T.T. Joe Biden từng là cựu Phó Tổng Thống suốt hai nhiệm kỳ của T.T. Obama và ngay trước đó đã là một Thượng Nghị Sĩ trong 36 năm. Là một chính trị gia lão thành thuộc đảng Dân Chủ nổi tiếng ôn hòa và đã có vài bạn thân trong đảng Cộng Hòa như các Thượng Nghị Sĩ Mitch McConnell, Lindsey Graham và John McCain. Tân nội các của T.T. Biden, từ Đổng Lý Tòa Bạch Ốc đến các Tổng Bộ Trưởng đều là những chính trị gia và chuyên viên dày kinh nghiệm. Đó là những ưu điểm khiến dân chúng có thể đặt nhiều kỳ vọng vào T.T. Biden.
Khi lên cầm quyền ngày 20 tháng Giêng, T.T. Biden đã phải đối mặt với tình trạng đất nước đang bị khủng hoảng trầm trọng vì ba đại nạn. Trước hết là dịch Virus-19 tồi tệ nhất của thế kỷ. Thứ đến là sự trì trệ kinh tế tệ nhất từ thời kỳ đại suy thoái và thứ ba là tòa nhà Quốc Hội, biểu tượng của một định chế Dân Chủ lâu dài của Hoa Kỳ lần đầu tiên đã bị mấy trăm người cực hữu cuồng tín tấn công vũ bão vì họ đã nghe lời kêu gọi của T.T. Trump phải tranh đấu quyết liệt để dành chiến thắng cuộc bầu cử cho T.T. Trump! Biến cố đó đã khiến cho 5 người thiệt mạng, hàng trăm người bị thương và đã có hơn 400 người đang bị bắt giữ để xét xử vì đã có bằng cớ hoặc tình nghi vi phạm luật pháp quốc gia.
Để nhanh chóng giải quyết các vấn nạn to lớn đó và một số hậu quả tiêu cực do cựu T.T. Trump để lại, trong những ngày cuối tháng Giêng vừa qua, T.T. Biden đã ký nhiều sắc lệnh để đảo ngược một số quyết định của cựu T.T. Trump, nhất là trong nỗ lực chống lại đại dịch cũng như phục hồi kinh tế và uy tín của Hoa Kỳ đối với các nước đồng minh trên thế giới.
Vào tối ngày 28/4/2021, trước một cử tọa chọn lọc tại Quốc Hội vì đại dịch, T.T. Biden đã đọc bài diễn văn lần đầu tiên để tường trình cùng quốc hội và toàn dân những thành quả mà chính phủ ông đã đạt được trong 100 ngày đầu và những kế hoạch quan trọng sẽ được thực hiện trong thời gian tới.
Nội dung bản tường trình đó có thể được tóm lược như sau:
Về đối nội, gồm có bốn kế hoạch: (1) Ưu tiên hàng đầu là chống dịch Virus-19 bằng cách nhanh chóng giúp dân Mỹ chủng ngừa với ngân sách 1.9 ngàn tỷ Mỹ Kim; (2) Giúp đỡ phương tiện cho các trường ốc và cơ sở thương mại sớm trở lại sinh hoạt bình thường; (3) Bổ sung các luật lệ nhằm ngăn ngừa việc mua bán súng đạn quá dễ dàng đã gây nên cảnh chết chóc tại nhiều nơi; và (4) Tiến hành kế hoạch đại tu bổ đường sá, cầu cống, bệnh viện và các công sở liên bang.
Về khí hậu, thực hiện ngay hai công tác hai công tác: (1) Tái gia nhập Hiệp Ước Quốc Tế về Khí hậu mà Hoa Kỳ đã ký kết tại Paris buộc mọi quốc gia phải có kế hoạch hạ nhiệt để chống nạn khí hậu ngày càng nóng hơn. Riêng Hoa Kỳ sẽ có biện pháp làm khí độc từ năm 2005 đến năm 2030 giảm được 50% đến 52%; (2) Hủy bỏ dự án xây dựng đường dẫn dầu Keystone XL từ Canada sang Mỹ đã được T.T. Trump chấp thuận.
Về kinh tế, tiến hành hai kế hoạch: (1) Thuế suất của các công ty thay vì chỉ trả 21% như T.T. Trump đã quyết định trước đây thì nay sẽ trở lại thuế suất 28% như đã có từ thời T.T. Georges Bush; (2) Vì tình trạng kinh tế khó khăn, mỗi người dân sẽ nhận được 2.000 Mỹ kim trợ cấp. Đối với các cơ sở thương mãi, chính phủ cũng có chương trình giúp đỡ các cơ sở thương mãi đang gặp khó khăn và có đơn xin bằng cách cứu xét cho vay tiền mà không phải hoàn trả.
Về đối ngoại, gồm năm kế hoạch: (1) Nối lại thân tình và hợp tác chặt chẽ với các nước đồng minh như Liên Hiệp Âu Châu, Anh, Canada, Úc, Ấn Độ và Nhật Bản; (2) Công bố các biện pháp chống lại những âm mưu của Trung Cộng và Nga Sô trong nỗ lực phá hoại an ninh và bầu cử của Hoa Kỳ; (3) Rút quân Mỹ ra khỏi Afghanistan theo đúng kế hoạch của cựu T.T. Trump; (4) Trở lại đàm phán quốc tế nhằm giải trừ kế hoạch phát triển vũ khí nguyên tử của Iran; và (5) Tái khẳng định chính sách của Hoa Kỳ là đề cao Nhân Quyền và xem đó là kim chỉ nam trong mọi bang giao quốc tế.
Sau khi lắng nghe bài diễn văn của T.T. Biden, đa số dân chúng vui mừng vì những thành quả chính phủ đã đạt được trong trận chiến chống lại dịch Virus-19, nhiều cơ sở thương mại đã mở cửa trở lại, nạn thất nghiệp được giảm bớt và kinh tế của Hoa Kỳ trong ba tháng qua cũng được cải thiện. Nhưng một số đông cử tri vẫn không được vui lắm vì các lý do sau đây.
Từ ngày lập quốc đến nay, Hoa Kỳ đã có truyền thống về sự tranh đua giữa hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ với đường lối và lập trường khác biệt. Trong khi vận động tranh cử, họ thường tranh luận và chỉ trích nhau nặng nề, nhưng sau khi kết quả cuộc bầu cử đã được công bố, người Mỹ sẵn sàng đoàn kết và bỏ qua các dị biệt chính trị. Đó là một truyền thống tốt đẹp đã có từ hơn hai trăm năm. Nhưng từ sau đệ nhị thế chiến, nhất là từ thời kỳ có chiến tranh Triều Tiên và chiến tranh Việt Nam, sự chia rẽ giữa hai đảng Công Hòa và Dân Chủ ngày càng tệ hại.
Tổng Thống Biden đã kêu gọi mọi người hãy đoàn kết và bỏ qua mọi dị biệt chính kiến vì phúc lợi của dân tộc. Nhưng từ ngày nhậm chức đến nay, TT Biden đã ký nhiều sắc lệnh để đảo ngược hay vô hiệu hóa một số quyết định của cựu T.T. Trump. Trong ba tháng qua, T.T. Biden chưa hề nhắc đến công lao của T.T. Trump đã có viễn kiến đặt mua một số lượng lớn thuốc chủng ngừa từ các công ty Fisher, Moderna và Johnson & Johnson. Nhiều vấn đề quan trọng như ngân sách tài trợ cho dân chúng, các cơ sở thương mãi và các chính quyền Tiểu bang cũng như dự án đại tu bổ đường sá, cầu cống, và cơ sở chính phủ khắp nơi với ngân sách lên đến 4 ngàn tỷ Mỹ Kim mà không hề có sự hậu thuẫn của một vị dân cử Cộng Hòa. Với đa số mong manh hiện nay tại Hạ Viện và Thượng Viện, làm sao T.T. Biden có thể thuyết phục quốc hội thông qua ngân sách?
Riêng kế hoạch cứu trợ dân chúng 2.000 Mỹ kim mỗi người và cho các cơ sở tiểu thương vay tiền mà không phải hoàn trả cho chính phủ, phải chăng T.T. Biden đã quá rộng lượng và đã tạo cơ hội cho dân chúng lạm dụng và phí phạm ngân quỹ quốc gia, điều đó sẽ làm cho tổng số nợ của quốc gia tăng vọt đáng kể. Hậu quả sẽ là một gánh năng trong tương lai cho các thế hệ con cháu của chúng ta. Lẽ ra, chỉ nên giúp mỗi gia đình đang phải ở nhà thuê được nhận từ 600 đến một ngàn Mỹ Kim là tạm đủ. Ngoài ra, những ai đã tạo mãi được nhà riêng thì không nên giúp họ. Nếu các cơ sở tiểu thương cần giúp đỡ, họ cần nạp đơn xin vay, chính phủ có thể cho họ vay với lãi suất rất thấp nhưng phải hoàn trả trong thời hạn từ 3 đến 5 năm. Chỉ khi nào họ vay tiền và phải trả lại cho chính phủ thì họ mới cố gắng tối đa để vượt qua khó khăn và có tiền trả lại cho chính phủ. Đó cũng là một cách khuyến khích họ phải siêng năng và chịu khó hơn trước.
T.T. Biden vẫn còn nắm giữ trọng trách lãnh đạo Hoa Kỳ ít nhất là gần bốn năm nữa. Hy vọng ông sẽ sớm nhận ra những sơ suất trong thời gian qua và từ nay sẽ quyết tâm lắng nghe và dung hòa mọi ý kiến xây dựng, đặc biệt là từ khối Cộng Hòa để tất cả các kế hoạch của chính phủ sẽ được hậu thuẫn của lưỡng đảng và nhờ đó sẽ đạt được những thành quả tối ưu.
Ngày 5/5/2021
Nguyễn Thanh Trang
