Cờ Ukraine được thấy trong lúc Tổng Thống Joe Biden đọc diễn văn tại Lâu Đài Hoàng Gia Ba Lan ở Warsaw đêm thứ Bảy, 26 tháng 3, 2022. (Omar Marques/ Getty Images)
WARSAW - Với khí thế quyết liệt trước khi kết thúc chuyến công du Âu Châu dài bốn ngày, Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden đã biến cuộc xung đột tại Ukraine hiện nay thành một trận đánh trong một cuộc chiến lâu dài để bảo vệ tự do trên khắp thế giới, và ông chấm dứt bài diễn văn với lời kêu gọi trực tiếp đến người dân Nga, rằng họ phải ngăn chặn Tổng Thống Vladimir Putin.
“Vì Thượng Đế, ông ta [Putin] không thể nào tiếp tục nắm giữ quyền lực,” ông Biden tuyên bố trong sân Lâu Đài Hoàng Gia chật kín người tại thủ đô Warsaw, Ba Lan. Sân đã được treo đầy cờ Hoa Kỳ và cờ Ba Lan. Đây là lời phát biểu mạnh mẽ nhất của ông Biden để bày tỏ sự mong muốn ông Putin không còn nắm quyền tại Moscow.
Vài giờ trước khi đọc bài diễn văn đó tại Lâu Đài Hoàng Gia, ông Biden đã thăm viếng người tỵ nạn Ukraine tại một sân vận động ở thủ đô Warsaw, nơi ông đã nói rất mạnh mẽ rằng lãnh tụ Nga là “một tên đồ tể” vì đã thả bom xuống đầu thường dân khiến họ phải rời bỏ quê hương để lánh nạn. Hơn 3.7 triệu người Ukraine đã lên đường đi tỵ nạn, và đa số đã đến quốc gia láng giềng Ba Lan.
Ông Biden đã nhắm tới nhân dân Nga khi tuyên bố “nếu quí vị có thể nghe tôi nói, rằng quí vị… không phải là kẻ thù của chúng tôi.”
Ông nói rằng những gì mà người Nga đã chịu đựng dưới tay quân ngoại xâm trong thời Đệ Nhị Thế Chiến thì giờ đây người Ukraine đang phải chịu đựng tương tự dưới tay quân đội Nga.
“Đây không phải là hành động của một quốc gia vĩ đại,” Tổng Thống Biden nhắc tới sự việc quân đội Nga đã pháo kích vào các bệnh viện, trường học và bệnh viện sản phụ khoa. “Cuộc chiến này không xứng đáng cho quí vị, cho nhân dân Nga.”
Ông Biden nói rằng sự xâm lăng của Putin đã khiến người Nga bị xa lánh trên thế giới, đưa nước Nga trở lại thời kỳ cô lập của thế kỷ thứ 19.
Tuy vậy, ông Biden hứa hẹn rằng Hoa Kỳ “sẽ đứng sát cánh bên cạnh quí vị và những người Ukraine can đảm muốn sống trong hòa bình.”
Tổng Thống Joe Biden đang ôm một bé gái trong lúc thăm người tỵ nạn Ukraine tại sân vận động PGE Narodowy Stadium tại thủ đô Warsaw, Ba Lan ngày 26 tháng 3, 2022. (Brendan Smialowski/ AFP via Getty Images)
Bài diễn văn của ông Biden được đọc vài giờ sau cuộc họp giữa ông với Tổng Thống Ba Lan Andrzej Duda trong chuyến công du lịch sử ngày thứ Bảy, nơi mà các quốc gia đồng minh muốn thể hiện tinh thần đoàn kết chống quân xâm lăng Nga và muốn bảo đảm thực hiện những lời cam kết dành cho các quốc gia trong khối NATO.
Tổng Thống Biden đã nói với Tổng Thống Duda trong cuộc họp tại Phủ Tổng Thống Ba Lan ở thủ đô Warsaw rằng Hoa Kỳ xem những cam kết với các quốc gia thành viên của khối Liên Minh Bắc Đại Tây Dương “là một bổn phận thiêng liêng.”
Sau đó ông Biden đến trại tỵ nạn để gặp người Ukraine. Tổng thống Mỹ đã nghe các trẻ em kêu gọi ông “xin hãy cầu nguyện cho cha chúng tôi, ông nội ngoại chúng tôi, và anh chúng tôi. Họ đã ở lại để chiến đấu bảo vệ quê hương của chúng tôi.”
Chuyến công du của ông Biden diễn ra trong lúc Moscow đang tính toán lại chiến lược của họ tại Ukraine, cùng ngày một hỏa tiễn Nga đã bắn trúng một kho nhiên liệu tại thành phố Lviv ở miền tây Ukraine. Thành phố này nằm xa biên giới Nga và từng thoát cảnh bom đạn rơi xuống gây nổ tan nát những tòa nhà như ở các nơi khác trên khắp đất nước Ukraine.
Vào lúc cuộc chiến bắt đầu hơn một tháng trước, các mục tiêu quân sự của Nga tại Ukraine đã không rõ ràng. Trong tuyên bố mới nhất, Moscow có vẻ muốn tuyên bố chiến thắng mà không phải hoàn toàn lật đổ chính phủ Ukraine hoặc chiếm thủ đô Kyiv. Tuyên bố của Nga đã dựa trên những gì mà họ đã đạt được.
Hôm thứ Sáu, Đại Tướng Nga Sergei Rudskoi - phó chủ tịch hội đồng tướng Nga - tuyên bố rằng quân đội Nga đã gần như đạt được “những mục tiêu chính” trong giai đoạn đầu của cuộc chiến, rằng quân lực Ukraine đã bị “giảm xuống đáng kể,” giúp cho quân Nga có thể rãnh tay để “chú trọng vào những nỗ lực khác nhằm đạt một mục tiêu chính, đó là giải phóng vùng Donbas.”
Một trong những người nghi ngờ lời tuyên bố của tướng Nga là Tổng Thống Pháp Emmanuel Macron. Ông nói “còn quá sớm để nói rằng” Nga đã thay đổi chiến lược tại Ukraine.
Điều rõ ràng là Nga đã gặp sự chống cự mãnh liệt của Ukraine, cuộc hành quân của Nga đã bị cản trở, và thủ đô Kyiv - mặc dù bị tàn phá nặng nề dưới bom đạn và hỏa tiễn của Nga – vẫn còn nằm trong quyền kiểm soát của chính phủ Ukraine.
Theo báo Viễn Đông