Đã lâu lắm, có một lúc tôi mê mải xem bộ phim Đại Hàn nhiều tập có tên là Đại Trường Kim. Truyện phim không có gì mới mẻ, xoay quanh các bi kịch thuộc loại thâm cung bí sử, nhiều tình tiết éo le, thường xảy ra bên trong hậu cung các vương triều Á Đông, có nguyên do sâu xa từ tham vọng cá nhân, ganh ghét phe phái hoặc mưu đồ tranh đoạt địa vị quyền lực.
Tuy vậy, cuốn phim làm tôi say mê theo dõi không dừng được trong điều kiện thời gian rất eo hẹp mà tôi phải chia sẻ giữa nhiều trách nhiệm đòi hỏi sự chu toàn từng ngày, trước hết bởi diễn xuất của dàn tài tử nam nữ, phong cách, tinh tế, nhuần nhuyễn, thu hút. Thứ đến là ngoại cảnh với cỏ cây, hoa lá, thiên nhiên tuyệt đẹp. Thứ đến nữa là y trang Hàn Quốc, trong ngoài gọn ghẽ, đẹp mắt, phái nam vừa có dáng trượng phu, vừa gợi cảm và lãng mạn nhờ ánh sáng lọc qua vành nón rộng làm cho khuôn mặt họ có chút mờ ảo lẫn vào các giải mũ phất phơ bay. Sau cùng, điểm then chốt, là những mối tình lý tưởng trong phim. Lý tưởng thế nào, xin hẹn một bài khác vì bài cho thứ năm tuần này, tôi chỉ muốn đề cập đến vài nét của Thế Vận Hội Mùa Đông PeongChang vừa diễn ra tại tỉnh Gangwon, Nam Hàn, trong hơn hai tuần lễ, từ ngày 9 đến ngày 25 Tháng Hai, 2018.
Tin tức truyền thông cho biết Thế Vận Hội Mùa Đông lần thứ 23 kỳ này có tiêu đề “Chuyển động trong hòa bình,” có lẽ là lời cầu chúc an lành cho tình hữu nghị giữa hai miền Nam Bắc Triều Tiên hứa hẹn sẽ nồng ấm trở lại thông qua tinh thần thể thao được thắp sáng bằng ngọn đuốc Thế Vận rực rỡ giữa bầu trời băng giá. Tất nhiên tự đáy lòng vẫn còn âm ỷ thương tích, nghĩ về giòng sông Bến Hải một thời cưa đôi Việt Nam ở vỹ tuyến 17, mở màn biết bao cảnh ngộ thương đau cho dân lành hai vùng Nam Bắc, tôi chân thành muốn được góp lời cầu nguyện cho một Triều Tiên thống nhất và làm chủ vận mệnh đất nước của họ. Chính trị vốn là những điều không dễ hiểu, dễ chấp nhận cho người đứng ngoài cuộc cờ nên tôi ít bận tâm về khía cạnh này của thế vận hội mà chỉ thú vị chọn ra đôi ba nét nhân sinh gần gũi với cuộc sống bình thường của con người để ngẫm nghĩ và vui lấy mình.
Phải nói ngay là Nam Hàn đã chi tiêu khá mạnh tay để chuẩn bị cách tốt nhất các cơ sở vật chất phục vụ cho các vận động viên tham dự thi đấu và cả khán giả trên các khán đài lộ thiên trong thời tiết lạnh đến mức tuyết không rơi được. Lễ khai mạc được thiết kế với các ứng dụng công nghệ cao, phối hợp ánh sáng, âm nhạc, vũ điệu, y trang với ảnh chụp không gian ba chiều cùng những trải nghiệm thực tế ảo trên một sân khấu lộng lẫy, hoành tráng. Thỉnh thoảng, pháo bông để rơi trong không gian mờ tối những đợt mưa hoa ngũ sắc, lóe lên rồi lả tả tàn rụng vội vàng. Một đoàn những người đàn ông Hàn Quốc mặc quốc phục truyền thống như thường thấy trong các phim truyện, đi diễu hành trong vận động trường và tôi không biết phải gọi họ bằng gì, hiệp sĩ hay võ quan? Khán giả thưởng thức vẻ đẹp của họ trong một hoạt cảnh sống động pha trộn lịch sử một Hàn Quốc cổ xưa và nền văn minh hiện đại xung quanh họ.
Một nữ ca sĩ rất trẻ, trang điểm nhẹ nhàng, khuôn mặt đẹp như thiên thần, nụ cười thật tươi, hát đơn ca với dàn nhạc đại giao hưởng. Cô mặc chiếc áo dạ hội bằng hàng ren màu hoa hồng Brigitte, là sự kết hợp giữa thời trang Hàn Quốc và Tây phương, thanh nhã, mềm mại, tươi tắn giữa mùa Đông dường như bớt khắc nghiệt vì cô xuất hiện mang theo sự nồng ấm trong mắt môi và nụ cười. Đoàn nữ vũ công trong vũ y thiết kế cách tân, tạo nét bạo dạn với vạt ngoài kéo cao ở góc phải, trông như một bông hoa đẹp mắt tuy vẫn giữ được cốt cách truyền thống với giải lụa thắt nơ sau lưng và đường eo cao lên gần ngực. Mỗi cô cầm một quả cầu lấp lánh trong ánh đèn sân khấu nên tôi, vì không hiểu gì, tự đặt tên cho điệu vũ của họ là Khúc Tú Cầu, với mong ước hòa bình đến cho mọi miền trên hành tinh trái đất xinh đẹp đang bị chiến tranh xâu xé hay đe dọa.
Trẻ con có mặt đông đảo trong ca đoàn và kiến tạo chủ đề cho lễ khai mạc, là thông điệp gởi ra thế giới của đất nước Hàn Quốc với những đóng góp hướng về tương lai. Thông điệp này càng được tô đậm thêm trong lễ bế mạc ngày 25 Tháng Hai, 2018, khi những nét cổ kính và diễm lệ của Hàn Quốc như được thấy trong thịnh thời của phim bộ, hoàn toàn nhường chỗ cho K-Pop.
Đóa hồng màu Brigitte dịu dàng, tha thướt, đơn ca trong lễ khai mạc nhường chỗ cho người nữ ca sĩ mặc quần áo bó chẽn kiểu Iron man, xõa tóc hát rất “hung.” Và, so với Gangnam Style từng gây chấn động thế giới nhiều năm trước, vũ bão nhưng kém thanh lịch, giờ đây, K-Pop band BTS với 7 cậu boys khôi ngô, đĩnh ngộ, mỗi người một vẻ, một nhân cách đáng yêu, tuổi từ 20 đến 24, có sức thu hút khác, đến nỗi các cậu nay cắt nghĩa 3 chữ BTS là viết tắt của Beyond The Scene!
Thành công chói lòa của BTS tại cuộc trình diễn “du thuyết” của họ ở 2017 American Music Awards chỉ là khởi đầu con đường chinh phục nước Mỹ bởi trước đó, họ đã là những siêu sao quốc tế, mẫu mực cho các fan ngưỡng mộ trên toàn thế giới, được tạp chí Time xưng tụng là một trong 25 nhân tố có ảnh hưởng sấm sét trên truyền thông. Họ tự sáng tác ca khúc, không chỉ mua vui mà qua đó, gửi gấm, chia sẻ nỗi niềm của họ, kêu gọi lương tâm xã hội và làm lay động lòng người về nhiều vấn đề thế hệ tuổi trẻ ngày nay phải đương đầu: khủng hoảng tâm thần, bị bắt nạt thô bạo, vào đại học khó hơn nhưng ra trường không tìm được việc làm.
Họ cũng muốn bác bỏ những mẫu mực xã hội gây tranh cãi bằng giai điệu lời ca tiếng hát chuyên chở những băn khoăn, trăn trở trong tâm can họ. Nói tóm lại, họ có một nội dung phong phú trong trình diễn. Họ nhuộm tóc (chứ không highlight) mầu vàng, mầu tím, mầu xanh và gội chải tươm tất, sạch sẽ, dễ thương. Chuyển động thân thể của họ tràn đầy sức sống, mượt mà, tươi trẻ và mỹ thuật, trong một hòa điệu dễ gây mỹ cảm. Quan trọng hơn cả, họ sáng tạo và giữ được bản sắc. Xem họ, nhìn họ, cảm giác mọi phiền muộn của riêng tôi trôi đi trong ánh sáng và hy vọng.
Nhìn lên khán giả trên khán đài, khu vực các vận động viên Hoa Kỳ, mọi người đồng loạt hào hứng lắc lư và nhỏ giọng hát theo. Rõ ràng BTS đã nói thứ ngôn ngữ thân thiện của thời đại được thế giới tiến bộ hưởng ứng. Hàn Quốc hãnh diện về những đứa con tài năng của họ, dành cho chúng một vị trí xứng đáng không chỉ nói lên khả năng hội nhập văn hóa vào cộng đồng toàn cầu của tuổi trẻ mà cả khả năng đồng hóa những nền văn hóa chúng cọ sát trên con đường tiến về tương lai.
Cũng cùng một thời gian hơn bốn thập niên tương đương với miền Nam Việt Nam lâm vào cảnh nước mất nhà tan, nhiều triệu người chọn sống lưu vong, Hàn Quốc được yên bình ở phía Nam bán đảo Triều Tiên, đã có những thành quả đáng nể trong nỗ lực công nghệ hóa đất nước họ với nhiều tập đoàn thương mại danh giá trong nhiều lãnh vực. Họ không chỉ hội nhập, họ xâm nhập, chiếm lĩnh. Tầm thường thôi nhưng quan yếu trong cuộc sống: Đi chợ nào sạch sẽ, thức ăn tươi, lành, ngon? Đi chợ Đại Hàn. Xài mỹ phẩm hiệu nào tốt, thích hợp với làn da của người Á Đông? Nhãn hiệu Đại Hàn. Xem phim gì hay, tài tử đẹp, diễn xuất thu hút? Phim Đại Hàn. Sửa sắc đẹp ở đâu ưng ý nhất? Bác sĩ Đại Hàn. Thức ăn, đồ gia dụng, máy móc, soong chảo, ấm chén nhà bếp? Sau Nhật, sau Mỹ, là Đại Hàn. Xe Hyundai, TV, điện thoại Samsung nay ngang ngửa với Toyota, Sony, Apple,…
Ghi nhận như trên xong, tôi bâng khuâng tự hỏi: con đường hội nhập ấy có cái giá nào phải trả không? Dường như cơn sốt vỡ da nào ở tuổi dậy thì cũng đưa tới sự phổng phao làm quần áo cũ không còn vừa nữa, có thương tiếc lắm thì cũng chỉ xếp vuốt cẩn thận để vào ngăn tủ làm kỷ niệm, thỉnh thoảng may ra có lúc nhìn lại như một người bạn thiết đã thực sự xa xôi rồi! Tôi nhớ Nguyễn Bính với bài thơ Chân Quê của ông mà tôi mượn 4 chữ làm tựa đề bài chia sẻ này. Một khi thay đổi là yếu tính của muôn loài, kể cả thiên nhiên, kể cả buồng phổi, trái tim con người trong mỗi sát na trước và sau, kể cả cây chanh trong vườn các ngôi nhà của kẻ di tản nay cho hoa ở xứ người, quả to hơn, mùi vị đã khác, làm sao mà “Van em, em hãy giữ nguyên quê mùa”?
Vậy thì không còn “khăn mỏ quạ, áo tứ thân, yếm lụa sồi, quần nái đen” nữa, em cứ “khăn nhung quần lĩnh rộn ràng, cứ áo cài khuy bấm” hay kéo zipper rất hiện đại theo thời trang phụ nữ Việt đầu thế kỷ 21 này nhưng xin hãy giữ lại cho anh và cho đời, tâm hồn em, tình tự em, nét dịu dàng thiên cổ làm nên bản chất em rất đặc thù, rất tiêu biểu, rất Việt Nam – một chút gì giúp anh còn nhận ra em – mà anh cực tin là sẽ mãi mãi tỏa rạng cùng với lịch sử phát triển của dân tộc mình. Có được không em?
Bùi Bích Hà
