Cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long và cựu Chủ tịch Hà Nội Chu Ngọc Anh bị bắt ngày 7/6 do liên quan 'đại án' Việt Á
Về chuyện chống tham nhũng ở Việt Nam, TS Nguyễn Hữu Liêm từ California, Hoa Kỳ nêu so sánh với Cách mạng Pháp và quy luật "Cách mạng nuối chửng những đứa con của nó".
"Cách mạng cũng như sao Thổ luôn nuốt chửng lấy con cái của nó" - The revolution like Saturn devours its own children - là câu nói quen thuộc của Jacques Mallet du Pan, một nhà báo gốc Thụy Sĩ, khi nói về cuộc Cách mạng Pháp 1789. Ý rằng những thành phần rường cột tham gia Cách mạng cuối cùng chính họ sẽ bị Cách mạng trừng phạt, tiêu diệt.
Đó là một quy luật sắt đá và trớ trêu - an iron and ironic law - áp dụng không chỉ cho cuộc Cách mạng Pháp hơn hai thế kỷ trước, mà có thể cho cả Cách mạng XHCN do Đảng CS VN thực hiện.
Vụ án Việt Á cho thấy quản lý nhà nước ‘có vấn đề’
Quảng cáo

Điều gì thực sự phía sau chiến dịch 'đốt lò' của ông Nguyễn Phú Trọng?
Ông Nguyễn Thanh Long, Chu Ngọc Anh bị bãi nhiệm, cách chức
Quan chức tham nhũng ở VN 'có ý thức, có tổ chức thành hệ thống'
Sinh mạng chính trị và tiền bạc của những Đinh La Thăng, Nguyễn Đức Chung, Chu Ngọc Anh, Nguyễn Thanh Long, các tướng tá quân đội, công an đã bị chính guồng máy tựa như chiếc guillotine (máy chém) ở Paris thời 1789 tiêu diệt.
Nhưng đây còn là chuyện vị Đảng trút cơn giận vào đám âm binh thối nát, bất tài đang gậm nát gia sản lịch sử huy hoàng của tổ chức này.
Vinh quang và phản bội
Cuộc cách mạng độc lập dân tộc ở thế kỷ 20 dưới sự lãnh đạo tài ba của Hồ Chí Minh đã đem vinh quang cho mọi sự hy sinh của một thế hệ can trường. Nay niềm vinh quang đó đang có nguy cơ biến thành nỗi nhục nhã ở nơi đám con cháu đang phản bội lại máu xương gia tộc mình bằng những mối tội phạm ghê sợ, đánh vào đồng chí, đồng bào mình, vì đồng đô la.
Những hàng nước mắt khóc lóc van xin trước tòa của đám cán bộ bị đưa ra tòa là hình ản phản đề cho máu xương mà cha ông họ đã đổ ra từ Điện Biên Phủ đến Sài Gòn.
Thuở trước, cha ông họ đã chết trong vinh quang, thậm chí cả khi trên trong nhà tù thực dân; nay con cháu họ bị đưa vào nhà ngục của cách mạng trong nhục nhã.
Nước mắt cá sấu trên mặt đám cán bộ thiếu nhân phẩm nầy tuôn ra như là sự đảo ngược những luồng máu nóng mà chiến sĩ đã đổ ở Điện Biên, hay trên đất Khe Sanh, hay Pleiku.
Phải chăng sao Thổ đang đến với chân trời Việt Nam nhằm đem trừng phạt, hủy diệt và chuyển hóa cho đất nước. Đám con cái Cách mạng hư hỏng phải đáng bị tiêi diệt bằng các bản án pháp luật trừng trị nghiêm khắc.

Nguồn hình ảnh, Getty Images
Thế nhưng, những bản án này cùng lúc chém luôn hai đối tượng cho một lát đao: một cho cá nhân bị cáo, hai là cho một thể chế chính trị lỗi thời, thoái hóa, lệch lạc, và bất lực trước sự tha hóa chế độ và con người của nó.
Đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh đã là niềm hứng khởi cho thế hệ cán bộ và chiến sĩ vàng kim thưở trước, nhưng nay không còn hiệu nghiệm nữa cho thế hệ con cháu, 7x, 8x, 9x.
Có lẽ hình ảnh bác Hồ nay, dù được tung hô trong cả bóng đá, thực sự đã không còn gì trong tim đảng viên cộng sản trẻ ở Việt Nam đương thời.
Rồi thì có thêm nữa một điều mà quy luật lịch sử sắt thép và ngược đời đang hiệu nghiệm ở Việt Nam ngày nay: Rằng Cách mạng không những nuốt chửng con cái nó; mà trái lại, con cái Cách mạng cũng đang trở ngược để chia chác cho bằng hết gia tài Cách mạng từ cha ông mình.
Khi niềm tin và lý tưởng vào Đảng ta đã bị nguội lạnh trong từng trái tim cán bộ thì niềm thất vọng chính trị nay đang biến thành oán hận. Đám con cháu cán bộ ngày nay cứ tranh nhau nuốt trọn cho mình bất cứ cái gì đến trong vòng thẩm quyền.
Cũng có thể rằng tự trong thâm tâm họ đang ấp ủ một giấc mơ lớn mới - nhưng họ không dám thể hiện.
Như một đứa con thất vọng về cha mẹ mình chọn con đường nổi loạn, ăn chơi hư hỏng, thì người Cộng sản hôm nay muốn phủ định cả gia sản Cách mạng to lớn của cha ông mình bằng cách phản bội nó từ tâm chất cá nhân gian xảo. Chính ta sẽ giết chết Cách mạng bằng thói đạo đức giả và hành vi phản cách mạng bởi riêng ta.
Niềm tin vào các khối bê tông mới lạ
Không lạ gì mà tòa nhà Ủy ban Nhân dân TP Hà Nội được thiết kế mường tượng như cái máy chém khổng lồ. Dân Hà Nội nhìn tòa nhà đầy biểu tượng đó.... để mà bàn. Nơi bàn nhậu vỉa hè đã oang oang bao nhiêu phát biểu về điềm báo gỡ kỳ quặc ấy.

Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
"Cách mạng cũng như sao Thổ luôn nuốt chửng lấy con cái của nó" - The revolution like Saturn devours its own children - là câu nói quen thuộc của Jacques Mallet du Pan, một nhà báo gốc Thụy Sĩ, khi nói về cuộc Cách mạng Pháp 1789
Nếu thực sự rằng trụ sở UBND Hà Nội, nhìn từ ngoài đường vào, trông như chiếc máy chém thời Cách mạng Pháp, hay thời Thực dân đầu thế kỷ 20 ở Việt Nam, thì đó là điềm gỡ một cách lạ lùng và đầy huyền bí. Tính linh thiêng của sự vật hoàn toàn tùy thuộc vào niềm tin - dù vô lý và đầy dị đoan - của con người. Khi dân Hà Nội, và cả nước, tin vào biểu tượng máy chém nơi tòa nhà quyền lực của Thủ đô thì những huyền thoại về phong thủy không còn nằm ở cõi hoang đường.
Không phải tự nhiên mà nhân dân và xã hội tin vào những điều hoang đường. Chính Đảng để người ta, gồm cả cán bộ, đua nhau cầu cúng. Và con người VN nay tin vào quyền lực vô hình từ các ngôi chùa bê-tông, các trụ sở cơ quan "hợp phong thủy" hơn là trông mong vào cơ năng chính trị của Đảng.
Niềm tin chính trị nay đã chết khi Đảng ta vẫn còn cố chấp lấy lý lịch nhân thân làm cơ bản giá trị nhằm đem thành phần lạc hậu, yếu kém, quê mùa trong xã hội lên nắm quyền.
Trong khi đó, cũng vì cố chấp mà chế độ không có cơ chế cân bằng và kiểm soát quyền lực lẫn nhau, còn nhân dân không được quyền có tự do truyền thông, báo chí, quan điểm, và xã hội dân sự không được phát huy để mọi thành phần và lý lịch cùng có cơ hội góp tay xây dựng một thể chế chính trị công quyền trong sạch và hiệu năng.
Đó là nguyên nhân chính cho sự nguội tắt niềm tin chính trị Việt Nam hôm nay và con ông cháu cha thi nhau đập phá Ngôi đền Cách mạng
Nếu thể chế chính trị Việt Nam ngày nay không được thay đổi toàn diện từ cơ bản thì dù có bao nhiêu bản án nghiêm khắc, bao nhiêu bài học đạo đức cho cán bộ vẫn sẽ không đi đến đâu cả. Mặc cho Đảng ta có tiếp tục cầu cơ hương linh Bác Hồ, nhưng linh ứng Người nay đã nguội tàn.
Với cấu trúc quyền lực hiện nay thì tình hình tham nhũng, lạm quyền, cướp tiền công khai ban ngày của nhiều thành viên hệ thống sẽ phải còn tiếp tục. Đó chính là một quy luật lịch sử. Người ta sẽ ăn không thể dừng.
Để vượt qua chiếc bóng quái ác của sao Thổ đang xuất hiện ở chân trời, xã hội VN cần tìm ra một năng lực ý chí huyền nhiệm khác, phi vật thể, vượt qua tinh thần thụ động, cầu may.
Đó là sự chuyển động chung trong niềm tin của cả dân tộc Việt Nam về một chân trời thịnh vượng có nhân phẩm, công lý và tự do.


TS Nguyễn Hữu Liêm gửi tới BBC từ San Jose, California, Hoa Kỳ