Có vẻ như căng thẳng lớn... Trung Quốc sẽ lùi ở Biển Đông, hay sẽ vẫn gây sự nữa?
Bản tin Reuters hôm Thứ Tư ghi rằng hàng không trực thăng Nhật Bản Kaga sẽ liên thủ với tàu chiến Anh quốc HMS Argyll để tập trận ở Ấn Độ Dương hôm Thứ Tư trong khi tàu chiến này hướng về Biển Đông (của VN, tên quốc tế là South China Sea) và Biển Đông Á.
Anh quốc, Nhật Bản và Hoa Kỳ liên tục xuất hiện ở Biển Đông để cho Trung Quốc thấy rằng đó không phải là ao nhà sân sau của Hoa Lục.
Trong khi đó, báo quốc phòng Hoa Kỳ cho biết vừa bắt 1 gián điệp TQ giả dạng làm du học sinh để sang Mỹ tuyển mộ, gài bẫy để tuyển gián điệp trên lãnh thổ Mỹ (nghe giống Việt nam nhỉ)...
Ji Chaoqun, 27 tuổi, tới Hoa Kỳ năm 2013 bằng visa du học, hiện là chiến binh trừ bị Hoa Kỳ, đã bị bắt ở Chicago và ra tòa hôm Thứ Ba.
Ji có bằng Cao học (Thạc sĩ Điện lực) từ Illinois Institute of Technology tại Chicago, bị cáo buộc tìm mua dữ kiện cá nhân về 8 công dân Mỹ nhằm tuyển mộ họ làm mật báo viên cho mạng gián điệp của Ji tại Mỹ.
Và Biển Đông gầm rú nhiều hơn bao giờ hết: bản tin VOA ghi rằng Quân đội Mỹ đã điều các máy bay ném bom B-52 tới gần Biển Đông trong tuần này, các quan chức Mỹ nói với Reuters, một hành động có thể khiến Bắc Kinh tức giận trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa hai nước.
Trung tá Dave Eastburn, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài, nói rằng các máy bay ném bom B-52 đã bay ngang Biển Đông như một phần trong “các hoạt động được lên lịch thường xuyên được thiết kế để nâng cao khả năng vận hành qua lại với các đối tác và đồng minh của chúng tôi trong khu vực.”
Các chuyến bay này phổ biến, nhưng thường làm Bắc Kinh khó chịu. Vào tháng 6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết không có tàu quân sự hay máy bay chiến đấu nào khiến Trung Quốc chùn bước trong quyết tâm bảo vệ lãnh thổ của mình sau khi các máy bay ném bom B-52 của Mỹ bay gần các hòn đảo tranh chấp ở Biển Đông.
Mỹ và Trung Quốc thường xuyên tranh cãi về việc quân sự hóa Biển Đông, nơi Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Philippines đều có những tuyên bố chủ quyền cạnh tranh.
VOA cũng ghi rằng trong một phát biểu riêng rẽ, ông Eastburn nói Mỹ cũng đã điều các máy bay ném bom B-52 bay qua Biển Hoa Đông hôm thứ Ba như một phần trong một "hoạt động hỗn hợp, được lên lịch thường xuyên." Biển Hoa Đông là nơi Trung Quốc có tranh chấp với Nhật Bản.
Gần đây Trung Quốc đã từ chối yêu cầu cho tàu chiến Mỹ cập cảng Hong Kong trong bối cảnh căng thẳng ngày càng tăng giữa Bắc Kinh và Washington.
Trung Quốc đã triệu tập đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh và trì hoãn các cuộc đàm phán quân sự chung để phản đối quyết định của Mỹ về việc chế tài một cơ quan quân sự Trung Quốc và giám đốc cơ quan này về việc mua máy bay chiến đấu của Nga và hệ thống phi đạn đất đối không.
Trong khi đó, bản tin RFI từ Paris cho biết rằng Mỹ đang răn đe Trung Quốc với cuộc tập trận trên biển phối hợp 4 binh chủng.
Vào lúc quan hệ với Trung Quốc có dấu hiệu căng thẳng trên cả bình diện thương mại lẫn quốc phòng, ngày 23/09/2018, Bộ Tư Lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Mỹ vừa kết thúc một cuộc tập trận hợp đồng binh chủng với quy mô lớn hiếm thấy ở vùng đảo Marianas (Marianas Island Range Complex) ở miền Tây Thái Bình Dương và đảo Guam. Mở ra từ ngày 16/09, cuộc diễn tập mang tên Valiant Shield 2018 được giới phân tích quân sự đánh giá là mang một tính chất răn đe rõ rệt đối với Trung Quốc khi cho thấy sự vô hiệu của “tên lửa diệt hàng không mẫu hạm” mà Bắc Kinh thường phô trương gần đây.
Trong một bản thông cáo công bố ngày 15/09, Hạm Đội Thái Bình Dương của Mỹ cho biết là cuộc tập trận Valiant Shield 2018 huy động một lực lượng gồm khoảng 15.000 người, đến từ toàn bộ 4 binh chủng của Quân Đội Mỹ: Hải Quân, Không Quân, Lục Quân và Thủy Quân Lục Chiến.
Trên bình diện các phương tiện được tung vào cuộc tập trận của riêng Mỹ, diễn ra hai năm một lần ngay sau cuộc diễn tập đa phương RIMPAC, có hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan, 15 chiến hạm và quân hạm đủ loại, cùng với 160 máy bay trong đó có loại oanh tạc cơ chiến lược B-52.
Valiant Shield là một cuộc tập trận hợp đồng binh chủng được thiết kế từ năm 2006 nhằm mục tiêu rèn luyện năng lực phối hợp tác chiến và sẵn sàng chiến đấu của cả 4 binh chủng tạo thành lực lượng võ trang Hoa Kỳ.
Đặc biệt năm nay, trong khuôn khổ một sự chuyển hướng chiến lược nhằm đối phó với hai đối thủ cạnh tranh được chỉ định rõ là Trung Quốc và Nga, cuộc tập trận Valiant Shield 2018 bao hàm nhiều bài tập liên quan đến các kỹ năng bảo đảm an ninh trên biển, đổ bộ, chống tàu ngầm và phòng không.
Đối với tờ Business Insider, ấn bản Pháp, đối tượng nhắm tới của cuộc tập trận Valiant Shield 2018 chính là Trung Quốc dù không một quan chức Mỹ nào nói ra.
Bài viết công bố hôm 19/09, vào lúc cuộc tập trận Valiant 2018 đang diễn ra mang một tựa đề rất rõ ràng: Bên trên các bức ảnh về cuộc tập trận trên biển Philippines, tờ báo ghi nhận: “Một bức ảnh cho thấy rõ vì sao “tên lửa diệt hạm” của Bắc Kinh sẽ không thắng được ở Biển Đông trong một trận đánh”.
Phân tích chung của Business Insider ghi nhận:
“Quân Đội Mỹ đã tiến hành một cuộc tập trận trên Thái Bình Dương kết hợp oanh tạc cơ chiến lược hạt nhân, chiến đấu cơ tàng hình thế hệ kế tiếp, một tàu sân bay và hệ thống phòng thủ chống tên lửa đạn đạo.
Đó là những trang thiết bị mà Mỹ phải cần đến trong trường hợp nổ ra một cuộc chiến thật sự với Trung Quốc ở Biển Đông.
Trung Quốc đã xây dựng một lực lượng Hải Quân to lớn hơn Mỹ và chế tạo ra loại hỏa tiễn chuyên dùng để công phá tàu sân bay, nhưng cho đến giờ này, chưa có dấu hiệu gì là lực lượng đó có thể thật sự hoạt động như mong đợi trong môi trường chiến tranh.”
Trong khi đó, Báo Đất Việt ghi nhận từ Hà Nội: Mỹ quyết chặn Trung Quốc đặt ‘sự đã rồi’ trên Biển Đông.
Cố vấn an ninh Mỹ John Bolton cảnh báo sự gây hấn của Trung Quốc, khẳng định Mỹ quyết tâm chặn âm mưu áp đặt ‘sự đã rồi’ trên Biển Đông.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton hôm 26/9 đã cảnh báo những hành động “rất nguy hiểm” của Trung Quốc trên Biển Đông, giữa lúc Bắc Kinh chỉ trích các cuộc tuần tra đảm bảo tự do hàng hải của Mỹ và các nước đồng minh trong vùng biển này.
Do vậy, căng thẳng là tất nhiên... Sóng gió sẽ khởi dậy ra sao? Cũng là điểm cần quan sát.
Trần Khải