Ba cột thang điểm của Việt Nam được OBI 2017 đánh giá
Ảnh chụp màn hình của www.internationalbudget.org

Báo cáo Chỉ Số Minh Bạch Ngân Sách OBI năm 2017 (Open Budget Index 2017) đánh giá Việt Nam đạt 15 điểm trên tổng số tối đa 100 điểm về chỉ số minh bạch công khai ngân sách. Với điểm số này, Việt Nam nằm trong nhóm cuối cùng tức ít công khai nhất, chỉ hơn Trung Quốc (đạt 12/100) và Myanmar (đạt 7/100) trong khu vực Châu Á.
Kết quả khảo sát OBI 2017 được công bố sáng ngày 29 tháng 3 cho biết Việt Nam chỉ đạt 15/100 ở trụ cột thứ nhất về công khai ngân sách, giảm 3 điểm so với năm 2015.
Nhóm ít công khai nhất được đánh giá vì việc công bố thông tin và tài liệu ngân sách chưa kịp thời, không đúng thời hạn và chậm hơn so với thông lệ tốt của quốc tế. Đồng thời, các tài liệu được công bố chưa đủ thông tin, chưa công bố dự thảo ngân sách trình quốc hội và công bố muộn báo cáo ngân sách dành cho công dân và báo cáo kiểm toán.
Với trụ cột thứ hai về sự tham gia của người dân, Việt Nam đạt 7/100 điểm so với mức trung bình toàn cầu là 12/100. Bà Đinh Mai Anh, thuộc Vụ Ngân sách – Bộ Tài chính tỏ ra bất ngờ trước điểm số ở trụ cột này. Bà giải thích rằng đặc thù của Việt Nam là có hai kỳ họp Quốc hội trong năm vào tháng 5 và 10 và báo cáo ngân sách trong thời gian như thế là không đúng theo thông lệ của OBI. Bà Mai Anh khẳng định muốn đưa đến người dân bức tranh kinh tế xã hội, và tình hình ngân sách trung thực nhất nên đã chỉnh sửa bổ sung báo cáo ngân sách dành cho công dân muộn hơn yêu cầu của OBI.
Với trụ cột thứ ba về giám sát ngân sách của cơ quan lập pháp và cơ quan kiểm toán. Giám sát trong quá trình lập kế hoạch ngân sách là đầy đủ và trong quá trình thực thi ngân sách là hạn chế.
OBI 2017 cho thấy mức độ minh bạch ngân sách toàn cầu trung bình giảm từ 45 điểm xuống còn 43 điểm năm 2017 đối với 102 quốc gia được khảo sát ở cả hai vòng. Sự suy giảm này trái ngược với mức tăng trung bình khoảng hai điểm được ghi lại trong mỗi đợt khảo sát từ năm 2008 đến năm 2015.
OBI là thước đo so sánh độc lập tiêu chuẩn quốc tế duy nhất nhằm xác định sự minh bạch của ngân sách các chính phủ. Chỉ số này dựa trên một khảo sát với thang điểm 100, sử dụng các câu hỏi nhằm đánh giá số lượng và thời gian của thông tin ngân sách mà các chính phủ công bố, để xem có phù hợp với các tiêu chuẩn thực hành của quốc tế hay không.
Khảo sát công khai ngân sách của Tổ chức Đối tác ngân sách quốc tế (IBP) được thực hiện hai năm một lần từ năm 2006 trên phạm vi toàn cầu.
Theo RFA