Trên báo mạng news.com.au, một ký giả Úc đã gọi những kẻ gây bạo loạn chết người trong tòa nhà Quốc Hội liên bang của Hoa Kỳ hôm thứ Tư mùng Sáu tháng Giêng vừa qua là những người mắc bệnh tâm thần tập thể. Mở đầu bài bình luận, tác giả viết: “Gậy gộc và đá có thể đập vỡ xương của bạn…nhưng những lời nói có thể kích động bạn sử dụng chúng”(1).
Đã quá rõ ràng là cuộc bạo loạn không phải là một hiện tượng “quần chúng tự phát” như mấy ông bà cộng sản Việt Nam thường nói đến mỗi khi kích động những hành vi bạo động chống lại những ai dám lên tiếng chống lại chế độ. Diễn tiến của sự kiện cho thấy chính những lời dối trá và xách động của Tổng thống Donald Trump đã lôi kéo những người ủng hộ ông lao vào cuộc bạo loạn.
Kể từ khi nổ ra những cuộc khủng bố do những nhóm Hồi giáo cực đoan chủ xướng, người ta thường nói đến hiện tượng “cực đoan hóa”. Nay, với những gì đã và đang xảy ra tại Hoa Kỳ kể từ khi ông Trump bước vào Tòa Bạch Ốc, chưa bao giờ người ta thấy có nhiều người Mỹ và ngay cả rất đông người Việt Nam bị “cực đoan hóa” đến thế.
Thật ra, lịch sử đẫm máu của thế giới lúc nào cũng được viết bằng những lời dối trá dẫn đến cực đoan hóa.
Hôm chúa nhựt mùng Chín tháng Giêng vừa qua, trong một băng hình ghi lại tuyên ngôn của ông, tài tử Arnold Schwarzenegger, người cũng đã từng là thống đốc thuộc Đảng Cộng Hòa tại tiểu bang California, đã so sánh cuộc bạo loạn do Tổng thống Trump kích động với Đêm đập vỡ kính (Kristallnacht) tại Đức. Trong đêm mùng 7 tháng Mười Một năm 1938, do sự kích động của đồ tể Hitler, dân chúng Đức đã đổ xô đi đập phá các cửa tiệm và nhà ở của người Do Thái. Hành động bạo loạn này là màn giáo đầu cho cuộc diệt chủng sát hại 6 triệu người Do Thái và gây ra vô vàn đau thương tang tóc cho toàn thế giới trong suốt Đệ nhị Thế chiến.
Nhắc đến sự kiện này trong tuyên ngôn của ông, ông Schwarzenegger gợi lại bi kịch mà chính thân phụ của ông và nhiều người láng giềng của thân phụ ông đã trải qua sau khi Đức bại trận. Nghe theo những lời dối trá của Hitler, thân phụ của người tài tử nổi tiếng này và những người láng giềng đã tham gia vào cuộc chiến khốc liệt và nhứt là trực tiếp hay gián tiếp can dự vào việc sát hại người Do Thái. Sau cuộc chiến, bị dằn vặt vì tội ác của mình, cha ông và những người láng giềng chỉ biết hành hạ vợ con và mượn rượu để quên đi cơn ác mộng.
Người đã từng đảm nhiệm 2 nhiệm kỳ thống đốc Tiểu bang California giải thích rằng cha ông cũng như những người láng giềng của ông không phải là những người có chủ trương bài Do Thái hoặc theo Đức Quốc Xã. Nhưng chỉ vì bị mê hoặc bởi những lời dối trá của Hitler mà họ đã nhắm mắt lao vào con đường tội ác.
Tài tử Schwarzenegger nnhấn mạnh: “Tất cả đã bắt đầu bằng những dối trá và dối trá và dối trá và bất khoan nhượng” (2).
Có một chi tiết nhỏ đáng chú ý trong tuyên ngôn của ông Schwarzenegger. Ông cho biết: ông là một người công giáo. Lúc nhỏ, ông đã đến nhà thờ, học giáo lý, đọc Kinh Thánh. Và từ những gì đã học hỏi được, ông vẫn nhớ mãi một câu. Đó là phải có trái tim của người đầy tớ (a servant’s heart), nghĩa là phục vụ. Phục vụ với trái tim của người đầy tớ chính là vị tha và quên mình. Người ích kỷ và tận cùng của ích kỷ là ái kỷ là người chỉ nghĩ đến mình và tự vẽ lên đầu mình một thứ hào quang được dệt toàn bằng những lời dối trá. Tổng thống Trump là một người như thế. Ở cuối một nhiệm kỳ chỉ biết nói dối, lời nói dối cuối cùng đã lôi kéo bao nhiêu người vào bạo loạn chính là khư khư bảo rằng cuộc bầu cử đã bị đánh cướp vì gian lận. Trong hơn 2 tháng vừa qua, không biết bao nhiêu người đã sẵn sàng tham gia vào bạo loạn và chết cho ông vì lời nói dối ấy. Và ngay cả sau khi ông Trump rời Tòa Bạch Ốc, nếu lời nói dối này không được rút lại thì xã hội Mỹ sẽ mãi mãi bất ổn vì bạo loạn.
Danh nghĩa “công giáo” mà ông Schwarzenegger nhắc đến trong bài nói chuyện của ông, đặt vào trong bối cảnh của cuộc bạo loạn do những lời dối trá của Tổng thống Trump gây ra, khiến tôi phải tự vấn lương tâm: thế nào là “công giáo”? Tôi tự nêu lên câu hỏi này bởi vì “công giáo” là một danh xưng dễ bị lạm xưng.
Tôi nhớ: liền sau khi những người cộng sản xâm chiếm Miền Nam, tất cả mọi tờ báo độc lập và tư nhân đều bị đóng cửa, ngoại trừ một vài tờ vì muốn “kiếm ăn” theo đúng nghĩa “quốc doanh” đã bán mình để trở thành công cụ tuyên truyền của chế độ. Một trong những tờ báo đó là “Công giáo và Dân tộc” do một số linh mục và giáo dân thành lập trước năm 1975. Là cổng duy nhứt để người công giáo còn có thể theo dõi các sinh hoạt của Giáo hội đó đây, “Công giáo và Dân tộc” nghiễm nhiên độc quyền thông tin về Giáo Hội. Nhưng bên cạnh và đằng sau “một nửa sự thật” ấy là luận điệu tuyên truyền một cách lố bịch cho chế độ. Sau năm 1975, đã là“công giáo” mà nằm dưới ô dù của chế độ như “công giáo và dân tộc”, “công giáo yêu nước” hay “đoàn kết công giáo” đều được đọc trại ra thành “cong giáo”. Trong thứ “cong giáo” ấy, sự thật bị bẻ “cong”, sự thật chỉ còn là “một nửa sự thật”.
Gần đây, một số chương trình phát thanh trên mạng của người Việt hải ngoại mà tôi đã có dịp nghe được có nhắc đến trường hợp của báo đài mạng có tên là “Thông tấn xã công giáo Việt Nam” hay “Vietcatholic”. Đây cũng gần như là cổng duy nhứt để nhiều người công giáo Việt Nam ở hải ngoại, vì khả năng sinh ngữ giới hạn, thường vào để theo dõi sinh hoạt của Giáo hội ở quê nhà cũng như trên thế giới, nhứt là Tòa thánh Vatican.
Do một số linh mục Việt Nam và giáo dân ở hải ngoại thành lập, Vietcatholic không phải là một cơ quan ngôn luận của Tòa thánh Vatican. Nhưng đặc biệt trong chương trình truyền hình tự nhận là “Thế giới nhìn từ Vatican”, Vietcatholic đã mở đầu bằng câu Latinh “Laudetur Jesus Christus” (Ngợi khen Chúa Giêsu Kitô), được đọc dưới nền nhạc của bản “hành khúc giáo hoàng” (Marche Pontificale). Thoạt nghe qua, tôi cứ tưởng đây là một cơ quan ngôn luận của Tòa thánh hay ít ra một tiếp vận từ các cơ quan ngôn luận chính thức hay bán chính thức của Tòa thánh Vatican.
Có nhiều hãng tin trực thuộc Tòa thánh Vatican. Zenit là một trong những hãng tin đó. Khẩu hiệu của hãng tin này là “Thế giới nhìn từ Roma” (the world seen from Rome), ngụ ý muốn nói rằng đây là một cơ quan ngôn luận phản ảnh quan điểm và lập trường của Tòa thánh. Phải chăng khi sử dụng câu “Thế giới nhìn từ Vatican”, Vietcatholic cũng muốn tự nhận mình phản ảnh quan điểm và lập trường của Tòa thánh Vatican ?
Câu Latinh “Laudetur Jesus Christus” được Vietcatholic dùng để mở đầu chương trình truyền hình “Thế giới nhìn từ Vatican” cũng chính là câu mà tất cả các ban phát thanh của đài Bá âm Vatican dùng để mở đầu các buổi phát thanh của mình. Phải chăng khi dùng câu này, Vietcatholic cũng tự nhận mình là một ban phát thanh của Đài Bá âm Vatican và như vậy là tiếng nói chính thức của Tòa thánh Vatican và của Đức giáo hoàng?
Bản nhạc “Hành khúc Giáo hoàng” mà Vietcatholic dùng làm nền cho phần mở đầu của chương trình truyền hình “Thế giới nhìn từ Vatican” lại cũng chính là “quốc ca” của Tòa Thánh. Một lần nữa, phải chăng khi sử dụng bản nhạc này, Vietcatholic muốn tự nhận mình là tiếng nói của Tòa thánh Vatican hay ngay cả Đức giáo hoàng?
Tòa Thánh và Đức giáo hoàng nghĩ gì về cách loan tin và bình luận của Vietcatholic trong chương trình “Thế giới nhìn từ Vatican”, đặc biệt trong những tin và bình luận có liên quan đến Tổng thống Trump? Thông điệp hay phát biểu nào của tổng thống 45 của Hoa Kỳ cũng đều là “tuyệt vời” cả. Đầu năm Dương lịch 2021, cả Tổng thống Trump lẫn Tổng thống đắc cử Joe Biden đều gởi đi một thông điệp. Nhưng trong khi các hãng thông tấn tại Hoa Kỳ cũng như trên thế giới đều nhắc đến và đối chiếu thông điệp của hai nhà lãnh đạo, thì Vietcatholic không dành cho ông Biden được nửa lời. Ngay cả lễ nhậm chức của tân tổng thống Joe Biden cũng không nhắc đến bằng nửa lời. Nếu có nhắc đến ông thì toàn là những tin như ông bị một số giám mục Mỹ không cho rước lễ hoặc ông là đồ tể sát hại nhiều thai nhi nhứt trong lịch sử nước Mỹ.
Riêng về cuộc bạo loạn vừa qua mà cả thế giới đều lên án và quy trách cho Tổng thống Trump, Vietcatholic chỉ nói đến 2 lần ông Trump lên án bạo lực. Còn việc trước ngày mùng Sáu tháng Giêng ông kích động bạo loạn, rồi chính ngày đó đi với đám đông đến trước tòa nhà Quốc hội Liên bang (rồi âm thầm bỏ về để mặc đám đông tiếp tục bạo loạn), sau cuộc bạo loạn còn lên tiếng ca ngợi những kẻ bạo loạn là những người ái quốc cũng như bày tỏ sự yêu thương dành cho họ…tuyệt nhiên, những diễn tiến này không thấy Vietcatholic đá động tới. Diễn tiến và những lời nói của Tổng thống Trump trước và sau cuộc bạo loạn được Vietcatholic cắt xén để tung hô một Tổng thống Trump như một người lên án bạo lực và yêu chuộng hòa bình.
Một nửa sự thật không phải là sự thật mà chỉ là dối trá. Tổng thống Trump đã cai trị bằng dối trá và Vietcatholic, trong khi lấy danh nghĩa của Tòa thánh Vatican, cũng trở thành một cái loa tuyên truyền cho những lời dối trá.
Khi Tổng thống Trump ra lệnh dùng hơi cay dẹp một đám đông biểu tình ôn hòa để đến trước cửa một nhà thờ, cầm ngược quyển Kinh Thánh giơ lên để chụp hình, nhà đạo của tôi gọi đó là một hành động làm “ố danh sự đạo”. Tôi không biết nhà đạo của tôi phải nói gì khi Vietcatholic mạo danh Tòa thánh Vatican để biện minh và quảng bá cho những lời dối trá dẫn đến bạo loạn của Tổng thống Trump. Tự xưng Vietcatholic mà cố tình bẻ cong sự thật và mê muội dư luận như ban biên tập đã và đang làm có phải là một điều đáng xấu hổ không?
Như nhà báo Đỗ Dzũng thường mô tả một cách rất chính xác, “công giáo” là dân “đấm ngực”. Đã lâu lắm rồi, tôi đã đánh mất thói quen “đấm ngực” khi đọc kinh “Tôi cáo mình” ở đầu mỗi thánh lễ. Nhưng tôi xét thấy mình phải run rẩy, lo sợ và hổ thẹn mỗi khi cho xen vào căn tính tôn giáo của tôi danh xưng “công giáo”. Tôi sẽ chỉ là một thứ “cong giáo” nếu tôi cố tình đi ngược lại lời dạy của Chúa Giêsu: “Có thì nói có, không thì nói không, thêm điều đặt chuyện là bởi ma quỷ mà ra”(Mt 5, 37).

Chu Văn
_________________
1.https://www.news.com.au/world/north-america/us-politics/trump-followers-who-stormed-capitol-could-have-had-a-mass-psychosis/news-story/94c8dc3a7bd16e93478558f05f0dc37e
2.https://www.standard.co.uk/news/world/arnold-schwarzenegger-twitter-president-donald-trump-b809079.html