Hôm qua, nhân việc thảo luận với cha Lý ở Huế về đề tài "Tập hợp dân chủ Việt" mà cha Lý từ nhiều năm nuôi dưỡng hoài bảo này, Ngài có khuyên: Hãy hợp tác với các người có tâm và có đạo đức, khả năng cho dù có khiếm khuyết chút cũng không sao. Chỉ những ai có tâm và có đạo đức thì mới có thể làm được chuyện lớn, mang tính lâu dài.
Cha Lý nói rất chí lý, người có đạo đức thường không tìm cách triệt hạ đồng đội để tự nâng bi mình lên.
Người có tài mà kém đạo đức, thủ đoạn, gian xảo, thì quan hệ đó chỉ như ngồi trên lưng cá sấu mà muốn qua sông, khỏi mong chi tạo dựng được một nền tảng DÂN CHỦ cho đất nước.
Vậy dân chủ là gì trong phạm trù nhỏ hẹp?
Dân chủ là một phương pháp ra quyết định tập thể trong đó mọi thành viên đều có quyền ngang nhau và được tôn trọng khi tham gia vào trong đoàn thể hay tổ chức.
Vì mục đích là sẽ thay thế chính phủ hiện tại trong tương lai cho đất nước bằng cách thông qua các cuộc bầu cử tự do và công bằng.
Vì thế nên đối với một tổ chức, một hệ thống, một đoàn thể chính trị hoạt động trong cộng đồng người việt tỵ nạn khắp nơi, thì việc nên làm ngay ngày hôm nay là nên tạo ra một không khí sinh hoạt trong đoàn thể của mình một cách dân chủ qua tinh thần tôn trọng nhau và bình đẳng.
Đây là điểm vô cùng khó cho các hội đoàn người Việt ta mà theo thói quen ngàn đời, phong tục tập quán của ta vẫn là khi "TÔI nói thì các anh phải nghe và tuân theo".
Người cộng sản thì họ có cái gọi là "dân chủ tập trung", nói một cách khác, nghĩa là một vài người có quyền nói và tất cả đều chỉ có quyền nghe. Chúng ta, người Việt tự do có muốn như thế hay không?
Nếu chúng ta thiếu đi ý thức cơ bản ban đầu của dân chủ là: Bình đẳng - Tôn trọng sự thật trong mọi trường hợp thì không thể nào xây dựng dân chủ được.
Hãy cùng nhau thực hiện cho được việc "Bình đẳng - Tôn trọng sự thật" trước khi đi xa hơn, trước khi đi khắp nơi kêu gọi dân chủ và đòi hỏi "Tôn trọng - Bảo vệ quyền con người của mọi công dân".
Bàn về Pháp quyền trong các thể chế dân chủ thì ta cũng nên biết là trong đó tất cả mọi công dân hay cá nhân trong tổ chức, dù lớn hay nhỏ, già hay trẻ, nam hay nữ đều bình đẳng trước "pháp luật". Trong bình diện quan hệ nhỏ, pháp luật đây là sự thật, không ai đứng trên sự thật, đó chính là pháp quyền cơ bản nhất, cũng là sự quan hệ trong sự tôn trọng nhau giữa hai cá nhân trong một đoàn thể đang "tập tành" học hỏi về dân chủ.
Còn không, thì mọi cuộc đấu tranh mà chúng ta theo đuổi cũng chỉ là tìm cách thay thế một chính phủ độc tài này bằng một thể chế độc tài khác trong tương lai mà thôi, cũng phe nhóm, bịt miệng nhau về các cái xấu, rỉ tai đánh phá sau lưng, đại khái là các phương cách chơi của các tiểu nhân, ngụy quân tử.
Tring Giang hồ thì người ta gọi là DÂN CHỦ CUỘI.
Paris 19/12/2019
Thành Đỗ