Một tù nhân trong nhóm gần 20 thanh niên Công giáo và Tin lành bị bắt cách đây hai năm vừa mãn án tù về cáo buộc âm mưu lật đổ chính quyền. Đó là anh Nguyễn Xuân Anh ở xóm 4, xã Nghi Phú, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.
Một hôm sau ngày khi anh này về nhà vào ngày 7 tháng 8, Gia Minh hỏi chuyện anh thời gian trong tù. Trước hết anh có so sánh đôi nét khi bị giam ở ba nhà tù là trại B14 ở Hà Nội, trại Nghi Kim ở Nghệ An và Trại 5, ở Yên Định, Thanh Hóa.
Mỗi trại giam một chế độ
Anh Nguyễn Xuân Anh: Qua ba trại ấy, tôi thấy từ khi bị bắt đưa đến trại B14, Bộ Công An ở đó cán bộ đối xử với tôi tương đối ổn. Về chế độ tôi không biết hết, nhưng nói chung cán bộ ở B14, Bộ Công An người ta đối xử với riêng bản thân tôi nói chung cũng tạm được. Nhưng khi bị chuyển về trại Nghi Kim của tỉnh Nghệ An, tôi thấy có sự khác nhau ‘một trời, một vực’. Ở trại của Bộ, chế độ tương đối đảm bảo; một bên thì chế độ quá thấp so với mức người tù được hưởng; rồi cán bộ ở Nghi Kim đối xử với tôi trong giao tiếp chưa đúng cách, thiếu lịch sự, và không coi tôi ra gì hết. Khi chuyển ra Trại 5, Thanh Hóa cán bộ cũng không làm việc với tôi nhiều, họ nhốt tôi trong buồng, chờ ngày hết án.
Gia Minh: Ở các trại, anh có bị giam chung với những tù nhân khác không?
Anh Nguyễn Xuân Anh: Ở trại của bộ, tôi bị giam chung với 1-2 người; khi về Nghi Kim tôi bị nhốt chung với 6,7 đến 8 người tội phạm khác; trong đó có những người bị bệnh AIDS giai đoạn gần cuối. Ở Nghi Kim nóng bức, điều kiện thiếu thốn và tôi đã bị ốm đau ở đó.
Gia Minh: Tại trại giam số 5, Yên Định, Thanh Hóa có những tù nhân chính trị khác như ông Cù Huy Hà Vũ, anh có biết không và có được gặp mặt những người tù chính trị khác không?
Anh Nguyễn Xuân Anh: Ở Trại 5 tôi không được tiếp xúc với những tù nhân khác. Khi đến tôi chỉ biết có một người ở đó là Đậu Văn Dương bị truy tố về tội chống phá nhà nước. Tôi có ở với anh một thời gian, gần đây anh có ý kiến lên phân trại để giải quyết một số vấn đề.
Gia Minh: Khi ý kiến như thế, người ta có đáp ứng không?
Anh Nguyễn Xuân Anh: Chúng tôi là phạm nhân và lên trình bày quan điểm, và họ yêu cầu trình bày bằng văn bản, tôi cũng có làm văn bản khiếu nại tại trại giam số 5 nhưng người ta có ý đùn đẩy, không giải quyết. Đến khi về người ta vẫn không giải quyết đơn, có nghĩa người ta không muốn giải quyết.
Gia Minh: Anh là một người bị bắt trong nhóm mười mấy thanh niên Công giáo- Tin Lành bị buộc tội hoạt động lật đổ chính quyền phải không?
Anh Nguyễn Xuân Anh: Qua đây tôi muốn nói tôi không có ý định lật đổ chính quyền, tôi không có ý định chống lại Nhà Nước, chống lại nhân dân, những người dân yêu nước, vì tổ quốc hy sinh bản thân mình. Tôi chỉ làm những gì mà tôi thấy tốt đẹp cho con người, cho nhân dân, cho đất nước Việt Nam là tôi làm. Tôi thấy việc làm của tôi không phải là việc làm để chống lại, để lật đổ, để phá hoại nhà nước Việt Nam- tôi không làm những điều đó. Những việc tôi làm để thể hiện lòng yêu nước của tôi; tuy sức tôi nhỏ bé nhưng tôi làm những cái nhỏ bé của tôi để thể hiện lòng yêu nước: tôi muốn đất nước Việt Nam đi lên, con người Việt Nam tiến bộ, mọi người yêu thương nhau, đùm bọc nhau
Gia Minh: Anh sẽ bị quản chế 3 năm, sẽ có những khó khăn trong cuộc sống, cũng như trong hoạt động. Anh có nghĩ rằng có thể tiếp tục những công việc mà trước đây anh từng làm không?
Anh Nguyễn Xuân Anh: Trong khi tôi ở trại giam 2 năm, xã hội bên ngoài cũng có nhiều biến động, mọi thứ thay đổi nhưng tôi không có gì thay đổi lắm. Khi ra tù tôi không thể hoạt động, làm những công việc trước đây của tôi nữa. Công việc nuôi sống vợ con tôi bây giờ không còn cơ hội phát triển nữa. Bây giờ tôi ra tù với hai bàn tay trắng, chẳng có gì hết. Tương lai của tôi chưa biết thế nào cả, bây giờ tôi còn ở nhà, gia đình đang còn tụ họp lại với nhau. Sáng nay tôi mới đón được con của tôi từ Thanh Chương về với tôi.
Như tôi vừa nói tôi về với hai bàn tay không, chưa có gì hết, kể cả đồ dùng sinh hoạt trong nhà tôi cũng không còn gì hết. Tôi chưa biết thời gian tới tôi phải như thế nào cả.
Qua đây tôi cám ơn quí Đài đã quan tâm đến sự việc của chúng tôi và rất mong muốn quí đài sẽ quan tâm hơn nữa để chúng tôi có được quyền nói những gì mà chúng tôi muốn nói. Cám ơn quí Đài đã liên lạc với chúng tôi.
Gia Minh: Chúng tôi muốn chia sẽ và mong muốn sắp đến đây anh sẽ có được những gì như ý.
Theo RFA