Khi đưa tay tuyên thệ sẽ nói sự thật, những cá nhân ra điều trần trước Quốc Hội hay trước các viên chức công lực liên bang hiểu rằng họ đang ký kết một ràng buộc pháp luật để chỉ khai sự thật. Nếu bị chứng minh là man khai, họ sẽ phải diện tội đại hình với án tù có thể đến năm năm và sự nghiệp cùng đời sống xem như bị tiêu tan. Ai là người dám đánh cược với những rủi ro đó?

Đó là câu chuyện của Cassidy Hutchinson, cô gái 25 tuổi từng là phụ tá cho cựu Chánh Văn Phòng Bạch Ốc Mark Meadows. Ở cương vị này, cô là một nhân chứng sống thực tiếp xúc với cựu tổng thống Donald Trump cùng những nhân vật đứng đầu nội các, kể cả các dân biểu Quốc Hội để trở thành một nhân chứng đầy khả tín với các lời khai xác thực.

Những lời chứng của Cassidy cùng những nhân vật từng làm việc trong nội các chính phủ tiền nhiệm đã cho thấy thêm nhiều chi tiết và sự thật cùng các bằng chứng quan trọng về một kế hoạch có tính toán nhằm lật đổ kết quả cuộc bầu cử tổng thống hợp pháp, mà những người trong cuộc cũng thừa hiểu là hành động của họ là bất hợp pháp. Hay khác hơn là họ đang làm điều phi pháp. Đó là lý do những kẻ dự phần đã xin ân xá dù chưa bị kết tội. Chính họ tự hiểu rằng mình đang phạm tội nên cần được nắm trong tay lệnh ân xá trước khi bị kết tội.

Đây là những kẻ không thể khai sự thật nên đã hoặc từ chối ra điều trần, chịu rủi ro có thể bị ghép vào khinh tội, hoặc viện dẫn Tu chính án số 5 để không trả lời các câu hỏi, dù một khi sử dụng quyền im lặng này thì họ cũng không được quyền có những nhân chứng bảo vệ mình một khi bị truy tố và đưa ra xét xử.




Qua sáu cuộc điều trần tại Quốc Hội, người dân Mỹ và thế giới đã thấy những âm mưu, những tính toán bất chấp hiến pháp và luật pháp Hoa Kỳ, kích động những kẻ quá khích tấn công vào công sở chính phủ hay âm mưu thủ tiêu những viên chức cao cấp chính phủ cho đến các nhà lập pháp đảng đối lập như thế nào.

Ủy ban điều tra vụ bạo loạn đang thực hiện vai trò và bổn phận của cơ quan lập pháp trong việc giám sát các hoạt động hành pháp, bất kể với nội các đương nhiệm hay tiền nhiệm. Đây là ủy ban có chính danh và hợp lệ bởi nếu nhìn lại phán quyết của Tối Cao Pháp Viện buộc Donald Trump phải giao nộp các hồ sơ cho ủy ban điều tra hồi đầu năm nay, đã xác định điều này.

Vẫn còn một đôi cuộc điều trần trong tháng Bảy tới đây, tuy nhiên với những gì mà người dân Hoa Kỳ nghe và xem được cho đến nay đã quá đủ các yếu tố tạo thành một vụ án hình sự để truy tố những kẻ chủ mưu và tòng phạm.

Điều còn lại là thẩm quyền và trách nhiệm của Bộ Tư Pháp. Dù có thể nhiều người đang mất kiên nhẫn tuy nhiên sự thận trọng của Bộ Tư Pháp trong việc thu thập và đưa ra các chứng cứ không thể chối bỏ một khi đưa ra quyết định truy tố cũng là điều cần thiết của một hệ thống pháp luật công minh và công bằng. Mặt khác, sự vội vàng cũng có thể tạo ra một tình trạng bất ổn trong xã hội cùng những cuộc bạo loạn tương tự tái diễn nếu những kẻ cực đoan lại bị kích động.

Không ai có thể tin chắc điều gì kế tiếp sẽ xảy ra nhưng nhiều người dân vẫn mang hy vọng rằng hệ thống pháp luật của Hoa Kỳ sẽ không làm một thiếu nữ trẻ như Cassidy Hutchinson phải thất vọng khi đã đối diện nguy hiểm để ra điều trần và khai thêm nhiều sự thật quan trọng trong ngày hôm qua.

Những điều đang xảy ra tại nước Mỹ hôm nay không chỉ nhằm truy tố một cá nhân hay một băng đảng tội phạm, mà còn là sự cần thiết của một hệ thống công lý công minh và để tái lập niềm tin của người dân.

Chiếc đồng hồ vẫn đang chạy.

Nhã Duy