Tôi có quen biết một gia đình , có 3 người con Đứa con gái đầu thuộc lứa tuổi Teen , chừng 14 tuổi. Hai đứa sau con trai khoảng 6-7 tuổi . Anh chị phải đi làm cả ngày nên rất ít thì giờ chăm sóc đứa con gái lớn đang tuổi dậy thì . Con bé nầy hàng ngày đến trường bằng xe buýt của trường . Còn 2 đứa con trai nhỏ thì có ông Ngoại lo đưa đón . Cha mẹ đi làm hết nên không ai kiểm soát việc học hành và giao du bè bạn của con gái cả .Đến khi có biến thì đã quá trể rồi .Một hôm để ý thấy con gái có nhiều triệu chứng bất thường , chị vơ tra hỏi ra mới biết con gái mình đã có bầu . Sau cùng đành phải gởi con gái qua ở nhà người quen ở Tiểu bang miền Đông sinh nở . Năm sau anh chị cũng bán nhà dọn qua ở với con gái .
Chuyện thứ hai là đứa con trai duy nhất của anh chị bạn thân , cũng ở lứa tuổi Teen . Học hành chẳng ra chi . Giờ rảnh cứ ôm computer tìm sưu tầm các loại súng săn hay kéo bọn bạn Mễ tới nhà chơi . Chị vợ cưng con nên để mặc, không cho chồng can thiệp , cấm cản . Tới năm 14 tuổi thì bị tù 2 tháng . Sau đó bị tù thêm 6 tháng lần nữa vì vi phạm luật trong thời gian còn quản chế .Cứ thế là vừa ra tù xong , lại vào tù lại . Tất cả là 7 lần .Anh chồng phát nản không thèm đi thăm nuôi nữa . Bà vợ vì không biết lái xe nên chúa nhật nghỉ , phải thức dậy từ 4 giờ sáng đón 3 chuyến buýt đi thăm cậu quí tử ở nhà tù đâu ở Freeway 10 , gần ranh giới Arizona . Thật chán hê !
Tuổi Teen ở nước Mỹ là thế ! Là tuổi dậy thì ,bể tiếng , nhổ giò cao nghều nghệu , râu mọc lún phún ..con trai thì biết tán gái. Còn con gái thì biết trang điểm hẹn hò với bạn trai . Bây giờ tuổi Teen ở Việt Nam cũng theo đà văn minh mà tiến triễn , khác hơn trước nhiều .Tiến triễn theo chiều hướng xấu , đi xuống .
Nay tôi xin kể về tuổi Teen ở Việt Nam vào khoảng năm 1958 đến khoảng năm 1963 . Hồi đó gọi là tuổi học trò . Ở tuổi đó cậu nào có điều kiện đến trường bậc Trung học thì đều rất ngoan ngoản , biết lễ phép với thầy , biết ganh đua học hành . Và nhất là chưa biết tình yêu nam nữ .Thấy đối phương đồng chạng , hợp nhãn thì cũng hồi hộp , xa mặt thì nhớ , vào lớp gặp mặt thì run , nói năng lắp bắp , không đâu ra đâu .Gan lắm thì tối chong đèn viết lá thư tỏ tình . Rồi khi đưa thư tình cho ngươi mình yêu , thì gặp lúc vắng người nhét vội vào tay người ấy , nói lập cập : Có người gởi cho ..nè ! Mình gởi thư mà còn không dám nói là của mình , thì kết quả có ra nông nổi gì ? Bởi vậy cứ yêu thầm nhớ trộm thôi ! . Yêu đơn phương là thế ! Bởi vậy có nhiều cô cậu quá tuổi Teen rồi , mà vẫn không có mối tình vắt vai . Ế hết cở !
Có một cậu bé 15 tuổi được cha mẹ ở quê gởi ở trọ nhà quen , ăn cơm tháng đi học .Nhà cậu trọ học ở đầu một con hẻm ,phía trong là một dãy phố mái tôn . Có cô con gái nhỏ ở xóm trong , chiều nào cũng ra vòi nước phông tên đầu hẻm gánh nước . Thuở ấy chưa có nước máy vào nhà , nên cả xóm chỉ có một vòi nước phông tên công cộng , dành cho dân cả xóm xài chung . Nên nhà nào cũng có cặp thùng nước , loại thùng dầu hôi 20 lít xài rồi , sơn đen , biến cải thành đôi thùng gánh nước cũng tiện .Tới vòi nước phông tên công cộng , họ đặt đôi thùng nước của mình theo thứ tự trước sau . Cũng như cách đứng sắp hàng Get line bên Mỹ bây giờ . Thùng thì Get line , còn người thì đứng xớ rớ gần đó , chờ tới lượt mình . Đó là cơ hội cho anh học trò tỉnh lẻ làm quen với cô gái học trò trường Gia Long xóm trong . Mấy bữa đầu hai đứa còn mắc cở , làm quen chút chút hỏi trường ,hỏi lớp …Mấy ngày sau anh trai đề nghị cô gái cho mình gánh giúp giùm nửa đoạn đường ..và sau đó là gánh luôn gần nhà cô . Xong việc mới trở ra đường gánh đôi thùng nước của mình .Cứ thế họ quen nhau , quen nhau qua đôi thùng nước hàng ngày , chớ cả hai đều chưa biết bước kế tiếp sẽ ra sao nữa ? Do đó mỗi chiều cậu trai ngồi làm bài trên bàn cạnh cửa sổ , cứ lâu lâu ngước lên chờ cô gái đi học về , để được thấy tà áo trắng Gia Long quen thuộc cho đở nhớ . Thỉnh thoảng có ngày mưa chiều hôm sau cô gái không ra gánh nước vì khạp nước đã đầy . Báo hại anh trai đầu ngõ cứ bồn chồn chờ đợi .Đôi lần cô gái ước mơ sau nầy sẽ thành cô y tá , ước mộng của cô gái xóm nghèo cũng vừa sức đối với gia cảnh của gia đình cô . Họ quen nhau nhiều năm như vậy mà tình cảm vẫn thế không tiến triễn thêm chút nào cả .Tình yêu đơn phương của tuổi học trò thời ấy là thế . Êm đềm , lặng lẻ , không bồng bột như tình yêu bừng cháy của tuổi trẻ ngày nay . Rồi tình hình chiến sự Miền Nam leo thang . Có lịnh động viên thanh niên từng lớp tuổi . Chàng trai phải lên đường nhập ngũ . Chỉ nói vài câu từ giã cô gái và cô bé cũng rưng rưng nước mắt trong giờ phút chia tay .. Chỉ vậy thôi , không một cái nắm tay , không có một nụ hôn giã biệt . Chỉ có ánh mắt rưng rưng thôi . Mà niềm xúc động lặng lẽ đó , chắc gì là biểu hiện một tình yêu ? Thế rồi người lính bị đổi đi ở một đồn biên phòng ở tỉnh Kontum ,giáp ranh nước Lào . Ở chốn núi rừng anh thấy nhớ người bạn gánh nước năm xưa , nhưng dể gì xin đi phép khi chiến sự vùng cao nguyên gia tăng :
Mây chập chùng che khuất đĩnh Chu Pao
Giòng Dak Bla từng đợt sóng đục ngầu
Nhớ xóm nhỏ vùng ven
Tà áo trắng năm nào
Ôi ! Nỗi nhớ sao trùng trùng điệp điệp..
Ba năm sau anh lính được đi một tuần phép và anh vội vả trở về ghé xóm cũ , mong gặp lại người xưa . Nhưng người xưa mà sau nầy thành cô y tá đổi đi chỗ khác không ai biết địa chỉ . Họ mất liên lạc tứ đó . Vận nước nỗi trôi , hai người đều sang Mỹ và họ đã gặp nhau sau hơn bốn mươi năm xa cách . Họ gặp nhau trong buổi Tân Xuân hội ngộ của đồng hương Bến Tre . ..Bây giờ xin mời các bạn đọc bài thơ : Áo trắng Gia Long như sau :
Áo trắng Gia Long
Học trò tỉnh lẻ ăn cơm tháng
Trọ học nhà quen
Cô hàng xóm chưa biết tên
Đêm đêm ra đầu đường gánh nước
Mái tóc buông lơi bờ vai xanh mướt
Đèn ngoại ô
Chưa đủ sáng ven đường
Dáng em gầy trong bóng tối mù sương
Mưa lất phất trên tàng cây bông giấy
***
Câu chuyện bắt đầu từ đêm thứ bảy
Gánh giùm em đôi thùng nước làm quen
Bên vòi nước phông tên
Tình bạn lớn dần trong con hẻm nhỏ
Từ đó mỗi chiều
Bên song cửa sổ
Tôi ngóng em về áo trắng bay bay
Tà áo Gia Long
Đẹp quá tuổi trâm cài
Tuổi trẻ đi qua mấy mùa bông trứng cá
Ước vọng của em sau nầy thành y tá
Mộng cũng đơn sơ
Như đời cô bé xóm nghèo
Đêm qua mưa nhiều…xóm nhỏ buồn hiu
Khạp nước mưa đầy
Chiều em không ra gánh nước
Tôi bồn chồn nhìn sau ngó trước
Đứng thẩn thờ bên vòi nước phông tên
Năm tháng êm đềm trong xóm nhỏ vùng ven
Chàng trai tỉnh lẻ nhát gan
Phận nghèo không dám nói
Tình đơn phương mòn mỏi dấu trong lòng
Tương lai xa vời
Như có như không
Chẳng biết cô gái nghĩ gì
Cũng không hề ngõ ý
Mối tình câm lặng lẽ
Trong xóm nghèo quạnh quẻ ngoại ô
Rồi …binh lửa mịt mờ
Chinh chiến triền miên
Tôi nhập ngũ nhọc nhằn đời lính chiến
Thăm thẳm rừng xa
Đóng đồn giới tuyến
Giấc mộng đầu đời thầy giáo cũng ô hô !
Mùa mưa Tây Nguyên
Rừng xa thác đỗ
Bốn hướng mưa giăng , lưng trời gió hú
Tôi đứng trong lô cốt bên nầy
Hướng về phương ấy
Mây chập chùng che khuất đĩnh Chu Pao
Giòng Dak Bla từng đợt sóng đục ngầu
Nhớ xóm nhỏ vùng ven
Tà áo trắng năm nào
Ôi ! nỗi nhớ sao trùng trùng điệp điệp
Ba năm trôi qua
Một lần đi phép
Trở về thăm chốn cũ người xưa
Tháng Tám trời mưa
Làn gió nhẹ hững hờ
Hàng bông giấy lao xao từng chiếc lá
Cô y tá ra trường đổi về Cà Mau đất lạ
Khung trời xa thăm thẳm lối đi tìm
Bặt tin nhau từ đấy
Đất cũ vắng người quen
Không ai chờ ai đợi
Người khách lạ thẩn thờ trong bóng tối
Vòi nước phông tên rỉ sét ven đường
Chợt thấy trong lòng trống vắng thê lương
Con hẻm nhỏ bây giờ
Nước máy vào tận cửa
Vòi nước năm xưa không còn ai gánh nữa
Không còn ai …hò hẹn chiều xưa
Tôi cúi đầu đi trong mưa
Miệng khô đắng thèm sao hơi thuốc lá
***
Ngày hội đồng hương năm nay nơi xứ lạ
Tôi dắc đứa cháu nội trai bảy tuổi
Rộn ràng mừng Xuân mới
Gặp lại em như một chuyện hoang đường
Cố nhân hề …tái ngộ bước tha hương
Cho dẫu quá muộn màng trên đất khách
Bao nhiêu năm rồi
Đôi đời phiêu bạt
Như ngọn cỏ bị gió đùa
Nhăn từng nếp trán xanh xao
Mắt nhìn nhau …chi xiết nghẹn ngào
Con chim nhỏ trong lồng
Tiếc khoảng trời xanh đã mất
Trên sân khấu
Dặt dìu tiếng nhạc
Mừng Xuân sang đất khách quê người
Cháu gái lên năm
Ngồi bên bà ngoại trẻ …chợt cười
Mắt nai tơ nhìn điệu lân nhịp trống
Tôi muốn hỏi em
Trời cao đất rộng
Biết bao giờ tìm được dấu chân xưa ?
Những bước đi qua
Khoảnh khắc xóa mờ
Còn âm hưởng từ trùng trùng ký ức
Thời gian qua mau
Tóc xanh chớm bạc
Khung trời xa mất hút bóng chim quen
Tôi lặng nhìn em …chất ngất nỗi niềm
Nước chảy hoa trôi bèo mây tan tác
Dung nhan đó bây giờ có khác
Nét phong trần trên đuôi mắt chân chim
Ngần ấy năm sao tôi cứ mãi đi tìm
Tà áo trắng bay bay mỗi chiều xưa tan học ?
Em cũng lén nhìn tôi
Ánh mắt long lanh
Miệng cười nhưng muốn khóc
Chiều xa xăm ừ nhỉ ! những chiều xưa
Xóm nhỏ ngoại ô có ai đợi ai chờ
Có con chim nhỏ hót trên cành bông giấy
Hai đứa bé bi bô
Ngày Xuân hội ngộ
Hai người già yên lặng nhìn nhau
Lặng nhìn nhau rồi bỗng chốc cúi đầu
Như muốn kiếm lại hình nhau
Từ đáy ly ruợu Tết
Hình ảnh mờ xa chiều xưa biền biệt
Có tiếng chảy rì rào …từ vòi nước phông tên
Hồ Thanh Nhã
