Phòng chống tình báo quốc ngoại là chuyện chánh quyền nào cũng làm. Sĩ quan, quân nhân hành quân không sợ thù trước mặt mà ngại ‘nội tuyến’ vét ót từ phía sau. Hoa Vi là tên chữ Hán Việt, và Huawei là tiếng Anh, là một tập đoàn khoa học kỹ thuật về tin học lớn nhứt của TC. Chủ vốn là một sĩ quan cấp tá Quân đội TC, có mối liên quan chặt chẽ với chính phủ TC. Không phải chỉ TT Trump chống Hoa Vi mà TT Obama cũng đã chống. Nên chuyện Canada bắt Bà Mạnh Vãn Châu Giám đốc tài chánh của Hoa Vi, tại thành phố Vancouver vào ngày 1/12 là chuyện không có gì đáng ngạc nhiên. Vì mức độ bung ra của Hoa Vi ở Tây Âu, Bắc Mỹ không thuần là sản xuất kinh doanh. Mà bên dưới sản xuất kinh doanh của Hoa Vi là cả một chiến lược, một hệ thống tình báo, nhưng thiết bị tình báo tin học của TC có thể cài cắm vào máy móc của các nước vô cùng tai hại cho Mỹ, Liên Âu và Úc.
Không chánh quyền nào trên thế giói hiện tại cũng như khi xưa chấp nhận Con Ngựa Thành Troy có mặt trong quốc gia dân tộc mình vì nó vô cùng lợi hại mà sử thi Hy Lạp đã nói cách nay hơn 7.000 năm. Con Ngựa Thành Troy có nghĩa bình dân là gián điệp, là nội tuyến, là tình báo quốc ngoại của đối thủ, đối địch cài cắm phục kích trong nước mình. Cũng không có gì ngạc nhiên khi Mỹ đang tìm cách dẫn độ Bà Mạnh Vãn Châu về Mỹ để điều tra xét hỏi. Tội danh công bố khi bắt Bà là Huawei bị nghi ngờ vi phạm lệnh trừng phạt Iran và hỗ trợ hoạt động gián điệp của Bắc Kinh. Bắc Kinh đã kêu gọi trả tự do cho bà Mạnh ngay lập tức. Toà án Canada dưạ vào tình hình bịnh của Bà cho Bà tại ngoại hầu tra ở Canada để trị bịnh, tiền thế chân 7.5 triệu USD, phải đeo vòng kiểm soát, lưu giữ hết giấy tờ cá nhân của Bà và hai căn nhà của Bà.
Tờ Wall Street Journal hồi tháng 4 tiết lộ giới chức Mỹ đã mở cuộc điều tra về việc vi phạm lệnh trừng phạt Iran của Huawei. Các giới chức an ninh Hoa Kỳ cáo buộc họ có mối liên hệ mật thiết với chính phủ Trung Quốc. Các sản phẩm của Huawei gây lo ngại có thể hỗ trợ cho hoạt động gián điệp của Bắc Kinh. Hồi tháng 6, tờ Globe and Mail của Canada đưa tin các nghị sĩ Mỹ đã cảnh báo chính phủ Canada rằng Huawei là nguy cơ lớn đối với an ninh mạng. Úc cũng đã cấm Huawei cung cấp công nghệ 5G cho các mạng không dây trong nước do lo ngại gián điệp, sau đó New Zealand cũng hành động tương tự hồi tháng 11. Có dư luận cho rằng Hoa Vi đang hé lộ tham vọng với tới lãnh vực kỹ thuật cao khác như trí tuệ nhân tạo (AI), sản xuất chip thông minh, thiết bị wireless thế hệ thứ 5G… Đây là những lãnh vực kỹ thuật phục vụ cho “Made in China 2025” mà Hoa Kỳ đang lo ngại. Đó là lý do cho những nỗ lực của Mỹ nhằm kềm chế sự nổi lên của Trung Cộng về kỹ thuật công nghệ.
Vào năm 2016, Hoa vi cũng bị các giới chức Hoa Kỳ lo ngại rằng Hoa Vi và một số nhà cung cấp điện tử khác của Trung Cộng có thể lắp đặt thiết bị “ngầm” trong chip điện tử để theo dõi những ai sử dụng ở Mỹ. Dĩ nhiên, Hoa Vi đã lên tiếng bác bỏ những cáo buộc này từ tình báo Hoa Kỳ.
Bộ Quốc phòng Mỹ đã ra lệnh cho chấm dứt thiết bị đang dùng và ngưng mua những thiết bị Hoa Vi tại các căn cứ quân sự Mỹ vì lý do an ninh. Best Buy, một trong những nhà bán lẻ hàng điện tử lớn nhất ở Mỹ, cũng đã ngừng bán sản phẩm Hoa Vi.
Tháng 2 năm 2018, 6 Giám Đốc Cơ Quan An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ trong đó có giám đốc FBI, CIA và NSA đồng lên tiếng: “Không mua thiết bị telephone của công ty Hoa Vi cung cấp” trong đó có hãng điện thoại ZTE sản xuất iPhone và có hợp đồng với công ty điện thoại AT&T cũng bị liên hệ. Tháng 8/2018 công ty AT&T chấm dứt mua Smartphone của Hoa Vi vì lý do an ninh khách hàng. Cuối năm 2018 Mỹ hoàn toàn cấm Hoa Vi bán hàng vào nước Mỹ. Mới đây chính phủ Nhật Bản cấm mua sản phẩm từ Hoa Vi, ZTE, bởi lo ngại tin tặc. Hãng tin Reuters cũng cho hay Chính phủ Australia cấm mua thiết bị từ Hoa Vi cho dự án viễn thông 5G vì lo sợ can thiệp nội bộ và tấn công mạng Internet. Các nước tự do trên thế giới Úc, Anh, Pháp, Đức đang có kế hoạch loại trừ hàng điện tử từ Hoa Vi.
Dĩ nhiên TC lên tiếng phản đốị vụ bắt Bà Mạnh Vãn Chu. Còn Mỹ muốn dẫn độ Giám đốc tài chính của tập đoàn Huawei qua Mỹ. Nếu bị dẫn độ sang Hoa Kỳ, CFO của tập đoàn Huawei sẽ đối mặt với một số tội danh khác, với mức phạt cao nhất cho mỗi tội danh lên tới 30 năm tù.
Tiền sử, tiền sự và lý lịch của Bà Mạnh Vãn Chu cho biết Bà là con gái của nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi. Nhậm Chính Phi sinh năm 1944 mới 14 tuổi được đề bạc vào đảng CSTQ dưới thời Mao, rồi vào quân đội Trung Cộng phục vụ trong ngành Kỹ Thuật Quốc Phòng, được bầu làm đại biểu của quân đội tham dự đại hội Đảng CSTQ, rồi vào Quốc Hội Trung Cộng khóa 12 (1982-1987). Ông được tháp tùng chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình đi công cán ở Anh.
Con gái ông Nhậm Chính Phi là Mạnh Vãn Chu học hành đầy đủ, tốt nghiệp thạc sĩ tại Đại Học Kỹ Thuật Hoa Trung ở Vũ Hán. Ra trường năm 1992 vào làm cho ngân hàng và năm 2003 vào tập đoàn Hoa vi làm Giám đốc Tài chánh. Thủ kho to hơn thủ trưởng theo CS và ai nắm tiền người ấy có quyền theo Tây Phương. Nhưng Bà ấy là con của người sáng lập ra Hoa Vi, quyền thế phải mạnh hơn nhiều.
Trong thời kinh tế thị trường và khoa học kỹ thuật tiên tiến này, chuyện gián điệp, tình báo quốc ngoại, chuyện tin tặc là chuyện cơm bữa. Ngày càng có nhiều quốc gia đề phòng tập đoàn cung cấp trang thiết bị viễn thông Trung Quốc Hoa Vi. «Hoa Vi chịu sức ép ngoại giao gia tăng từ mọi phía», theo nhật báo kinh tế Les Echos của Pháp, vì chính quyền Mỹ tích cực vận động hành lang để loại tập đoàn của Trung Quốc khỏi các mạng truyền thông trong tương lai.
Theo báo Washington Post, Mỹ đã đang thuyết phục các đồng minh ngừng hợp tác với Hoa Vi. Ngoài ra, chính quyền Mỹ còn hứa trợ giúp thêm tài chính để phát triển cơ sở hạ tầng cho các dự án ngừng sử dụng trang thiết bị của tập đoàn Hoa Vi. Dù Hoa Vi trấn an rằng hoạt động hoàn toàn độc lập với Nhà nước Trung Quốc, nhưng không nước Tây Phương nào tin. Mối lo ngại này là có cơ sở và trở nên nghiêm trọng hơn vì Hoa Vi đã trở thành nhà cung cấp trang thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới, chiếm 22% thị phần toàn cầu, và là nhà cung cấp điện thoại thông minh thứ 2, chỉ sau Samsung.
Phát triển mạng 5G mở ra một cuộc chiến thương mại mới vì các nước sẽ phải mua trang thiết bị. Mỹ, châu Âu, Trung Quốc cũng đang tranh giành thị trường này. Một quan chức Mỹ giải thích với nhật báo Washington Post rằng những biện pháp đề phòng này trước hết là vì mục đích an ninh, trong bối cảnh Trung Quốc bị cáo buộc ngày càng gia tăng tấn công tin tặc trên thế giới.
Vi Anh
