Du khách Trung Quốc trong dịp nghỉ lễ Lao Động 01/05/2021. Ảnh chụp tại một nhà ga Giang Tây. AP
Với tiêu đề « Cường Quốc Trung Hoa bị suy yếu vì dân số giảm », Le Figaro cho thấy việc dân số Trung Quốc giảm dự báo sẽ nảy sinh nhiều vấn đề kinh tế-xã hội, có nguy cơ tác động xấu tới « giấc mơ Trung Hoa » của Tập Cận Bình. Bởi vậy mà chính quyền Bắc Kinh đang muốn che giấu con số chính thức của cuộc tổng điều tra dân số mới đây.
Theo tờ báo này, chính quyền Trung Quốc hứa hẹn ngày 10/04/2021, cho công bố kết quả tổng điều tra dân số thực hiện trong năm 2020, nhưng đến giờ vẫn không công bố số liệu chính thức nào. Điều này càng khẳng định giả thuyết lan truyền trên mạng xã hội cho rằng Trung Quốc đang trong tình trạng dân số sụt giảm, đất nước này chưa giàu đã già. Dưới sức ép của dư luận, cơ quan thống kê nói trên hôm 29/04/2021 đã phải ra thông cáo ngắn gọn rằng « dân số Trung Quốc tiếp tục tăng trong năm 2020 ». Trong khi đó nhật báo Anh Financial Times, trước đó một hôm, khẳng định dân số Trung Quốc bắt đầu giảm và già đi nhanh chóng giống như trường hợp các nước Nhật Bản hay Hàn Quốc. Hiện tượng này sẽ đặt ra hàng loạt thách thức xã hội-kinh tế đối với chế độ Cộng Sản.
Le Figaro trích dẫn các chuyên gia nghiên cứu dân số Trung Quốc ở nước ngoài khẳng định từ năm 2018, dân số Trung Quốc đã giảm dưới con số 1,28 tỷ người, chứ không phải là 1,4 tỷ như chính quyền vẫn đưa ra. Trung Quốc đã mất danh hiệu « đất nước đông dân nhất thế giới » từ năm 2013, xếp sau Ấn Độ (1,36 tỷ).
Theo Le Figaro, thực tế này kéo theo dân số Trung Quốc bị già đi. Từ năm 2000, số người trên 65 tuổi đã chiếm 14% dân số. Trong vòng 22 năm Trung Quốc đã gia nhập câu lạc bộ « các nước già ». Đây là hệ quả của chính sách một con duy nhất mà Bắc Kinh áp đặt từ cuối những năm 1970 để tránh tình trạng bùng nổ dân số trong một đất nước Trung Quốc nghèo, chậm phát triển.
Những biến động dân số này không chỉ gây ra những hệ lụy về mặt kinh tế xã hội mà còn ảnh hưởng đến « giấc mơ Trung Hoa » của ông Tập Cận Bình, đến vị thế « công xưởng thế giới » và « thị trường lớn nhất thế giới ». Le Figaro nhận định « việc dân số giảm sút không cưỡng lại được này là một thách thức lớn về địa chính trị, vào lúc mà Bắc Kinh đang nuôi tham vọng cường quốc thế giới dưới bóng của ông Tập Cận Bình ».
Nhà nghiên cứu dân số Yi Fuxian thuộc đại học Wisconsin-Madison, Hoa Kỳ nhận định : « Bằng các số liệu dân số sai, Trung Quốc đánh lừa các nước ngoài và các nhà đầu tư để tự biến mình từ con mèo ốm thành con sư tử đầy dũng mãnh ».
Le Figaro nhận thấy, việc giảm dân số xuống dưới mức của Ấn Độ còn là một thách thức khá tế nhị về mặt đối nội, trong lúc mà Bắc Kinh đang chuẩn bị kỷ niệm rầm rộ 100 năm thành lập đảng Cộng Sản để khuếch trương tính ưu việt của chế độ Cộng Sản. Đó là lý do mà các quan chức của cơ quan thống kê quốc gia vẫn chậm trễ thông báo kết quả tổng điều tra dân số. Họ chờ chỉnh sửa để đưa ra con số « hợp lý ».
Theo RFI