PARIS (AP) – Jacques Verges, luật sư sáng chói được mệnh danh là “Devil's Advocate,” tức thầy cãi của quỷ, vì ông chuyên biện hộ cho các cựu đảng viên Quốc Xã, những kẻ đặt bom khủng bố, những nhà độc tài khét tiếng, kể cả các phụ tá của họ, vừa qua đời ở tuổi 88.
Klaus Barbie (phải), cựu trưởng mật vụ Gestapo thành phố Lyon, mỉm cười trong khi luật sư biện hộ Jacques Verges bước ngang qua trong phiên sơ thẩm xử ông Barbie vào ngày 11 Tháng Năm 1987. (Hình: AP)Ông qua đời vì bệnh tim hôm Thứ Năm ngay tại phòng ngủ của triết gia Voltaire, vào đêm ông được mời đến chung cư này ăn tối.
Pierre-Guillaume de Roux, chủ biên cuốn hồi ký viết về ông Verges, nhan đề “Lời Tự Thú của Tôi,” nhận xét: “Ông ấy chết ngay trong căn phòng nơi Voltaire thở hơi thở cuối cùng. Đây quả là nơi lý tưởng cho hồi cuối của một người sinh ra làm diễn viên.”
Ông từng biện hộ cho Klaus Barbie, cựu đại úy mật vụ Gestapo, kẻ chỉ huy chiến dịch tra tấn và thủ tiêu ở miền Nam nước Pháp, khi ông này bị truy tố tội chống lại nhân loại vào năm 1987 ở Lyon, Pháp. Sau đó, ông cũng cãi cho ông Paul Touvier, một người Pháp phụ giúp ông Barbie trong việc xử tử. Ông này cũng bị cáo buộc cùng tội trạng.
Ông Verges có lần tuyên bố: “Tôi mất cơ hội biện hộ cho Hitler. Biện hộ không có nghĩa là xin tha tội. Công việc của một luật sư không phải xét xử, không lên án, và không tha tội. Ông chỉ cố gắng để hiểu mà thôi.”
Ông thua vụ xử Carlos the Jackal, kẻ khủng bố người Venezuela từng bắt cóc 11 bộ trưởng khối dầu hỏa OPEC vào năm 1975, và chỉ đạo một loạt các vụ nổ bom và bắn giết vào các thập niên 1970 và 1980.
Trong vụ xử vào năm 1994, tên ông được đăng trên hàng tít của các báo lớn, tố cáo ông làm gián điệp và là “đồng chí” của bị cáo Carlos. Cuối cùng ông không bị truy tố và nghề nghiệp ông cũng không bị ảnh hưởng. Sau khi ông Verges rút lui, ông Carlos bị buộc tội và lãnh án tù chung thân.
Ông Verges, có mẹ Việt và cha Pháp, ra đời tại Thái Lan vào năm 1925. Ông lớn lên ở đảo Reunion, quê quán của cha, và ngay từ thời còn trẻ đã nuôi ý tưởng chống thực dân.
Người ông cưới làm vợ lại là thân chủ đầu tiên của ông, đó là bà Djamila Bouhired, người Algeria, bị đem ra xử vào năm 1957 về tội đặt bom ở một nơi công cộng. Bà bị tuyên án tử hình, nhưng cuối cùng được tha bổng vào năm 1958, sau khi ông không ngừng nêu lên tính cách hợp pháp của tòa án và tội trạng của bà Bouhired. Lần đầu tiên ông sử dụng chiến lược “legal disruption,” tức gây rối hợp pháp, mà sau này trở thành “thương hiệu” của ông.
Ông nhập quốc tịch Algeria, theo đạo Hồi và được thăng tiến trong Bộ Ngoại Giao.
Ông đột ngột biến mất vào năm 1970. Trong hơn tám năm không ai thấy tăm hơi ông đâu cả. Cả vợ và bạn bè ông đều kêu nài ai trông thấy ông thì hãy mời ông xuất đầu lộ diện. Thế rồi, ông tái xuất hiện ở Paris vào năm 1979 mà không chịu đưa ra một lời giải thích nào.
Những người khác được ông cãi giúp còn có Slobodan Milosevic, cựu lãnh tụ Serbia, tuy nhiên, ông này không chịu ông biện hộ mà đòi tự cãi lấy. Ông Milosevic qua đời trước khi vụ xử kết thúc. Ông Verges cũng nằm trong nhóm luật sư biện hộ cho ông Saddam Hussein và phụ tá thân cận nhất của ông này là ông Tariq Aziz.
Gần đây nhất, vào năm 2011, ông cũng cãi cho ông Khieu Samphan, cựu lãnh tụ Khmer Đỏ của Cambodia thời Polpot.
Ông George Kiejman, một luật sư Pháp thường đụng độ với ông Verges trong các phiên xử, nhận định: “Ông ấy là một trong hai hoặc ba luật sư xuất sắc nhất trong thế hệ của tôi. Tôi dành cho ông ấy tất cả sự tôn kính.”
Theo báo Người Việt
