Một chiến lược cho thấy Trung Quốc đã thành công trong việc bám rễ ở Biên Đông, chơi màn ảo thuật từ chỗ không có gì để tới chỗ có vài bãi cạn, rồi tới chỗ xây vài bãi cạn trống trơn thành các pháo đài và phi đạo cũng như hầm chư1ứa sân bay. Nghĩa là, không ai bứng nổi TQ ra khỏi nữa, cho tới khi một biến động lớn có thể bùng nổ trên thế giới, may ra.
Bản tin Bloomberg hôm 16/1/2018 tổng kết tình hình một năm qua đã nói rằng Tập Cận Bình đã thành công như thế ở Biển Đông, y hệt như một nhà ảo thuật biến từ không ra có ít, từ có ít ra có nhiều, và rồi ngồi mãi không chịu rời bỏ Biển Đông.
Người ta chưa rõ tương lai thế nào, trong khi chỉ thấy Việt Nam lo trang bị vũ khí lớn nhiều hơn, trong khi Philippines hòa dịu để hợp tác với TQ khai thác dầu Biển Đông, và trong khi đó Khối ASEAN và Hoa Kỳ như dường đứng ngó nhiều hơn -- và người ta đoán, có thể sẽ có những chuyển biến được giấu kín, chưa lộ ra, như các ý định từ Ấn Độ, Úc châu, Pháp...
Nhưng hiển nhiên là, không có cách nào để buộc TQ tháo gỡ các căn cứ quân sự ở Biển Đông nữa, vì không nước nào có đủ sức để lớn tiếng (chỉ nói lớn tiếng, chưa cần làm gì) ép buộc TQ gỡ các pháo đài vàsân bay trên các bãi cạn Biển Đông.
Thực ra là có nói, nhưng chẳng máy ai nghe, và chẳng hiệu quả gì.
Báo The Strits Times hôm 17/1/2018 ghi rằng Bộ Trưởng Phát Triển Quốc Tế và Thái Bình Dương của Úc châu là bà Concetta Fierravanti-Wells nói trong một hội nghị quốc tế tuần qua để chỉ trích các khoản tài trợ “vô dụng” do TQ bơm vào các nước Thái Bình Dương.
Bà nói rằng TQ xây những con đừng không dẫn tơ1ới đâu, xây các tòa nhà vô dụng ở các quôc gia ở khu vực Thái Bình Dương nhằm gây nợ khó trả cho các quôc gia này.
Tới đây, chúng ta nên tự hỏi: có phaả TQ cũng tìm cách làm cho nhà nước CSVN mang nợ ngập đầu để rồi sẽ lệ thuộc?
Trong khi đó, bản tin VOA ghi nhận tình hình TQ đánh vào be sườn VN và Thái Lan: Lào bảo đảm rằng đập thủy điện Pak Beng được xây ở hạ lưu sông Mekong sẽ không gây ảnh hưởng tiêu cực đến người dân địa phương sống phía bên kia bờ của dòng sông ở Thái Lan.
Báo The Bangkok Post cho hay các quan chức Lào và Công ty Thủy điện Datang Pak Beng, đơn vị xây cất con đập này, đã gặp Nhóm Bảo tồn Rak Chiang Khong và cư dân hồi gần đây để xoa dịu lo ngại của họ về tác động có thể có của dự án.
Các chuyên gia địa phương và quốc tế trong nhiều lĩnh vực đã cảnh báo rằng cần có các biện pháp khắc phục để giảm thiểu những thay đổi có hại đối với dòng chảy của con sông, ví dụ như tích hợp các đường di cư của cá và trầm tích tuôn ra.
"Dự án này là sự hợp tác giữa Lào và Thái Lan mà sẽ đem lại lợi ích cho cả hai nước. 90 phần trăm lượng điện sẽ được xuất khẩu sang Thái Lan và thúc đẩy ngành công nghiệp của Thái Lan, trong khi vật liệu xây dựng cũng được mua từ Thái Lan," Jansawaeng Bunnong, tổng cục trưởng của Bộ Chính sách Năng lượng và Kế hoạch của Lào, được báo the Bangkok Post dẫn lời nói.
Nhóm bảo tồn Rak Chiang Khong, đại diện cho dân làng từ tám cộng đồng ven sông, trước đây đã đệ đơn khiếu nại lên Tòa án Hành chính Tối cao chống lại chính quyền Thái Lan vì không cung cấp cho họ đầy đủ diễn đàn để nêu lên những bất bình của họ.
Nhóm này cáo buộc Bộ Tài nguyên Nước, tổng cục trưởng của bộ và Ủy ban Sông Mekong Thái Lan đã không cung cấp đầy đủ thông tin trong suốt ba cuộc họp công cộng đã được thu xếp trước đó.
Nhóm bảo tồn này đã đệ đơn khiếu nại vào tháng 6 năm ngoái nhưng Tòa án Hành chính Trung ương đã bác đơn.
Một điểm để suy nghĩ: tại sao các xã hội dân sự Thái Lan lên tiếng phản đôi TQ được, trong khi tại VN thì im bặt, và hễ ai lên tiếng là bị công an bắt liền, bất kể phản đối từ Formosa tới xả thải cho cá chết?
Có một dấu hiệu hy vọng từ Pháp quóc... Bản tin RFI nêu nghi vấn về khả thể “Hợp tác quốc phòng Pháp - Việt : Sắp tới sẽ là Biển Đông?”
Hôm 11/01/2018, Việt Nam và Pháp đã tổ chức cuộc đối thoại quốc phòng lần thứ hai tại Thành phố Saà Gòn. Sáng kiến này bắt đầu từ năm 2016, tập trung vào lãnh vực an ninh trong quan hệ đôi bên. Tờ báo The Diplomat đặt câu hỏi, bước tiếp theo của việc hợp tác quân sự Pháp-Việt sẽ là gì?
The Diplomat nhận định, giữa Việt Nam và Pháp có mối quan hệ lịch sử lâu dài, qua việc Pháp đô hộ Việt Nam suốt một thế kỷ. Việt Nam nằm trong Đông Dương thuộc Pháp, cho đến khi đánh bại «mẫu quốc» giành được độc lập vào năm 1954. Quan hệ ngoại giao chính thức được thành lập vào năm 1973, nhưng chỉ mới được đẩy nhanh trong những năm gần đây, khi Pháp-Việt tuyên bố mối quan hệ đối tác chiến lược năm 2013.
Paris coi việc siết chặt quan hệ với Hà Nội là một phần của nỗ lực rộng lớn hơn nhằm tăng cường ảnh hưởng Pháp tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, và đặc biệt là tại Đông Nam Á. Về phía Việt Nam, việc tăng cường tình hữu nghị Pháp-Việt nằm trong chính sách đối ngoại đa phương, tìm kiếm mối quan hệ tốt đẹp với các cường quốc, đặc biệt là năm thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.
Riêng trong lãnh vực quốc phòng, hai bên đã ký kết thỏa thuận hợp tác vào năm 2009. Từ đó đến nay đã có nhiều tiến bộ đáng kể về nhiều mặt, từ các hoạt động trao đổi cho đến cho đến những tương tác về chống tội phạm xuyên quốc gia. Pháp và Việt Nam bắt đầu tổ chức Đối Thoại Chính Sách Quốc Phòng lần đầu tiên tại Paris vào tháng 11/2016, qua đó hai nước đã ký thỏa thuận hợp tác về quân y và tham gia lực lượng giữ gìn hòa bình Liên Hiệp Quốc.
RFI ghi rằng:
“...dù không có chi tiết cụ thể nào được tiết lộ, nhưng đôi bên cho biết đã thỏa thuận tăng cường các chuyến thăm Việt Nam của các chiến hạm Pháp. Theo nhận xét của The Diplomat, an ninh hàng hải là chủ đề quan trọng trong hợp tác quốc phòng Pháp-Việt, không chỉ những hoạt động đơn lẻ, mà còn ở sự yểm trợ của Pháp đối với Việt Nam, trước sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc tại Biển Đông.
Gần đây một bài phóng sự trên Le Monde đã mô tả cuộc tuần tra vào cuối tháng 10/2017 của chiến hạm tối tân Pháp Auvergne tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, chuyến hải hành của tàu Pháp bị phía Trung Quốc theo bén gót. Tháng 4/2017, chiến hạm Mistral hiện đại nhất của Pháp cùng với hộ tống hạm Courbet đã đến Sài Gòn, ở thăm Việt Nam một tuần lễ trong khuôn khổ chương trình hợp tác quốc phòng Việt-Pháp. Trước đó vào tháng 5/2016, chiến hạm chở trực thăng Tonnerre (L9014) thuộc lớp Mistral cũng đã thăm cảng Cam Ranh trong bốn ngày.”
Tàu chiên Pháp vào Biển Đông cho vui? Cả thế giới đều thấy rõ: TQ không ngừng bước...
Trần Khải