Hôm nay, ngày 29/4/2020. Còn một ngày nữa tròn 45 năm!
Trích điện thư (email) từ một người tại Việt Nam:
"Điều mà em chú ý là thế này: có vô số điều em cứ nghĩ là mình đã biết, nhưng chỉ vài ngày sau đó mới nhận ra mình mới chỉ biết có một tý thôi; thậm chí có những việc em cứ tin là mình đúng, nhưng chỉ ít lâu sau lại xấu hổ khám phá ra mình đã sai hoàn toàn, sai choe choét chòe choẹt...
Thí dụ, đã có lúc em cũng nghĩ tên Giáo phận sẽ đơn giản là lấy tên của thành phố hay tỉnh, vì vậy cho nên khi tên Sài Gòn được thay bằng tên HCM thì Giáo phận cũng phải thay tên? Thậm chí em đã đọc rất cẩn thận văn bản của Hội đồng Giám mục Việt Nam thì Giáo tỉnh vẫn là Sài Gòn; nhưng lại là Tổng Giáo Phận Tp. HCM...
Tôi hồi đáp bức thư của người bạn tại Việt Nam, đại để như sau:
Cám ơn bạn đã chuyển cho tôi thư bạn hồi đáp ý kiến của Linh mục NTH cũng như ý kiến của ông TMD về một cái tên gọi... Tổng Giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh hay Tổng Giáo phận Sài Gòn.
Riêng tôi hồi tháng 11/2019 cũng đã viết về đề tài này - “Sài Gòn đẹp lắm! Sài Gòn ơi!”
Tuy nhiên, đó chỉ là “suy nghĩ là suy nghĩ của tôi, cái nhìn là cái nhìn của tôi...” chỉ là tương đối, thậm chí chủ quan, phiến diện, một chiều... “chân lý bên này núi Pyrénées không hề là chân lý của bên kia núi Pyrénées”.
Tôi chấp nhận thân phận kẻ đầu hàng, bên thua trận, tù đày và trốn chạy... và là “ngụy”! Con cái tôi cũng là “lũ con của bọn ngụy ác ôn” mà bạn bè của chúng được chỉ thị phải “cực kỳ cảnh giác”. Cho nên, tôi dứt khoát không nhận mình là “ân nhân của cả hai phía” như bạn phán “những người đầu hàng là ân nhân của cả hai phía”.
Không phải bạn chỉ trả lời cho Linh mục NTH và ông TMD, cũng như chuyển đến tôi (forward), quan điểm của bạn. Bạn còn gửi cho một linh mục nào đó ở Việt Nam và vị linh mục ấy đã hồi âm cho bạn rằng:
“Sắp 30/4 rồi Bác. Em sinh Sài Gòn, lớn lên ở Sóc Trăng, Nam bộ lè phè thứ thiệt. Em thấy bên thua thì mất tất cả, Giáo Hội bên thua cũng thế thôi. Giáo Hội bên thắng còn dở sống dở chết, Bên thua mất cái tên ăn nhằm gì. Hi hi tốt hơn:
- Nên sợ Giáo Hội bên thắng giết Giáo Hội bên thua!
- Nên sợ chính mình đổi tên "Chúa" thành "Tiền".
Rồi vị Lm viết tiếp trong hồi âm của ngài gửi cho bạn:
“Saint-Pétersbourg, Petrograd hay Leningrad?
Ai thắng thì giành quyền đặt tên. Voi hay Chó tùy thời.”
Và ngài hạ một câu kết thấm thía:
“Biết đâu được, mai mốt Giáo Phận Hà Nội thành GP Tập Cận Bình thì sao? Hi hi, cha cụ nào thắc mắc chắc được TGM nhắc nhở: tôi ký giấy chuyển cha qua Phi châu nhá, qua đó muốn nói gì cũng được!”
Phần tôi viết tiếp cho người bạn ở trong nước như sau:
Có một điều tôi chưa hề lộ cho ai biết, nhưng xin được tỏ bày với bạn ở đây: Năm 2006, tôi về VN để chịu tang ông ngoại các cháu. Từ Sài Gòn tôi về quê địa phương trước giờ trưa. Biết thân biết phận, tôi mang giấy tới vào CA địa phương, làm công việc gọi là đăng ký “tạm trú” theo luật lệ NHẬP GIA TÙY TỤC.
Đến 6 giờ chiều, có người mang đến cho tôi miếng giấy, bảo tôi ký nhận. Thì ra, đó là cái công văn khẩn của tỉnh “yêu cầu đương sự có mặt tại CA Tỉnh vào ĐÚNG 8:00 sáng...” (tức sáng hôm sau ngày tội hạ cánh xuống quê hương tôi). Tờ giấy ghi “để làm việc sẽ cho biết sau”. Lại dặn dò: “Khi đi nhớ mang theo giấy này!”.
Có cái gì không ổn rồi. Sáng hôm sau, tôi đi “trình diện” tỉnh. Tôi chẳng được ai cho “việc gì để mà làm” ngoài việc ngồi phải ngồi hầu CA (ít nhất 3 SQCA thay nhau) trọn một ngày để chỉ “khai báo” ở nước ngoài tôi có viết báo không, viết những gì “bôi bác chế độ...!”
Kể từ đó, tôi không về VN nữa. Tôi sợ vì tôi biết sợ! Dưới mắt thiên hạ, tôi mãi mãi là “ngụy ác ôn”! Phần tôi đã đành, mà vợ con tôi lẽ nào lại phải khốn đốn sau bao năm tưởng đã yên!
Trở lại với cái tên Sài Gòn hay Thành phố HCM!
Tôi đã trả lời người bạn trên email: Như bạn nói "cái tên chẳng có thể cứu được ai" thì với tôi, cái tên cũng vậy, nó chẳng giết thằng Tây, con Đầm nào! Nhưng cái tên có thể là một kỷ niệm tốt với người này, nhưng lại là một ám ảnh, một ấn tượng khủng khiếp với người kia, thậm chí nó là một cơn ác mộng kinh hoàng!
Bạn còn hỏi “Kỷ niệm 30.4 có gì vui không, sao cứ phải lải nhải hoài?” Câu hỏi của bạn nghe cay cú làm sao!
Bạn thử tự hỏi bạn đang sống ở Việt Nam có đọc báo Việt Nam không, ngay lúc này? Bạn có biết bên cạnh những hô hào “hòa hợp, hòa giải” thì chông mìn vẫn còn giăng khắp. Có lẽ bạn đang “thênh thang trên đường tám thước” của Tố Hữu nên bạn không phát hiện ra những bãi chông mìn thời bình?
Từ “ngụy” vẫn còn thịnh đấy! Tại Việt Nam, trên cửa miệng nhiều người hằng ngày, và cả trên báo chí, diễn văn, diễn từ, báo cáo... bạn có đọc không mấy bài tranh công đang diễn ra giữa hai phe Phạm Xuân Thệ và Bùi Văn Tùng đang diễn ra? (Phạm Xuân Thệ năm 1975 là Đại Úy, nay đang là Trung tướng. Còn Bùi Văn Tùng lúc bấy giờ đã là Trung tá Chính Ủy Sư đoàn, nay là Đại tá hưu). Ai là tác giả Lời tuyên bố đầu hàng của “Tướng ngụy” Dương Văn Minh ngày 30/4/1975? Mặc kệ họ lải nhải tranh cãi... Điều tôi muốn nói ở đây là họ lại lôi... “ngụy” ra để mà xỉa xói, miệt thị, dày xéo!
Vâng! Như bạn nêu, “cái tên chẳng có thể cứu được ai”. Nhưng có những cái tên chẳng những không cứu được ai, mà còn ám ảnh mãnh liệt nhiều người. Những tên đồ tể, những tên sát nhân, những tên gian hùng... mà chỉ nghe gợi tới tên, người ta đã ói ra mật!
Đang khi tôi trao đổi và tranh luận về một cái tên gọi thì lại đọc được bài báo của Báo Pháp Luật đề ngày 27/4/2020 dưới nhan đề “Tổng giáo phận Sài Gòn vẫn chưa cử hành thánh lễ cộng đồng”. Tôi chuyển bài này về cho ông bạn ở Việt Nam, cẩn thận chỉ rõ nguồn
https://plo.vn/van-hoa/t...-dong-908885.html. Bài báo còn mở đầu: “Ngày ngày 23-3, Tòa Tổng Giám mục Sài Gòn đã ra thông báo...”
Thì ra, báo chính thống của CSVN nhìn nhận danh xưng Tổng giáo phận Sài Gòn, Tòa Tổng Giám mục Sài Gòn...
Ông bạn từ VN hồi âm bảo rằng đã vào tìm, nhưng không thấy bài báo... Biết đâu bài báo đã bị gỡ xuống! Những chuyện hèn hạ như vậy xưa nay không phải là hiếm dưới chế độ XHCN.
Tôi đã dẫn nguồn! Đủ rồi! Không cần vào kiểm tra làm gì.
29/4/2020
Lê Thiên
