với Ấn độ. Hôm 10/01/2018, khi trả lời truyền thông Ấn Độ, ngoài vấn đề khai thác dầu khí, đại sứ Việt Nam Tôn Sinh Thành còn nói VN hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia. Đây là một lãnh vực hợp tác quan trọng và Ấn Độ có thể giúp phát triển năng lực phòng thủ của Việt Nam..
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc "cực lực phản đối các bên liên quan dùng điều đó làm cớ để xâm phạm quyền lợi chính đáng của Trung Quốc tại Biển Đông và tác hại đến hòa bình và ổn định trong khu vực".
Hai, nhưng New Delhi cho đến nay luôn khẳng định rằng việc ONGC thăm dò, khai thác ở Biển Đông là một vấn đề thuần túy thương mại, không liên can gì đến tranh chấp. Hãng PTI nhắc lại rằng Ấn Độ đang tăng cường quan hệ với Việt Nam, và đã kêu gọi tôn trọng quyền tự do hàng hải trên Biển Đông. Tờ báo này cũng đã ghi nhận là ngoài việc giao cho hãng Talisman Vietnam thuộc tập đoàn Tây Ban Nha Repsol thăm dò lộ 136-06. Việt Nam cũng để cho tập đoàn Mỹ Exxon Mobil quyền khai thác một khu vực nằm ở bìa vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, cũng như triển hạn quyền thăm dò một lô ở Biển Đông cho tập đoàn Ấn Độ ONGC Videsh. Bất cứ cuộc tấn công nào vào một thực thể do Việt Nam kiểm soát ở Biển Đông, đều sẽ kích động tinh thần bài Trung Quốc của người dân Việt Nam.
Ba, Phi luật tân ngày 9-01 phản đối TQ quân sự hóa đá Chữ Thập. Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm 8/1 tuyên bố nước ông sẽ nộp đơn khiếu nại chính thức đối với Trung Quốc, nếu xác minh được rằng cơ sở vật chất trên đá Chữ Thập (tên tiếng Anh là Fiery Cross) một phần trong quần đảo Trường Sa đã được "quân sự hóa".
Bốn, Mỹ hôm 9-01, tố cáo TC có những hành động khiêu khích trong các nỗ lực quân sự hóa các hòn đảo đang trong vòng tranh chấp ở Biển Đông. Và đồng thời Mỹ cam kết sẽ tiếp tục các cuộc tuần tra để khẳng định quyền tự do hàng hải trên Biển Đông..
Ông Brian Hook Cố vấn chính sách cấp cao của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, nói với các nhà báo trong một cuộc hội thảo qua điện thoại hôm thứ Ba rằng Washington sẽ chống đối bất kỳ hành động đơn phương nào của Trung Quốc trên Biển Đông, trong khi vấn đề chủ quyền vẫn chưa được giải quyết.
Tờ South China Morning Post, tờ báo tiếng Anh của Hong Kong, dẫn lời ông Hook: “Hành động khiêu khích của Trung Quốc, quân sự hóa Biển Đông, cho thấy Trung Quốc đang thách thức luật pháp quốc tế. Bắc Kinh đang hiếp đáp các nước nhỏ hơn theo những cách đã làm tăng căng thẳng cho hệ thống toàn cầu.”
Ông Hook quả quyết như Mỹ từng quả quyết từ thời Bộ Trưởng QP Mỹ tiền nhiệm Ashton Carter, “Chúng tôi [Hoa Kỳ] sẽ hậu thuẫn các hoạt động bảo vệ quyền tự do hàng hải, và khẳng định rõ với họ rằng chúng tôi sẽ điều máy bay bay ngang qua, điều tàu qua lại trong khu vực và hoạt động ở bất cứ nơi nào mà luật pháp quốc tế cho phép.”
Năm và sau cùng, trên đây là một số hành động phản ứng của một số nước có liên quan đến đà TC bành trướng, xâm lấn biển đảo, gây rối loạn an ninh ổn định trong vùng Biển Đông. TC chuyên nói ngang và làm ẩu những điều phi pháp, chèn ép các nước láng giềng nhiều chuyện, nhiều lời như Truyện Tàu, không kể hết được. Các nước trong đó có Mỹ quan trọng nhứt chuyển trục quân sự về đây để ngăn chận TC. Nhà Nước VNCS là chế độ đứng hàng đầu phản đối TC về Biển Đông trong tổ chức ASEAN và công luận quốc tế. Hầu hết các quốc gia trong vùng Á châu Thái bình dương cũng bất bình TC. Đặc biệt là năm nước Đài loan, VN, Phi, Mã lai, Brunei bị TC chiếm biển đảo nhiều nhứt.
TC hù doạ đủ thứ, cấm đánh cá, bao vây, và tập trận hải quân, không quân và hù doạ xung đột võ trang. Nhưng chưa thấy TC dám tấn công khu vực nào, điều có thể gây ra một cuộc chống đối đa dạng, toàn diện mà TC biết mãnh hổ nan địch quần hồ. Trong đó TC sợ Mỹ nhứt dù Mỹ tuyên bố không đứng về phía bên nào trong các cuộc tranh chấp biển đảo của các nước. Nhưng Mỹ quyết tâm bảo vệ tự do hàng hải mà TC đã vi phạm, tai hại cho con đường giao thương 5.000 tỷ Mỹ kim, con đường tiếp liệu, tiếp vận cho gần 100.000 quân Mỹ ở Bắc Thái bình dương và nhiều bộ tư lịnh Hải, Lục, Không Quân, và các nước đồng minh, liên minh với Mỹ, mà Mỹ sẽ đứng về phía chống TC, là phần chắc. TC là “đối thủ” của Mỹ dưới cái nhìn của chánh quyền Obama lẫn Trump
Vi Anh
