Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang tại Hội nghị APEC ở Nga hôm 8/9/2012.
AFP Nhận lời mời của Tổng thống Barack Obama, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang lần đầu tiên chính thức
thăm Hoa Kỳ từ ngày 24/7. Cộng đồng người Việt ở Mỹ có kỳ vọng gì qua chuyến đi này?
Kỳ vọng một sự thay đổiKể từ sau tháng 4/1975, trong các chuyến đi thăm viếng Hoa Kỳ cũng như làm việc với Nhà Trắng của
các vị nguyên thủ quốc gia VN ít nhiều mang đến niềm hy vọng cho những người Việt trong nước
cũng như ở hải ngoại. Niềm hy vọng mang nhiều ý nghĩa cho những mục tiêu khác nhau trong tâm
tưởng của mỗi người Việt xa xứ và cả hàng triệu người Việt khác đang ở chốn quê nhà.
Chuyến viếng thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết hồi tháng 6/2007được nhiều người
kỳ vọng cho một sự thay đổi ở VN. Dù nhìn chung diện mạo của VN khởi sắc về nhiều mặt, đặc biệt
trong lãnh vực kinh tế, nhưng chuyến đi của ông Nguyễn Minh Triết đến Hoa Kỳ không mang lại kết
quả như nhiều người trông đợi. Do đó, lời mời Chủ tịch nước VN-Trương Tấn Sang của Tổng thống
Obama lần này không được sự ủng hộ của nhiều người Việt hiện đang định cư tại Hoa Kỳ. Ông
Jimmy Vũ ở California quả quyết chuyến viếng thăm này không mang lại bất kỳ lợi ích nào cho VN.
Ông Jimmy Vũ nói:
“Nói về vấn đề Chủ tịch nước của Cộng Sản VN đi Hoa Kỳ thì theo Jimmy nghĩ là chẳng có kỳ vọng
nào ở nơi những người Việt Cộng. Bởi vì là người ta không có tấm lòng với Tổ quốc và dân tộc.
Người ta chỉ đi ‘dây’ để bảo vệ quyền lợi cá nhân của họ thôi chứ không phải là quyền lợi của dân tộc
VN. Nên không có kỳ vọng gì trong chuyến đi này của ông Trương Tấn Sang hết”.
Trong khi đó cũng có không ít người lại cho rằng Tổng thống Obama nên gặp gỡ ông Trương Tấn
Sang vì có mời Chủ tịch nước VN qua hay không thì tình hình ở VN vẫn vậy nhưng mỗi khi các Chủ
tịch nước VN đến thăm Mỹ thì VN lại có cơ hội thay đổi nhiều hơn.
Từ trái sang: Tổng thống Mỹ Barack Obama, Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang,
Bà Michelle Obama và Bà Mai Thị Hạnh tại Hội nghị thượng đỉnh APEC diễn ra ở Honolulu, Hawaii,
vào ngày 12 tháng 11 năm 2011Ông Nguyễn Ân ở Florida bày tỏ hy vọng trong chuyến đi này, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sẽ bắt
lấy cơ hội thắt chặt hơn mối quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ trước tình hình Trung Quốc đang lấn lướt
VN trong tranh chấp chủ quyền ở biển Đông:
“Theo tôi nghĩ ông Trương Tấn Sang qua cũng không ngoài mục đích ngoại giao. Phải hợp tác để có
cùng tiếng nói chung trong việc giành lại vẹn toàn lãnh thổ. VN hiện giờ nằm trong sự bành trướng của
Trung Quốc. Hy vọng ông Trương Tấn Sang qua Mỹ để mà xích lại quan hệ với Mỹ chặt hơn, để phản
đối sự bành trướng của Trung Quốc”.
Bên cạnh vấn đề nóng về tranh chấp biển đảo mà phản ứng của VN rất yếu ớt trước hành động ngày
càng hung hăng của Trung Quốc, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang lên đường thăm Mỹ trong bối cảnh
các tổ chức Nhân quyền quốc tế và Quốc hội Hoa Kỳ lên tiếng tình trạng nhà cầm quyền Hà Nội vi
phạm nhân quyền ngày càng nghiêm trọng cũng như đàn áp tôn giáo ngày càng mạnh hơn. Hầu hết
những người Việt quan tâm đến chuyến đi này đều mong mỏi có cơ hội gặp gỡ với vị Chủ tịch nước
VN đương nhiệm để yêu cầu trả tự do cho các tù nhân lương tâm. Nếu có cơ hội diện kiến ông
Trương Tấn Sang, ông Đặng Văn Tường ở Texas nói ông sẽ trình bày với ông Sang:
“Tôi yêu cầu tất cả các ông hãy thả các tù nhân chính trị ra. Bởi vì chính các ông là người dạy cho tuổi
trẻ học chính trị thì các ông phải thả cho họ ra vì họ bị oan ức. Chuyện đấu tranh yêu nước mà các
ông bắt người ta. Vậy là chuyện oan quá. Chính các ông đã làm việc đó hồi trước 1975 mà”.
Hy vọng Mỹ áp lực VNVN luôn khẳng định với quốc tế là không có đàn áp tôn giáo. Và mặc dù các tổ chức Nhân quyền kêu
gọi nhiều lần nhưng các chuyến đi của quan chức VN đến Hoa Kỳ sau khi trở về nứơc đều không
mang lại một sự thay đổi nào về tự do tín ngưỡng cho người dân VN. Những người quan tâm đến vấn
đề này nói rằng khi chuẩn bị các chuyến đi ra nước ngoài, VN “nới tay” với tôn giáo một chút, sau đó
thì đâu lại vào đấy, không có gì thay đổi. Trong chuyến đi của ông Trương Tấn Sang lần này, nhiều
người không kỳ vọng vào phía VN mà lại trông đợi chính quyền Hoa Kỳ có hành động tích cực hơn để
giúp cho tôn giáo ở VN có tự do. Một người Việt định cư ở North Carolina chia sẻ:
“Mình thấy những người làm bên ngành ngoại giao hay Chính phủ Mỹ không làm áp lực đủ để thay đổi
hay là có tiếng nói mạnh trong vấn đề tự do tôn giáo VN. Chính quyền vẫn có sự kiểm soát nhiều quá
đối với tôn giáo. Đây là điều mình thấy không nên. Tại vì mình thấy tôn giáo không liên quan đến chính
trị nhiều cho nên chính quyền để ý nhiều quá thì sẽ gây nên khó khăn cho tôn giáo ở VN”.
Ông Nguyễn Thanh Liêm, người phụ trách báo Nguồn Việt ở Oklahoma chia sẻ rằng các tờ báo Việt
ngữ ở địa phương nên chuyển tải những thông tin liên quan đến chuyến đi của ông Trương tấn Sang
đến Mỹ để nhiều người Việt ở khắp nơi trên đất nước Hoa Kỳ có tiếng nói với chính quyền Obama về
những vấn đề mà họ quan tâm ở VN. Ông Nguyễn Thanh Liêm cho biết:
“Giới truyền thông những người trẻ bây giờ họ mong muốn mang vấn đề nhân quyền ra để thương
thuyết. Giới truyền thông ở bên này hy vọng là người Việt sẽ mang đến cho chính quyền Mỹ hiểu
được nguyện vọng của những người Việt ở bên này là muốn VN có nhân quyền. Do đó ảnh hưởng
của truyền thông ở từng địa phương đóng góp rất lớn trong vấn đề nói cho người Việt biết rằng sẽ có
1 vị nguyên thủ của VN đến Hoa Kỳ nói chuyện làm việc với chính quyền Mỹ”.
Có rất nhiều tiếng nói của cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ về nhân quyền cho VN giống như ông
Nguyễn Ân:
“Mỹ cũng là cường quốc, thực sự là dân chủ. Đây là cơ hội để VN cởi mở tiếp cận thêm về dân chủ
của nước Mỹ nói riêng và Tây Phương nói chung. Hy vọng ông Trương Tấn Sang sẽ hiểu điều đó để
đưa đưa VN thực sự dân chủ và đổi mới”.
Trong mối quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ, các sự kiện trong tháng 7 mà người dân 2 nước quan tâm, đó
là “Bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ” chính thức ban giao vào tháng 7/1995 và “Hiệp định Thươngng
mại Việt-Mỹ” ký kết vào tháng 7/2000. Hai sự kiện lịch sử này mang lại nhiều kết quả tốt đẹp cho hai
quốc gia mà trước kia là “cựu thù”. Nhân chuyến thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang
trong tháng 7/2013, kỳ vọng về một bản ký kết cải thiện dân chủ nhân quyền và tự do tín ngưỡng cho
VN có phải là quá sớm?
Source: RFA
