Nga : Alexei Navalny trở về nước thách thức tổng thống Putin
Nhà đối lập Nga Alexei Navalny bị bắt và đưa về trạm cảnh sát Khimki, ngoại ô Matxcơva, khi vừa đặt chân lên đất Nga. Ảnh tại Khimki,ngày 18/01/2021. AP - Kira Yarmysh
Hôm qua, nhà đối lập Nga Alexei Navalny bị đầu độc hồi tháng 8 năm ngoái đã trở về nước sau thời gian được chữa trị tại Đức. Ngay khi đến sân bay ông đã bị chính quyền bắt giữ. Chuyến trở về của nhà đối lập nổi tiếng đang là một thách thức chính trị cho chính quyền Putin ở trong cũng như ngoài nước.
Được cứu sống sau vụ mưu sát bằng chất độc Novitchok, kẻ thù số một của chính quyền điện Kremlin, ông Alexei Navalny, như đã thông báo rộng rãi, ngày hôm qua 17/01/2021, bất chấp các rủi ro, đã trở về từ Đức, nơi ông đã được chữa trị kịp thời và thoát chết. Chỉ vài phút sau khi đặt chân lên đất Nga, Alexei Navalny đã bị bắt giữ. Matxcova đã đón nhà đối lập theo một kịch bản đã được định trước.
Chính quyền Nga đã rậm rạp từ trước việc bắt giữ Alexei Navalny với lý do vi phạm điều kiện kiểm soát tư pháp, không ra trình diện theo triệu tập của cảnh sát Nga hồi tháng 12, trong khi ông đang ở Đức điều trị sau vụ đầu độc hồi tháng 8/2020. Ngoài ra, báo chí Nga trước đó đã loan tin tư pháp Nga sẽ xem xét lại để chuyển án treo thành án tù mà nhà đối lập đã bị tuyên từ hồi năm 2014 cũng như chính quyền đã khởi tố Navalny tội « gian lận thuế trên quy mô lớn », trị giá hàng trăm triệu rúp. Tóm lại, chính quyền Matxcơva đã chuẩn bị tất cả để giam tù nhà đối lập trực diện với chế độ, với tổng thống Putin.
Từ năm 2011, nổi lên như một gương mặt đối lập có tiếng, Alexei Navalny đã trở thành nỗi ám ảnh của chính quyền Nga. Ông đã tiến hành các cuộc điều tra, khui ra những vụ việc tham nhũng của chính quyền và không ngần ngại chỉ trích trực diện tổng thống Vladimir Putin. Những hoạt động không khoan nhượng chống lại các bất công và tha hóa của chế độ Putin đã làm hình ảnh của Navalny trở nên nổi tiếng không chỉ ở trong nước mà còn cả ở quốc tế.
Chính quyền Matxcova đã nhiều lần cố gắng bịt miệng tiếng nói đối lập này qua con đường tư pháp bằng những vụ án hình sự để đưa ông vào tù, nhưng vẫn không khuất phục được Navalny.
Tháng 8 năm ngoái, lãnh đạo đối lập Nga bất ngờ bị hôn mê trên chuyến bay trong nước từ Siberia về Matxcova. Ban đầu được đưa vào cấp cứu ở thành phố Omsk, nhưng cuối cùng dưới áp lực của người thân, chính quyền đồng ý cho chuyển ông sang một bệnh viện ở Berlin điều trị. Tại Đức, các chuyên gia châu Âu đã xác định Navalny bị trúng chất độc thần kinh Novitchok. Nhà đối lập sau khi hồi phục liên tiếp tố cáo cơ quan phản gián Nga (FSB) đã tìm cách sát hại ông theo mệnh lệnh trực tiếp của tổng thống Vladimir Putin.
Vụ việc trúng độc này của Navalny đã lan rộng ra trên phạm vi quốc tế vì Matxcơva không chịu mở bất kỳ điều tra nào. Ngoại giao châu Âu đã có những trừng phạt đối với Nga. Trong những ngày tới nếu sự việc diễn tiến xấu hơn cho Navalny, Nga sẽ còn phải chịu nhiều áp lực ngoại giao từ bên ngoài.
Giờ đây khi Alexei Navalny hiên ngang về nước cùng với những tố cáo quả quyết chế độ Putin đã cố tình mưu sát ông, thì chính quyền dường như không có sự lựa chọn nào khác là cách ly nhà đối lập với bên ngoài để giữ ổn định chính trị trong nước.
Việc đưa một nhà hoạt động như Navalny vào tù với chính quyền Matxcova không khó khăn gì. Trong quá khứ họ đã làm với nhà đối lập này vài lần. Theo giới quan sát, quyết định đưa Alexei Navalny vào tù sẽ gây những hậu quả chính trị không nhỏ đối với chế độ. Như vậy chính quyền đã phong thánh cho ông và càng nâng cao uy tín và hình ảnh một thủ lĩnh chống chế độ. Tống giam Navalny cũng đồng nghĩa thừa nhận nhà đối lập là nguy hiểm và chính quyền muốn loại trừ và như vậy tạo cảm giác chính quyền sợ hãi.
Mặt khác, giở lại những lá bài tư pháp, kết án để răn đe thì cũng đã trở nên cũ mòn và chắc chắn không có hiệu quả với nhà đối lập vừa từ cõi chết trở về và hứa hẹn đi đến cùng điều tra vụ việc ông bị đầu độc. Theo nhà nghiên cứu chính trị Alexandre Golts được Le Monde trích dẫn thì «Kremlin đang ở thế cùng, bất kỳ phản ứng nào cũng chứa đựng nguy cơ bị suy yếu và có cơ đặt Navalny vào trọng tâm của cuộc chơi » chính trị ở Nga.
Sẵn sàng trả giá bằng tính mạng và tự do của mình, Alexei Navalny đang thực sự là thách thức đối với chính quyền Nga, khi mà cuộc bầu cử Quốc Hội được dự trù trong năm nay.
Trở về nước lúc này, nhà hoạt động đối lập muốn chứng minh ông không hề sợi hãi chính quyền trấn áp, sẵn sàng khơi dậy phong trào đối lập đòi thay đổi chính trị ở Nga, vốn đang bị bóp nghẹt dần dưới chế độ của Vladimir Putin.
Theo RFI
