Ông Leandro Rodriguez, 69 tuổi nhận gói thực phẩm viện trợ được « bodega » (cửa hàng nhà nước) ở La Habana, Cuba phân phối ngày 13/08/2021. AP - Ramon Espinosa

Tại đảo quốc cộng sản Cuba, phong trào phản kháng trở nên « ngoan ngoãn » vì cái đói, theo Le Figaro. Sáu tháng sau khi đàn áp các cuộc biểu tình lịch sử, chính quyền giơ ra củ cà rốt với dân chúng và cây gậy với đối lập, trong bối cảnh tất cả đều nghèo khổ.
Alberto, một nhạc công đại vĩ cầm (contrebasse) thất nghiệp do đại dịch than thở, người dân bây giờ phải xếp hàng, xô xát nhau vì một mẩu thịt gà « mậu dịch », giá cả thị trường tăng đến chóng mặt. Sổ mua hàng phân phối không đủ cho nhu cầu, nhưng ít ai còn sức để chống đối, sau các cuộc biểu tình quy mô ngày 11/07/2021 (được mệnh danh là sự kiện « 11 J »), cuộc tuần hành công dân hụt ngày 15/11/2021 (« 15 N ») và nạn trấn áp sau đó.
Mua báo Đảng thay cho giấy vệ sinh !
Chính quyền cách mạng Cuba đã được 63 tuổi và có vẻ trường thọ. Sự thiếu vắng báo chí độc lập và internet khiến những xáo động được che khuất. Theo tổ chức Observatorio Cubano de Conflictos, đã có hơn 3.000 vụ nổi dậy ở đảo quốc trong năm 2021 – một con số khó thể kiểm chứng – nhưng dù sao, những ý định chống đối chế độ đều thất bại. Một đợt bắt bớ các nhà ly khai đã diễn ra từ 2003, và những tháng gần đây an ninh bắt giữ, hàng ngàn người. Human Rights Watch (HRW) tố cáo chính quyền tống giam hoặc quản thúc các nghệ sĩ, ngọn cờ đầu trong các cuộc biểu tình ngày 11/07, còn chủ tịch Miguel Diaz-Canel nói rằng « không có tù nhân chính trị tại Cuba ».
Gần đây chế độ dùng mánh khóe phân phối lương thực để bóp nghẹt những hoạt động phản đối, trong tình hình mọi thứ đều hiếm hoi. Hôm 15/11/2021, ngày mà đối lập kêu gọi xuống đường, chính quyền mở bán thực phẩm giá rẻ, dân La Habana lo tranh thủ mua để dành nên ít ai tham gia. Vào dịp Noel, trên 800 tấn thực phẩm giá cung cấp được tung ra, nhờ có sự giúp đỡ của Nga, Nicaragua và Bolivia, còn Mêhicô cho tàu buôn chở đến.
Nhưng chiến lược này có vẻ thiếu bền vững. Người vợ của nghệ sĩ Alberto nói trên cho biết : « Thực phẩm không phải là thứ duy nhất, chúng tôi thiếu thốn tất cả mọi mặt hàng. Tôi đặt mua tờ báo đảng Granma để thay cho giấy vệ sinh dùng hàng ngày. Đặt báo mỗi tháng chỉ mất có 30 peso, giấy vệ sinh đắt tiền hơn nhiều, lại khó mua được ». Cuba nhập khẩu 80% thực phẩm, và dự trữ ngoại hối của Nhà nước xã hội chủ nghĩa đang ở mức thấp nhất.
Theo RFI