Ảnh minh họa chụp tại Hà Nội tháng 3/2021.

hủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính đưa ra yêu cầu phát triển kinh tế phải đi đôi với thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội, khi làm việc với Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội hôm 19/5/2021.
Theo ông Phạm Minh Chính, không ‘hy sinh’ tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần, quan tâm hơn nữa tới người nghèo, người yếu thế trong xã hội.
Giáo sư Nguyễn Đình Cống, nguyên Chủ nhiệm khoa, trường Đại học Xây dựng Hà Nội, một đảng viên đã từ bỏ đảng, khi trả lời RFA hôm 20/5 cho biết:
“Theo văn bản hoặc lời nói của các vị lãnh đạo thì Nhà nước rất quan tâm đến công bằng xã hội và thực tế có một số việc đã thực hiện được, nhưng khi kinh tế phát triển thì sự công bằng không phát triển theo, mà có nơi, có lúc còn bị vi phạm.
Theo báo cáo của Bộ trưởng Đào Ngọc Dung (Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) thì trong thời gian qua Nhà nước đã rất quan tâm đến các vấn đề xã hội, như chi 21% ngân sách cho an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, làm nhà tình nghĩa, chăm lo gia đình có công, bảo hiểm y tế cho trẻ em, đào tạo nghề cho người trưởng thành, giúp đỡ người già… Những việc này ít hoặc không liên quan đến công bằng xã hội.”
Những việc nhằm phát triển kinh tế, mang lại lợi ích to lớn cho một số cá nhân và tập đoàn, nhưng đã làm hại hàng triệu triệu người dân lành, tạo ra một đội ngũ dân oan đông đảo. Hỏi như thế có công bằng không.
-Giáo sư Nguyễn Đình Cống
Theo Giáo sư Nguyễn Đình Cống, để biết sự phát triển kinh tế có làm phát triển công bằng xã hội hay không, thì đặt các câu hỏi này:
“Làm việc này có lợi cho ai, có hại cho ai. Dùng câu hỏi đó cho các sự việc như các nhà máy, làng nghề, chuồng trại xả thải ra môi trường làm ô nhiễm đất nước, không khí, việc phá rừng và thủy điện góp phần gây ra những trận lũ kinh hoàng, việc thu hồi đất của nông dân giao cho doanh nghiệp làm dự án… Những việc vừa kể nhằm phát triển kinh tế, mang lại lợi ích to lớn cho một số cá nhân và tập đoàn, nhưng đã làm hại hàng triệu triệu người dân lành, tạo ra một đội ngũ dân oan đông đảo. Hỏi như thế có công bằng không.”
Cố Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan từng nói, ‘Công bằng xã hội’ là nỗ lực của tất cả mọi người trong việc nhạy bén với nhu cầu của người khác, đoàn kết và cảm thông với nhau. Ông Kofi Annan tin rằng công bằng xã hội nghĩa là mọi người đều có cơ hội bình đẳng trong việc khai thác và sử dụng các tài nguyên. Ai cũng có quyền được giáo dục, quyền sử dụng các phương tiện y tế hay được bảo vệ sức khỏe. Nhưng ông Kofi Annan cũng nhìn nhận là tất cả các điều vừa nói còn tùy thuộc vào chính phủ của mỗi quốc gia.

Ảnh minh họa chụp tại Hà Nội tháng 3/2021. AFP.

Còn Tiến sĩ Phạm Quỳnh Hương, hiện công tác tại Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, khi trả lời RFA cho rằng, xã hội Việt Nam hiện nay dùng tiền chi phối bao quát hơn trước. Theo Bà Hương, không phải chỉ là tiền tham nhũng chi phối xã hội, nhưng mà trong đó nặng nhất là nạn tham nhũng. Bà nói tiếp:
“Tôi nghĩ nó là hệ quả của nền kinh tế thị trường khi mà người ta lúc nào cũng định hướng theo kinh tế thị trường, tức theo đồng tiền, thì xã hội đề cao đồng tiền. Trước đây thời bao cấp sẽ khác, bây giờ thì cái gì cũng có hai mặt, khi chạy theo kinh tế thị trường thì nền kinh tế phát triển hơn, mọi người năng động hơn và có động lực để làm việc và phát triển hơn. Mặt trái của nó thì có những cái người ta đề cao đồng tiền và dùng tiền để đạt được ước muốn của họ.”
Tiến sĩ Phạm Quỳnh Hương cho biết, bà hy vọng trong tương lai những chính sách của Việt Nam sẽ được cải thiện đáng kể. Tất nhiên không thể so với các nước phát triển, nhưng bà tin sẽ được cải thiện ở một mức độ nào đấy tương xứng với sự phát triển của nền kinh tế.
Chuyện tiến bộ và công bằng xã hội đã và sẽ không bao giờ có trong các chế độ mà đảng cộng sản cầm quyền, vì đảng cộng sản cần ngu dân để dễ trị và ban phát bổng lộc cho các thành viên của mình nhằm mua sự trung thành của họ cho chế độ.
-Tiến sĩ Kinh tế Nguyễn Huy Vũ
Từ Na-Uy hôm 20/5, Tiến sĩ Kinh tế Nguyễn Huy Vũ khi nhận định với RFA cho biết, thực ra khẩu hiệu tiến bộ, công bằng xã hội, dân chủ, văn minh là một khẩu hiệu đã có từ rất lâu của Đảng Cộng sản, không có gì mới. Cái quan trọng, theo ông Vũ, là liệu rằng những chính sách trong chế độ có đạt tới hay không thì lại là chuyện khác, chứ nói thì ai nói cũng được. Ông Vũ nhận định thêm:
“Thực ra một chính quyền muốn xã hội tiến bộ, người dân văn minh hơn thì trước hết đừng nhồi sọ, tẩy não người dân bằng bất cứ học thuyết nào. Hãy để tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do truyền thông, giáo dục cởi mở rồi từ đó người dân sẽ được tiếp cận với những thông tin mới, học hỏi những điều hay của thế giới, xã hội tất sẽ tiến bộ, phát triển thôi. Và khi mà xã hội tiến bộ thì người dân tất sẽ đòi những quyền công dân bị tước bỏ của họ, trong đó có quyền bầu cử, ứng cử tự do. Đó là điều đảng Cộng sản rất sợ, vì vậy mà đảng Cộng sản cho thi hành những chính sách đi ngược lại những điều trên. Họ độc quyền báo chí, truyền thông, độc quyền về tư tưởng chính trị, nhồi sọ người dân về các tư tưởng giáo điều, và hậu quả thì ai cũng biết là chúng ta có một xã hội với tư tưởng què quặt.”
Còn nói về chuyện công bằng thì theo Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ, rõ ràng người dân bình thường làm sao công bằng được với các đảng viên, cán bộ, quan chức cộng sản ở bất cứ phương diện nào, từ dân sự cho đến quân sự. Người dân bình thường muốn được trở thành hiệu trường một trường tiểu học hay giám đốc bất kỳ một tổ chức của nhà nước nào thì trước hết phải là đảng viên. Muốn ứng cử quốc hội thì số ghế của quốc hội cũng phần lớn dành cho các đảng viên cộng sản. Tiến sĩ Vũ nói thêm về sự không công bằng trong hệ thống tư pháp Việt Nam:
“Trước hệ thống tư pháp thì đảng viên, quan chức cộng sản cũng được ưu ái xét xử hơn khi so với dân thường. Và sự chia chác tài sản, cơ hội thông qua các hình thức khác nhau cũng chỉ dành cho các cán bộ, quan chức cộng sản và thân hữu. Những lãnh đạo đảng Cộng sản biết điều này nhưng họ làm lơ đơn giản vì những ưu ái đó là phần thưởng cho những người trung thành với chế độ.”
Nói tóm lại theo Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ, chuyện tiến bộ và công bằng xã hội đã và sẽ không bao giờ có trong các chế độ mà đảng cộng sản cầm quyền, vì đảng cộng sản cần ngu dân để dễ trị và ban phát bổng lộc cho các thành viên của mình nhằm mua sự trung thành của họ cho chế độ.

Theo RFA