Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trong chuyến thăm Việt Nam tháng Bảy năm 2018.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo mới lên tiếng như vậy nhân dịp Hoa Kỳ và Việt Nam khởi động các hoạt động đánh dấu một phần tư thế kỷ kể từ ngày thiết lập quan hệ ngoại giao mà phía Washington nói là “dựa trên lợi ích chung, sự tôn trọng lẫn nhau và quyết tâm táo bạo để vượt qua quá khứ và hướng tới tương lai”.
“Nhân dịp kỷ niệm 25 năm quan hệ đối tác của chúng ta vào năm 2020, chúng tôi tái khẳng định cam kết ủng hộ một Việt Nam vững mạnh và độc lập cũng như một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương hòa bình và thịnh vượng”, ông Pompeo nói trong một đoạn video được công bố hôm 18/12, trong chuyến thăm Việt Nam bắt đầu từ ngày 16/12 của ông David Stilwell, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ còn nói thêm rằng kể từ khi hai quốc gia cựu thù chính thức bình thường hóa quan hệ năm 1995, Mỹ “tự hào đã và đang đóng góp cho sự phục hồi kinh tế phi thường của Việt Nam”.
Ông Pompeo cho biết rằng các công ty Mỹ “đang tích cực hỗ trợ bằng cách đầu tư hàng tỷ đôla vào Việt Nam”, và rằng “trong hai thập kỷ qua, thương mại song phương đã tăng trưởng đáng kinh ngạc ở mức 7.000%”, từ mức khoảng 450 triệu đôla lên mức 60 tỷ đôla.
Thông điệp của Ngoại trưởng Pompeo được đưa ra ít lâu sau khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ thông báo áp thuế lên tới hơn 456% đối với các sản phẩm thép từ Việt Nam xuất vào Mỹ mà Washington cho là có sử dụng nguyên liệu xuất xứ từ Hàn Quốc và Đài Loan.
“Các bạn biết đấy, trong quá khứ, chúng ta từng là đối thủ trên chiến trường. Nhưng ngày nay, hợp tác là nền tảng trong mối quan hệ an ninh giữa hai nước”, Ngoại trưởng Pompeo nói.
“Mặc dù vẫn còn tồn tại thách thức trong mối quan hệ của chúng ta, song việc hai nước có thể thảo luận một cách trung thực khi xảy ra bất đồng chính là sự xác nhận về tiềm năng hợp tác của chúng ta”.
Trong bài phát biểu trước các quan chức hai nước tại Hà Nội nhân chuyến thăm kéo dài hai ngày, trợ lý của Ngoại trưởng Pompeo, ông Stilwell cũng nói rằng hiện Mỹ và Việt Nam “là những đối tác tin cậy với tình bạn dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau”.
“Quá trình này đã không hề dễ. Nó không phải ngẫu nhiên. Đó là kết quả lao động chăm chỉ và tầm nhìn của rất nhiều người ở cả hai phía, những người tin tưởng vào triển vọng hòa bình”, ông Stilwell nói, cho biết thêm rằng “thành quả của những đóng góp không mệt mỏi đã nuôi dưỡng một tình hữu nghị hiển hiện khắp Việt Nam mà nhìn đâu tôi cũng thấy”.
Ông nói tiếp rằng hai bên “đã xây dựng lòng tin” giữa quân đội hai nước và lấy ví dụ về việc Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí cho Việt Nam và chuyến thăm đầu tiên của một tàu sân bay Hoa Kỳ kể từ khi chiến tranh kết thúc.
Ông Stilwell cho rằng sự hợp tác giữa Hà Nội và Washington “góp phần tạo nên một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, với đặc điểm là tôn trọng chủ quyền và độc lập của tất cả các quốc gia, bất kể quy mô, sự hợp tác và sự tôn trọng các quy tắc, không có sự bá quyền hay chân lý thuộc về kẻ mạnh”.
Hồi giữa tháng Mười, phát biểu trong cuộc điều trần trước Tiểu ban Đông Á và Thái Bình Dương của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, ông Stilwell có nhắc tới việc Trung Quốc “xách nhiễu” Việt Nam gần Bãi Tư Chính.
“Trong khi tuyên bố cam kết với chính sách ngoại giao hòa bình, thực tế là các lãnh đạo Trung Quốc, thông qua hải quân của Quân đội Giải phóng Nhân dân, các cơ quan thực thi pháp luật và lực lượng dân quân trên biển, tiếp tục đe dọa và bắt nạt các nước khác”, ông Stilwell nói, đồng thời tuyên bố rằng Mỹ sẽ “bảo đảm quyền tự do hàng hải”, vốn từng khiến Trung Quốc nhiều lần phản ứng giận dữ sau khi tàu của Hoa Kỳ tiến gần tới các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh xây dựng trên Biển Đông.
Ông Stilwell phát biểu tại Hà Nội.
Phát biểu trước các quan chức nước chủ nhà ở Hà Nội, ông Stilwell còn trực tiếp gửi thông điệp với “tất cả các bạn trẻ đang lắng nghe”, nói rằng “với sự năng động, tài năng, thôi thúc và khát vọng của các bạn, Việt Nam có mọi thứ để vươn lên và thành công”.
“Vận mệnh nằm trong tay các bạn. Đây là thời điểm của các bạn. Và khi theo đuổi tương lai mà các bạn muốn có, tôi muốn các bạn biết rằng nước Mỹ sẽ luôn ở bên các bạn như một đối tác và một người bạn”, Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương nói.
Về phía Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn được trang tin Zing News dẫn lời nói rằng “25 năm không phải là thời gian dài”, nhưng “quan hệ hai nước phát triển vượt bậc cả về tầm mức lẫn chiều sâu”, “từ chỗ là cựu thù trong chiến tranh, hai nước đã trở thành bạn bè và hơn thế nữa đã trở thành đối tác toàn diện của nhau”.
Đại sứ quán Mỹ hôm 18/12 cũng đã công bố mẫu logo sẽ được cả Đại sứ quán Hoa Kỳ và chính phủ Việt Nam sử dụng để kỉ niệm 25 năm thiết lập quan hệ song phương vào năm 2020.
Hoạ sĩ thiết kế Trần Hoài Đức, người có tác phẩm được lựa chọn từ gần 100 tác phẩm dự thi, được cơ quan ngoại giao Mỹ ở Việt Nam trích lời nói: “Logo là hình chim bồ câu đang lướt bay với tạo hình đặc biệt mang hình ảnh cờ hai Quốc gia Việt Nam – Hoa Kỳ. Hình ảnh tổng thể tượng trưng cho mối quan hệ bền vững được thiết lập trên giá trị của hòa bình mà cả hai quốc gia đang hướng tới”.
Theo VOA
