Tôi vẫn có thói quen chờ đợi vào những ngày giờ trước Giáng Sinh. Hồi còn bé ở Sài Gòn, bao giờ thì “điều gì đó” dẫu lớn hay nhỏ cũng đến, khiến lòng mình rộn ràng. Lần cuối cùng tôi biết háo hức chờ đợi là ngày mở bao thiệp giáng sinh chàng gửi với tấm thiệp in hàng chữ: “It’s time for you to make amends....” và chữ ký dưới “Merry Xmas” như một lần nữa xác nhận anh đang “break up” với tôi.
Hôm nay, một ngày trước Giáng Sinh, trời mưa dầm dề cả ngày, mở cửa lấy xấp thơ vào nhà mắt vẫn cay khi giục các bao thiệp giáng sinh vào sọt rác, tôi thấy có bao thơ lạ từ xứ lạ. Mở bao bì, bìa tập thơ màu xám trắng như nỗi buồn trong cơn mưa khiến mắt tôi dừng lại ở dòng tựa: Chiều Tình Yêu.
Ai đó đã nói: thơ là tấm selfie của lòng mình, là gặp lại một nỗi niềm, là nghe kể và được kể, là cuộc đối thoại giữa những cảm xúc... Tôi mở tập thơ đọc lời tựa do tác giả viết về việc viết của chính mình: “Viết khi thức và khi ngủ. Vì biết đâu. May ra thơ nói lên được cảm xúc của người đứng trong đêm lạnh. May ra thơ hiểu được nỗi buồn làm trũng đôi mắt những người đàn bà đen, gầy...” Chỉ đơn giản như thế khiến tôi đọc và đọc từ bài này sang bài khác.
Trang thơ đầu tiên: Nhớ
anh ra đi
để lại vết nhăn trên áo lụa
những vết hằn
buốt từ ngực tới chân
con sò chờ vầng trăng rằm thu nhỏ
con cú mèo ngủ ban ngày chờ đêm
trái tim nằm im lìm
chờ nỗi nhớ ra đi
đâu biết các ngăn của mình đầy mộng tưởng
một dòng linh dược
nuôi nỗi nhớ
và anh
đâu biết nỗi nhớ là sắt se
là quắt quay
là ray rứt
là bàn tay choàng dậy giữa giấc mơ không đầu không đuôi
trong bóng tối sờ soạng
tìm anh
đâu biết
nỗi nhớ
đi chậm hơn thời gian
đâu biết sự bất tử là của những mối tình chết yểu
Chưa yêu chưa nếm mùi tình và chưa nhận thiệp giáng sinh “break up” sẽ không cảm, không hiểu, không hình dung được hình ảnh của “tháng năm những cái cọc thâm trầm không di động” của nỗi nhớ, cũng như chưa trải qua mất mát sẽ không hiểu tác giả muốn nói gì trong bài kế tiếp “Thiền”:
cửa sổ anh trông ra một thiền đường
phố chạy dài từ tây sang đông và ngược lại
dòng xe đặc nghẹt, những con cá hồi cuối hành trình
vũng nước mưa còn sót bắn lên khi chúng bơi
qua. những hạt lấm tấm trên kính xe chiều
nghiêng của nắng
chiều nghiêng của những khuôn mặt, gần như
bất động
gần như sự bình an của thiền
anh cũng tìm kiếm sự bình yên
đi từ tây sang đông và ngược lại
đổi mười phút tối tăm với một giờ từ thiện
cân những hạt đỗ đen đếm những hạt trắng
trên đầu ngón tay...
Ở đây, cùng một tâm tư, cùng một nỗi nhớ, người muốn nhớ gọi nó là “nhớ”, người muốn quên gọi nó là “thiền”, cho nên:
cửa sổ anh đóng lại khi đêm về
thiền đường buồn như rạp hát
những ý nghĩ đi mất
còn một cái gì đó tựa như bâng khuâng tựa
như bùi ngùi tựa như hối tiếc...
Tác giả chuyển nỗi nhớ vẫn còn sắt se của người mất mát sang sự hối tiếc của kẻ đánh mất, như một lý giải hay chỉ đơn giản một an ủi, vuốt ve cho nguôi ngoai:
anh đọc lại một bài viết
thầy tu không hiểu bàn tay có nhiều sóng điện
mỗi cái chạm để lại từ trường từ trường giữ
chặt hình ảnh không buông, em vẫn còn đó dù
anh nhắm mắt...
Hai bài thơ mở đầu tập thơ phác họa hình ảnh đôi chim một lần xoắn xuýt một lần lìa xa, đưa thẳng tình yêu vào không gian thời gian của “chiều”. Và ánh sáng còn lại từ đây sẽ là “Những giấc mơ vay mượn” khi:
anh hái một đóa hoa từ cánh đồng sau nhà,
mong manh
đầy những giấc mơ ban ngày
khi hoa nghiêng trong bình thủy tinh nhỏ
em đầy nước trong
và giấc mơ ban ngày
của cả hai...
Chiều Tình Yêu của k c Nguyễn là những trang thơ của những buổi chiều tình đầu, tình cuối, của những người đàn bà “lớn lên trong chiến tranh, nửa khôn nửa dại”, của “những người ra đi có khi trở lại, có khi không”, của những "Hoàng Hôn":
tháng sáu hoàng hôn rất ngắn
giữa mặt trời và mặt trăng chỉ là một khoảng
thời gian nhỏ
ngày ra đi, áo vàng chói
đêm đến, áo choàng đen lấm tấm phấn hoa
ta hối thúc đàn chim bay ngang
với những cái vẫy tay
tay ta xương xẫu, lại một lần nữa thời gian là
tiêu đề của tâm thức...
Tự bao đời, “yêu” là hình tượng được vẽ nên bao bức tranh, được ngâm nga dưới ngàn lời thơ, được gắn cho biết bao nhiêu định nghĩa. Với Chiều Tình Yêu:
yêu nghĩa là bỏ tất cả hiểu biết vào một cái
bình
lắc nó cho tới khi nhìn thấy
genie (*)
hay chiều tình yêu là:
nói yêu, nhớ những hàng cây hoa hướng dương hai bên
con đường chạy suốt lên cái dốc cao dẫn tới
ngọn đồi nơi mở đầu mùa...
nói yêu
bẻ cong tất cả kích thước mà ta biết
chiều dài chiều rộng chiều sâu chiều thời gian
trộn nhào thứ tự chúng
nói yêu như ngày nào
ta thốt
làm như ta biết gốc nguồn của cái chữ ban sơ
làm như nó được ngâm trong bất diệt
làm như nó còn mãi thực, dù ta không...
Chiều Tình Yêu của k c Nguyễn đi từ buổi chiều tình yêu đôi lứa sang buổi chiều con người, đất nước trong “Nửa phút mặc niệm cho 30 tháng 4”:
Ba mươi tháng tư
mở phone, xem thời khóa biểu
ghi: nửa phút mặc niệm
cho người bạn cùng lớp lúc nào cũng tếu
chết trên giang thuyền
nụ cười đông trên miệng mếu
sông nhỏ đưa máu về Tiền Giang
cho những người bạn khác, tan hàng
may mắn trở về nguyên hình nguyên xác
chỉ có linh hôn là tản lạc
chỉ có cuộc đời là nát tan
...
cho những người chết xa
không phải chỉ trên đường hồ chính minh cay nghiệt
nhưng bất cứ đường nào
đưa ra khỏi nước
những xác khô
những hồn ma luẩn quẩn ngơ ngơ ngác ngác
bên Miên bên Việt
chỗ nào là quê hương?
Chiều Tình Yêu cũng là chiều của những niềm tin, khi “Thiên đường đánh mất”:
Bà tôi không cầu nguyện thánh thần
vì đã được nghe tôn giáo là thuốc phiện
bà chỉ kể chuyện đời xưa...”
Và là hình ảnh của những buổi chiều đẹp, khi tác giả ví hình ảnh chiều như “Đàn bà già phiên bản 2”:
Người đàn bà như rừng thu muộn
đẹp nhất khi lá đỏ bừng lên
không còn sự bỡ ngỡ của con nai vào thành phố...
Chiều Tình Yêu là chiều của những giấc mơ, chiều của quá khứ, chiều của “hiện tại thu hẹp chiều rộng và chiều dài”, hay là "Một Buổi Chiều Mùa Đông" như chiều nay, buổi chiều trước Giáng Sinh mưa tầm tả lạnh lẽo hơn nỗi buồn cô quạnh:
...
ngôi nhà của họ ấm áp quá
ngay cả trong buổi chiều mùa đông
tôi chào tạm biệt
và tự nhiên thấy ngượng
lái xe không điểm hẹn và cuối dùng dừng
tại một công viên, ướt đến phần trong cùng
mà nó vẫn còn sống động
ngồi trong chiếc xe nhỏ
tôi quan sát cơn mưa, những cây thông xanh
bốn mùa
những bụi cây run rẩy
hồ nước dâng
tự hỏi nó có khác vào mùa xuân
nếu sự chắc chắn là tất cả những gì còn sót lại
tôi có thể thấy mình đi trên một con đường
không phương hướng
tìm kiếm một định nghĩa khác về hạnh phúc
định nghĩa của riêng tôi.
Chiều ngày 23 tháng 12, bước vào Giáng Sinh 2021, chiều đã sang đêm, đọc đến trang thơ cuối trong tập thơ “Chiều Tình Yêu”, xin được mượn lời tác giả k c nguyễn trong bài thơ cuối "đi cứ đi" để gửi đến bạn đọc những buổi chiều đẹp những ban mai tươi, khi bên ngoài đất trời vẫn nặng nhẹ cơn mưa hay cơn bão lòng cuối năm:
“khi mưa rơi nhẹ trong tre rỗng
chảy một dòng sông những lệ vui”
Xin trân trọng giới thiệu tập thơ "Chiều Tình Yêu". Độc giả có thể đặt mua qua Barnes & Noble khi nhấn vào các đường dẫn dưới đây:
Bìa cứng $18Bìa giấy $12eBook $5Nguyên Yên/Việt Báo
*Thần ở trong bình hiện ra. Sự tích cây đèn thần.