Anh Đoàn Văn Vươn tại phiên xử ở Tòa án Hải Phòng hôm 2 tháng 4 năm 2013.


Hai mươi năm đổ mồ hôi, nước mắt, cả tính mạng của đứa con gái thân yêu cùng tiền vay bạc hỏi để hình thành khu đầm nuôi thủy sản ở Cống Rộc, Hải Phòng hiện đền đáp cho gia đình ông Đoàn Văn Vươn bằng cảnh tù đày. Sao gia đình dân oan ấy gặp phải bi cảnh như vậy?

Trống đánh xuôi kèn thổi ngược

Hồi tháng Hai năm ngoái, khi lên tiếng về vụ gia đình nông dân chân chính Đoàn Văn Vươn ở Cống Rộc, xã Vinh Quang, Huyệt Tiên Lãng, Hải Phòng bị lâm nạn, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có lưu ý rằng “ Việc thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất của huyện Tiên Lãng là trái pháp luật; việc lãnh đạo chính quyền địa phương chỉ đạo phá nhà của ông Đoàn Văn Vươn là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự cần phải được khởi tố, điều tra làm rõ và xử lý nghiêm minh”.

Và trong tháng Tư năm nay, tại Trường Cán bộ Toà Án của VN, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh rằng “Nghị quyết Đại hội đảng toàn quốc lần thứ 11 đã khẳng định là phải xây dựng hệ thống tư pháp trong sạch, vững mạnh, bảo vệ công lý, tôn trọng và bảo vệ quyền con người”.

Căn nhà của gia đình ông Đoàn Văn Vươn bị phá sau vụ cưỡng chế hôm 05/1/2012 đã trở thành đống gạch vụn

Nhưng cuối tháng Bảy vừa rồi, tại Hải Phòng, Toà án Nhân dân Tối cao phán quyết vẫn giữ y án sơ thẩm 5 năm tù đối với ông Đoàn Văn Vươn và em là Đoàn Văn Quý về tội danh gọi là “giết người”; 4 thân nhân còn lại của nhà họ Đoàn vẫn không tránh khỏi những bản án từ tù ở cho tới tù treo
Tình cảnh Đoàn Văn Vươn vẫn phải oan ức chịu tội “giết người dù không ai chết cả” khiến công luận phẫn nộ, và người ta càng thêm nghi ngờ đối với giới cầm cân nẩy mực - và cả hệ thống tư pháp - không độc lập của nhà nước VN.
Nhà văn Nguyễn Quang Vinh từ Quảng Bình bày tỏ “chẳng hy vọng gì phiên toà này ” và khẳng định rằng những người có lương tri “biết anh em Đoàn Văn Vươn vô tội là được rồi”;

Nhưng nhà văn Nguyễn Quang Vinh xem chừng như không dằn được bực tức, nêu lên câu hỏi rằng “ Hóa ra, tự dưng anh Vươn vào một ngày đẹp trời, nổi cơn điên, chế tạo vật nổ, rào nhà, bắn súng hoa cải vào lực lượng cưỡng chế ? Ôi trời ơi, các ông không ra lệnh cưỡng chế thì làm sao có hành động của anh em nhà họ Đoàn?”. Và nhà văn chua chát, “Nếu xử để làm xấu thêm bộ mặt Luật pháp nước nhà thì cứ xử thôi. Không bàn thêm”.
Từ Thanh Hóa, MS Nguyễn Trung Tôn lên tiếng về tình cảnh tù tội oan khuất của gia đình ông Đoàn Văn Vươn:

MS Nguyễn Trung Tôn: Anh Đoàn Văn Vươn là một cựu chiến binh, người đã hy sinh bao nhiêu công sức, mồ hôi, xương máu để mong thực hiện được một giấc mơ nhỏ nhoi – cũng là ước mơ của toàn dân VN, đó là mong rằng mình được sống bình yên ngay trên mảnh đất của quê hương mình. Nhưng rồi họ gặp phải cảnh bất trắc do áp lực từ phía chính quyền. Mà ngay cả Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã kết luận việc chính quyền địa phương cướp đất, giải toả nhà của gia đình anh Vươn là sai.

Công an Việt Nam chỉ biết còn đảng còn mình

Nhưng họ vẫn tiếp tục xử tù gia đình Đoàn Văn Vươn. Những gì giữa chính phủ nói, những gì đảng CSVN nói và những gì họ làm hoàn toàn trái ngược nhau. Anh Vươn không phải là người đấu tranh dân chủ, cũng chẳng phải là nhà hoạt động gì hết, chẳng phải là thế lực thù địch theo kiểu nhà cầm quyền CS tuyên truyền, mà ảnh chỉ là người dân bình thường muốn cùng gia đình được sinh sống ngay trên mảnh đất mà họ đã đổ mồ hôi, xương máu. Nhưng vẫn bị người ta tới cướp bóc, đè nén, uy hiếp khiến cuối cùng cả nhà phải đi tù.

Những bản án đã soạn sẵn

Tình cảnh oan khuất của gia đình Đoàn Văn Vươn, nói riêng, và dân oan khắp nước hiện giờ, nói chung, khiến sự phẫn nộ trong công luận lan sang quý thính giả của Đài ACTD. Chẳng hạn như một thính giả tên Hiệp “buột miệng kêu trời” rằng “Người ta thường nghĩ một khi ra tòa sẽ nhờ vào công lý soi sáng sự việc một cách công bình và sáng suốt. Còn ở VN, ra tòa là một hình thức gian trá. Bản ản do đảng quyết định rồi thì không bao giờ thay đổi”. Và thính giả nầy, sau khi kêu Trời, đã phản ứng rằng “Thế mà cũng bày trò ra tòa. Thật vô lý!”.
Trong khi đó, ý kiến của độc gia mang tên Ảo Vọng ghi nhận được trên mạng cũng lưu ý rằng “Luật là để bàn với nhau cho vui thôi, chứ luật làm gì có ở các phiên toà VN ngày nay” trong khi “ nền tư pháp hoàn toàn thiếu vắng tố chất độc lập, hiện diện chẳng qua nhằm chuốc ảo vọng cho dân đen, khuất phục thê lương dưới ách lạm quyền của chế độ đảng trị, thì có nó mà như không có …”.
Lên tiếng mới đây với thông tín viên Anh Vũ của Đài ACTD, nhà văn Vũ Thư Hiên vốn nỗi tiếng với nhiều tác phẩm, nhất là hồi ký “Đêm giữa ban ngày”, nhận xét về các phiên toà "mang tính đảng" như sau:

Nhà văn Vũ Thư Hiên:

Cái này thì rõ ràng, rằng là những gì tôi biết tới nay là đảng đều có sự can thiệp vào công việc của toà án cả. Cho nên nó có những bản án gọi là bản án đã soạn sẵn, án bỏ túi ra đấy chỉ có rút ra mà đọc thôi…

Tình trạng “án bỏ túi” phát xuất từ thể chế toàn trị dưới sự độc quyền lãnh đạo tuyệt đối của đảng CSVN vốn không chấp nhận tam quyền phân lập khiến hệ thống tư pháp mất đi tính độc lập, dẫn tới cảnh tù tội oan khuất, dài lâu. Bi cảnh ấy không những đang xảy ra đối với gia đình "anh hùng áo vải" Đoàn Văn Vươn sau khi họ bị mất nhà, mất đất, thậm chí mất cả đứa con gái thân yêu, mà còn đến với bao nhiêu dân oan khác ở mọi miền đất nước. Đặc biệt, những người khắc khoải cho vận nước, dân tộc để dám chống TQ xâm lược, sau cùng rồi, cũng khó thoát khỏi cái "án bỏ túi" này, mà Việt Khang, Nguyễn Phương Uyên, Đinh Nguyên Kha là những thí dụ điển hình.

Tình hình như vậy khiến các tổ chức nhân quyền thế giới, cụ thể là Human Rights Watch, mới đây có lưu ý rằng “hệ thống tòa án Việt Nam thiếu tính độc lập vì bị chính quyền và đảng Cộng sản Việt Nam khống chế chặt chẽ”. Human Rights Watch cũng không quên cảnh báo về nạn bạo hành của công an, bao gồm cả việc tra tấn nạn nhân trong khi giam giữ khiến họ thậm chí tử vong ngay trong đồn công an, để rồi nạn nhân bị vu oan là " vì ân hận nên tự tử trong đồn".
Và, trong khi tình trạng tù tội oan khuất về tay giới cầm cân nẩy mực cũng như tử vong trong đồn công an như vừa nói tiếp diễn đáng ngại khắp quê hương VN, thì các quan toà “án bỏ túi” và “kiêu binh công an” chỉ biết “còn đảng còn mình” xem chừng như lúc nào cũng “bình an vô sự”.

Theo RFA