Chủ nhật, 8:38 sáng, mùng 05 tháng 08, 2018, Tổng thống Trump gởi đi một tin twitter (nguyên văn): The Fake News hates me saying that they are the Enemy of the People only because they know it’s TRUE. I am providing a great service by explaining this to the American People. They purposely cause great division & distrust. They can also cause War! They are very dangerous & sick!
Với chút kiến thức Anh ngữ cơ bản, hoặc lười nhác, dịch theo lối “làm biếng” với Goggle bạn sẽ có phiên bản (nguyên văn) sau đây: Tin tức giả ghét tôi nói rằng họ là kẻ thù của nhân dân chỉ vì họ biết nó là đúng. Tôi đang cung cấp một dịch vụ tuyệt vời bằng cách giải thích điều này cho người dân Mỹ. Họ cố tình gây ra sự phân chia và không tin tưởng lớn. Họ cũng có thể gây ra chiến tranh! Họ rất nguy hiểm và bị bệnh!
Xin nhắc lại, đây là phiên bản nguyên văn của Google!
Còn bản dịch thoáng, phiên phiến, nội dung phát biểu của Tổng thống Trump sẽ như sau: Fake News thù ghét tôi vì tôi (dám) nói lên một sự thật: Họ chính là kẻ thù của Dân tộc (và) họ thừa biết đây là một SỰ THẬT. Tôi đang cố gắng giải thích điều này với dân Mỹ. Mục tiêu của Fake News cố tình dấy lên những chia rẽ và đố kỵ. Họ có thể gây ra Chiến tranh! Họ rất nguy hiểm & bệnh hoạn!
Không lạm bàn nhiều đến tính chuẩn xác của nội dung phát biểu. Bởi nó đúng hay sai, đúng bao nhiêu, sai bao nhiêu; thực ra không cần thiết nữa. Dân Mỹ ai yêu, ai ghét ông, hình như chẳng còn quan trọng. Có điều, khá chắc chắn, niềm tin của dân Mỹ đối với chính quyền và hệ thống truyền thông (chưa bao giờ) dao động như hiện nay, thành ra những gì Tổng thống Trump nói, đúng hay sai, no one cares!
Tuy nhiên nếu những gì Tổng thống Trump nói về truyền thông là đúng, điều này rất đáng ngại cho tương lai nước Mỹ. Tại sao? Nếu truyền thông khiến nước Mỹ chia rẽ, hằn học và đố kỵ, thậm chí truyền thông có thể gây ra chiến tranh, đặc biệt họ là kẻ thù của dân tộc, điều này gẫm kỹ rất nguy hiểm. Nếu đúng như thế, báo chí Mỹ quả nhiên sẽ mang tội thiên cổ với dân Mỹ, với hậu thế, với lịch sử…
Không bàn đến khoảng lệch ý thức hệ, liệu phát biểu của Tổng thống Trump có cường điệu? Hay bạn cảm thấy bình thường vì đã quen với cách nói chuyện thùng rỗng kêu to của ông? Hay bạn thấy ông có lý? Nếu ông có lý, đâu là chứng cứ cụ thể cho thấy ông có lý? Hay bạn tin ông bị dồn vào chân tường. Con giun xéo lắm cũng oằn. Thành ra chuyện ông lên tiếng tố cáo truyền thông để thanh minh, thanh nga là chuyện đương nhiên, nằm trong vị trí của ông, ai cũng sẽ làm y như thế.
9:49 sáng cùng ngày (tức 1 giờ 11 phút sau đó), Tổng thống Trump đáng kính tweet tiếp (nguyên văn): Too bad a large portion of the Media refuses to report the lies and corruption having to do with the Rigged Witch Hunt – but that is why we call them FAKE NEWS! Lần này không dịch với Google nữa, chuyển ngữ thoát nghĩa, ta có: Thật tồi tệ phần đông giới Truyền thông không chịu lên tiếng về Nạn Truy sát Chụp mũ Có kế hoạch – Đó là lý do tại sao chúng ta gọi họ là Fake News! Xin nhắc thêm, Tổng thống Trump luôn khăng khăng cuộc điều tra của Cố vấn đặc biệt Robert Mueller nhắm vào cái tẩy “áo gấm đi đêm” giữa ông với Nga mùa phiếu 2016 là Truy sát Chụp mũ Có kế hoạch.
Tất nhiên phản ứng trái chiều trong nội bộ truyền thông đã xảy ra. Khối người chẳng ăn nhập gì đến truyền thông, thậm chí chỉ là những phó thường dân (vốn có lòng với vận mệnh dân tộc, cuối cùng thấm mệt vì mù tịt không biết tương lai đất nước sẽ về đâu) quá ngán ngẩm không màng theo dõi chuyện thời sự nữa. Gần như họ đã ngán đến tận cổ! Toàn là ping-pong, đấu đá cả thôi!
Chris Wallace, một khuôn mặt quen thuộc của Fox News (vốn là hãng truyền thông con cưng của Tổng thống Trump) hỏi Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolten (nguyên văn): “What wars have we started?”. Dịch thoát nghĩa: Vậy truyền thống chúng tôi đã gây ra cuộc chiến tranh nào? Tất nhiên ngài cố vấn John Bolten không thể trả lời trực tiếp. Thay vào đó, ông ta chối quanh và chống chế: Thái độ thiên vị của báo chí là chuyện xưa như trái đất, ai cũng biết (the issue of press bias has been around for a long, long time).
Nghe vậy, Chris Wallace vội cắt ngang: Nếu báo chí thiên vị, dư luận đọc tin sai lệch sẽ lên tiếng ngay. Họ sẽ tra gạn nếu như truyền thông chúng tôi đưa tin không chuẩn xác. (There is press bias. People get stories wrong, and people are called out for it. And we should be called out if we make a mistake). Sau đó ông nhấn mạnh thêm: (Truyền thông) gây ra chiến tranh, chia rẽ, bệnh hoạn… phải chăng những cáo buộc này leo thang lên một đẳng cấp hoàn toàn khác. (‘Cause war,’ ’sick,’ ‘divisive’ ― this is taking it to a completely different level).
Nếu Chris Wallace của Fox News cảm thấy chõi tai trước phát biểu của Tổng thống Trump, dù nhiều lần Tổng thống Trump khen Fox News là hãng tin lương thiện nhất, chuyện những mouthpiece khác của hệ thống truyền thông Mỹ cảm thấy bất mãn là chuyện đương nhiên.
Phân tích nhè nhẹ thôi, tại sao Tổng thống Trump không bớt nói, nghỉ ngơi cho ấm phổi? Hà tất phải tung ra những nhận định gây hấn khiêu khích khiến người có chút lương tri đánh giá ông “bạc miệng” không cần thiết. Có câu: Cây kim bọc giẻ lâu ngày cũng ra. Giấy không gói được lửa. Cây ngay không sợ chết đứng. Tại sao ông cứ nhấp nhổm, vô tình tự mình bốc lửa bỏ tay, gậy ông đập lưng ông.
Hay ông có tật giật mình? Hay ông triền miên hoảng hốt? Bệnh tâm lý kinh niên? Hay có ai đó đã rỉ tai, cổ võ: Giỏi lắm, cứ thế mà làm, cứ khuấy bùn, nước đục béo cò, suối trong quá không có cá. Hơn nữa, càng tung hỏa mù tợn, càng dễ chiêu lập lờ đánh lận con đen… Có điều ai là quân sư cho ông thì xin chịu. Có thể là Putin chăng? Who knows!
Hay ông bị ám ảnh. Chẳng phải ông bị tấn công tơi tả trước hay sao? Truyền thông không để ông nghỉ ngơi. Họ moi móc. Họ kiếm chuyện. Bé xé ra to. Họ giỏi gây chia rẽ. Giỏi gây hấn. Ép ông phải lên tiếng tố cáo tuyền thông “nguy hiểm và bệnh hoạn”, “báo chí là kẻ thù của dân tộc Mỹ”. Toàn những lời bạc miệng. Rất tỉnh táo. Không hề bị giật dây, ép cung, hay mớm cung. Hoàn toàn 100% do ông tự ý, chủ động thanh minh với thế giới như thế.
Không ít cho rằng đó là chiêu riêng của ông. Một khi đã là chiêu càng chẳng nên gây thêm rắc rối cho ông, vô tình làm khó cho cả hai. Con dao bén trong tay gã đồ tể là để cắt cổ, chọc huyết, xẻ thịt, lóc xương. Nếu đã thế, tại sao lại cảm thấy khó chịu trước những hành vi ngôn từ “chó sủa, chó không cắn” của ông? Chừng nào thấy con dao bén lăm lăm trong tay một cư sĩ, lúc đó hãy lên tiếng, đúng không? Nếu đã là chiêu, ai chửi nấy nghe, cứ chửi bới, cứ vu khống, kiểu “miệng ông, ông nói, miệng ông, ông chửi”, nói mãi, chửi mãi sẽ chán; tại sao lại “ngứa người” chỉ vì lắm đứa thích nghe “bài ca con cá” của ông!
Nguy hiểm và bệnh hoạn – Những kẻ khoái trá khi ông chỉ trích truyền thông là ai? Họ có vấn đề đầu óc hay họ bình thường! Họ là fan của ông, hẳn có lý do để hả dạ khi nghe ông mắng nhiếc truyền thông. Tại sao? Vì ông là đại diện của họ. Khát vọng Make America Great Again là khát vọng rất thực. Họ có thừa lý do tin rằng nước Mỹ bị cánh tả, Đảng Dân chủ, và truyền thông làm suy yếu (vì truyền thông liên tục góp phần kéo sập nhiều bức tường bảo thủ). Theo họ, nước Mỹ hôm nay đã suy thoái, cần được vực lại, trong đó người Mỹ gốc (họ là ai bạn thừa biết) cần đoạt lại những gì đã mất. Họ được ông bật đèn xanh. Tu chính án II. Bức tường ngăn đôi Mỹ-Mễ. Hô hấp nhân tạo kỹ nghệ than đá. Hủy bỏ EPA. Thả cửa súng đạn. Cắt giảm thuế cho người giàu. Chủ nghĩa dân túy. Bảo hộ mậu dịch…
Mà thôi…
Bánh vẽ và thịt lừa thời nào chả có. Tổng thống Trump giỏi (hay siêu giỏi) tạm thời không bàn đến. Nội khoản chỉ một mình ông đối chọi nảy lửa với Truyền thông Mỹ đủ thấy bản lĩnh của ông cứng cỏi cỡ nào. Một phần ông có nhiều fan ủng hộ. Họ là thành phần die hard. Điều ông nói gãi đúng chỗ ngứa, nên họ sẽ lăn xả, sống chết với ông đến cùng. Với họ, ông dám giương cao ngọn cờ chính nghĩa đòi lại công đạo đã bị đánh cắp khỏi tay họ.
Nguy hiểm và bệnh hoạn – Tổng thống Trump đã nói về truyền thông Mỹ như thế. Theo ông truyền thông Mỹ đang gây chia rẽ, gây nên những đố kỵ, gây ra nội chiến tại Mỹ…
Bạn thấy ông nói sai hay nói đúng?
Nếu ông nói sai, hậu quả nào sẽ xảy ra cho nước Mỹ? Còn ông nói đúng, tai họa nào sẽ đổ lên đầu dân Mỹ sau này?
Và có ai dám cả gan chọc vào tổ ong như ông hay không?
Nguyễn Thơ Sinh