Cựu tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy hôm qua 01/03/2021 đã bị kết án 3 năm tù, trong đó có 1 năm tù giam, gây rúng động dư luận. © Studio graphique FMM

Chiếm trang nhất các báo ra ngày hôm nay 02/03/2021 là sự kiện làm dư luận rúng động : cựu tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy bị kết án tù giam vì tội « hối mại quyền thế ». Bên cạnh đó, thời sự quốc tế thu hút sự quan tâm nhất vẫn là vũ lực đàn áp biểu tình leo thang tại Miến Điện và sự kiện cựu tổng thống Donald Trump ồn ào xuất hiện trở lại trên sân khấu chính trị Mỹ.

Ngoài tờ Le Monde ra từ chiều hôm trước, tên của cựu tổng thống Pháp (2007-2012), thuộc cánh hữu, Nicolas Sarkozy, xuất hiện trên trang nhất của hầu hết số báo in sáng nay tại Pháp. Nhật báo thiên hữu Le Figaro chạy tựa lớn : « Sarkozy bị kết án : Bàng hoàng và tranh luận ». Tựa chính của Libération : « Sarkozy bị kết án : Công lý cho mọi người ».
Hôm qua, một tòa án tại Paris đã tuyên án 3 năm tù, trong đó 1 năm tù giam đối với ông Nicolas Sarkozy vì tội tham nhũng và hối mại quyền thế, trong một vụ án xuất phát từ những cuộc điện thoại bị nghe lén của ông Sarkozy với hai luật sư liên quan đến một vụ án khác vẫn được gọi là vụ Bettancourt. Đó là vụ điều tra việc ông Sarkozy nhận tiền ủng hộ tranh cử bất hợp pháp từ nhà tỷ phú Lilyan Betancourt. Theo cáo trạng của tòa, trong các cuộc điện thoại với luật sư Thierry Herzog và thẩm phán Gilbert Azilbert, người thụ lý vụ án, tổng thống Pháp đã tìm cách mặc cả, hứa hẹn chức vụ với ông Azilbert, nhằm tác động đến cuộc điều tra. Vụ án Bettancourt sau đó đã khép lại với việc ông Sarkozy được miễn tố, nhưng cuộc điện thoại kín nói trên đã bị các nhà điều tra phát hiện từ năm 2014, rồi khởi tố vụ án, đưa ra xét xử. Hệ quả là bản án được tuyên ngày hôm qua.
Vụ án làm rúng động dư luận Pháp, vì ông Zarkozy là vị cựu tổng thống thứ 2 trong lịch sử chính trường Pháp bị kết án và là người đầu tiên lĩnh án tù giam. Vị cựu tổng thống trước bị kết án trước ông Sarkozy là Jacques Chirac, cũng thuộc cánh hữu. Chirac bị kết án vì tội tạo công việc khống tại tòa thị chính Paris, nhưng ông chỉ bị án treo 2 năm.
Le Figaro nhận định phiên tòa đối với ông Sarkozy là thiếu bằng chứng thuyết phục cho một bản án nặng nề đến như vậy. Le Figaro lập luận rằng cựu tổng thống Pháp bị kết án chỉ « vì một cuộc điện thoại liên quan đến một vụ án mà ông đã được trắng tội », đối tượng tham nhũng, cũng như mục đích gây ảnh hưởng ở không có và cũng không để làm gì.
Điều mà tờ báo nhận thấy trong vụ xét xử này là các thẩm phán đã đóng vai trò các tác nhân chính trị, không còn tôn trọng nguyên tắc phân quyền trong nền dân chủ. Xã luận tờ báo kết luận : « Đúng là các nhà chính trị phải gương mẫu, không gì có thể bảo vệ họ trước tính nghiêm khắc của luật pháp. Nhưng lấy tư cách gì mà quyền tư pháp lại truy cùng diệt tận một cách không thương tiếc những dân biểu ? Ai sẽ là người phán xét các thẩm phán đây ? »
Bình đẳng trước pháp luật
Không như quan điểm của Le Figaro, nhật báo vẫn được cho là thiên tả Libération thì cho rằng bản án đối với cựu tổng thống Nicolas Sarkozy khẳng định lại một điều là mọi người đều bình đẳng trước pháp luật. Tựa trang trong của tờ báo : « Phiên xử Sarkozy : một quyết định nghiêm khắc ». Xã luận của Libération lấy tiêu đề « Như những người khác », nhắc lại kết luận của tòa án rằng vụ việc « đặc biệt nghiêm trọng vì người vi phạm là một cựu tổng thống, được coi là người bảo đảm cho sự độc lập của tư pháp », thế mà ông Sarkozy đã lợi dung quy chế cựu tổng thống và những mối quan hệ chính trị mà ông có được để phục vụ cho lợi ích cá nhân.
Tờ báo khẳng định, Pháp nằm trong số các nền dân chủ mà mọi thế lực đều có thể bị xét xử như những người khác. Tuy nhiên, chưa phải là điều này đã được hoàn hảo. Vẫn còn nhiều việc phải làm để đi đến mục tiêu đó, trong đó một việc cần phải làm là phá bỏ hẳn đặc quyền được miễn tố trong thời gian các lãnh đạo chính trị đương chức.
Theo RFI