Địa hình nước Nga rộng bát ngát mênh mông, phía bắc có Biển Trắng, Mer Blanche, phía nam có rặng Carpates, Biển Đen, Mer Noire, biển Caspienne, giữa Biển Đen và Biển Caspienne là rặng núi Caucase.
Nước Nga nằm ở Châu Âu và cả ở Châu Á. Khí hậu lục địa, mùa hè nóng rất nóng. Mùa đông lạnh rất lạnh, đất cứng, khó cầy bừa khi làm nông vụ… họ trồng khoai tây và bắp cải… Miền Nam đất màu đen, tốt hơn miền Bắc, là nơi giao lưu của nhiều dân tộc đi qua đi lại, từ Âu sang Á hoặc từ Á sang Âu… Về văn hóa, Nga có nhiều nét văn hóa Hy Lạp hơn là văn hóa La Mã.
Nga có nhiều trường đại học như Lomonorov Razan, đại học St Peterbourg… và ở một số lớn thành phố khác. Romanov và Alexis la hai sinh viên địa chất học, rủ nhau mang hành trang đi từ St Peterbourg xuống Moscou. Cả hai học và sống ở trong một cư xá đại học St Peterbourg đã bốn năm, nay họ cùng nhau hẹn với Nicolas, Vassyli và Joseph, cả năm đứa sẽ cùng nhau xuống thăm rặng núi Caucase.
Họ sẽ hẹn nhau ở Moscou một buổi trước khi cùng lên đường xuống phía nam. Cả năm đứa cùng là bạn thân từ hồi còn học ở trung học Léningrad. Romanov và Alexis chuyên về khảo sát địa chất, kèm cả nước và cây cỏ vùng miền. Nicolas và Vassyli chuyên ngành khảo cổ cổ đại. Joseph chuyên môn về cổ sử, anh có thể đọc thuộc làu làu sử nước Nga từ thời Nga Hoàng Alexandre đệ I, đệ II, đệ III, hay tiến tới Lénine, Staline, Trotski, Khrouchchev, Brejnev, anh cũng hay nhắc tới Catherine II đại đế và cả Ivan le Terrible của nước Nga.
Cả năm người bạn trẻ có cùng chung một ý nguyện đã từ lâu là họ cùng đi xuống thám hiểm miền núi Caucase, tận địa danh Daghestan để tìm kiếm, khai mở mộ phần ông Mikhail Gorbachev, vị quốc trưởng không có ai cùng tranh cử, đã được bầu lên ngày 25-05-1985. Joseph đã sưu tầm trang sử rất kỹ thế kỷ thứ 20 và 21 và biết là ông Gorbachev sinh năm 1930, ông có dậy học đại học 7 năm ở Moscou, ông từ bí thư đảng cộng sản Liên Xô lên làm quốc trưởng. Ông mở ra một kỷ nguyên mới, phá bỏ chế độ cộng sản.
Người ta bảo là Gorbachev mở ra cái hộp của nàng Pandora, cái hộp đó theo thần thoại Hy Lạp là một cái hộp mà vị thần Prométhée lấy lửa để trong đó từ trên trời đem xuống cho loài người, nhờ có lửa đó mà tạo nên nền văn minh. Nhưng có một thuyết khác lại cho rằng Pandora mở ra một cái bình của thần Zeus (mà người La Mã gọi là Jupiter) trong hộp thần Zeus đựng tất cả những điều ác hại.
Chẳng ai biết truyền thuyết nào đúng, truyền thuyết nào sai, chỉ biết khi Gorbachev lên cầm quyền thì khối cộng sản Sô Viết USSR giải thể. Ngày 5-06-1990 Mikhail G. sang Oslo thủ đô Norvège nhận giải Nobel hòa bình. Ngày 25/12/1991 cờ búa liềm hạ xuống cờ Nga ba màu trắng, đỏ, xanh kéo lên thay. Các nước nhỏ trong khối Liên Xô lần lượt tuyên bố độc lập như Belarus, Arménia, Uzbékistan… Gorbachev đóng cửa báo Prada, chính phủ Nga tuyên bố nông dân ở các Kolkhoz và Soukhoz thành lương dân với hy vọng bánh mì và hoa hồng sẽ cùng nhau đến đồng thời ở điểm hẹn thiên đàng!
Bản tính người dân Nga xưa nay thường là bi quan, họ nhẫn nhục chịu đựng những đọa đầy của vua chúa, của các chính quyền chuyên chế Mác-Lê… Văn chương Nga rất đẹp và buồn như hoa nở muộn. “Dr Jivago”của Bors Pastermark (1957); Chiến tranh và hòa bình của Léon Tolstoï (1864-1869). Những áng văn chương Nga, luôn mang một nỗi buồn man mác và khó quên.
Người dân Nga, như mọi dân tộc khác, họ rất yêu quê hương bản quán nhưng vì chính trị, họ mất nhiều tin tưởng vào tương lai, họ thích uống rượu, nổi tiếng của họ là rượu Vodka, có một thiểu số người Nga giàu có ra ngoại quốc lập đời sống mới, họ được tự do hơn và có nhà cửa, công việc làm, việc học hành phát triển hơn.
Được vài bốn năm với Gorbachev cởi mở, thì nước Nga lại khép cửa lại với Boris Eltsine lên thay, sau đó là Vladimir Putin nối tiếp, nước Nga lại quay vào quy trình độc tài chuyên chế cộng sản. Thành phố Léninegrad lại đổi tên, mang lại tên cũ là St Peterbourg. Thiên đàng cộng sản ở đó chỉ là một thiên đàng dang dở, chỉ có hoa hồng đến mà lúa mì lỗi hẹn, vì người dân không yêu đời thì không hăng hái lao động! Hình như dân Nga luôn cam chịu. Trong khi hàng hóa Trung Quốc tràn đầy thị trường thế giới, Nga chẳng sản xuất ra được mấy thứ sản phẩm nào gọi là có giá trị để bán? Trừ vài cái xe hơi Lada… kẽo kẹt. Nước Nga chỉ xuất khẩu dầu hỏa và khí đốt, là những nhiên liệu trời cho! Cũng còn may mắn, trong rất nhiều năm sống dưới chế độ Mác-Lê, dân Nga đã phải bỏ mạng nhiều trong chiến tranh, trong thế chiến II, quân nhân và thường dân Liên Sô dễ có đến 27 triệu người thiệt mạng, đến nỗi mà nhiều tác giả viết về “Histoire de la Russie” Nicolas V. Kiasanovsky, hay sách của sử gia Anh Quốc David Jones, trong đấy, các tác giả ghi ngay trên trang mở đầu sách một cảm nhận tưởng niệm sâu sắc: Tặng vong linh những nạn nhân của lý thuyết ảo tưởng.
Như đã nói trên về năm anh em sinh viên Nga, Romanov, Alexis, Nicolas, Vassyli, và Joseph, họ thành lập một cái tổng hội sinh viên nhỏ, họ đồng chí hướng, họ ra vào nhiều lần các đại học, họ có tầm hiểu biết về thực trạng quê hương, họ mang cùng một quyết tâm đi tìm một ông Gorbachev, mà họ hằng ngưỡng mộ. Họ muốn đi tìm cho ra cuốn sách perestroïka mà ông Mikhail Gorbachev đã viết ra, đã in ra, đại ý chính là để “tổ chức lại” nước Nga thân yêu của họ.
Khởi đầu cả 5 bạn trẻ đáp máy bay từ Moscou xuống Sotchi họ lấy xe lửa về Kislovodsk. Suốt ba ngày đường từ lúc khởi hành đến thị trấn miền núi này, họ bận nhìn bản đồ và dò hướng đi. Bữa ăn chính của họ ở vùng này là bánh mì, khoai tây luộc, bắp choux hầm, có lúc cả cháo kê và súp dầu cá trích. Có bữa họ được ăn bánh mì với trứng cá caviar đen. Họ được húp thêm súp tiểu mạch và cá nướng ở miền biển Mer Noire và Caspienne, họ ăn nhiều cá, đặc biệt cá của họ ngon và ít xương hơn cá ở Saratov hay ngay cả ở Moscou.
Tuy nhiên quan trọng không phải là những bữa ăn, mà là nơi đến là nghĩa trang Ingouchie.
Tất cả họ, nhóm 5 bạn trẻ này, đã nghiên cứu kỹ địa hình địa vật quanh vùng Inagouchie, xuống rộng tới Grozny và Tchétchénie, rồi lại vòng lên Naltomik và xác định tọa độ Ingouchie. Họ quyết định khảo sát bề mặt, thực vật mọc ở một diện tích được xác định theo tài liệu có sẵn, đó không phải là trong khuôn viên nghĩa trang, mà là khoảng đất áp sát sau lưng Ingouchie, phía ngoài bờ tường, đất thoai thoải hơi dốc xuống phía tây. Đất ở dãy Caucase là đất núi, rất cứng.
Họ coi kỹ các tọa độ đúng theo phương pháp Wheeler-Kengon và Mortime Wheeler mà Vassyli và Nicolas đã theo học chuyên môn ở đại học Moscou trong ròng rã ba năm qua.
Họ dựng một căn lều nhỏ áp sát hai ngôi mộ lớn tựa lưng vào tường nghĩa trang để có nơi để hành trang, các phương tiện và ăn ngủ theo kiểu à la belle étoile, nhưng ở dưới một tấm bạt dầy che gió mưa. Căn lều của cả 5 anh em rất khang trang dù là lều dã chiến.
Joseph với tư cách trưởng đoàn, anh trình giấy phép với cơ quan hành chánh địa phương, anh cũng thuê người giám hộ nghĩa trang phụ cho phần nào như đi thuê máy đào máy khoan, máy dò và cả máy cày xới. Qua tuần lễ thứ hai, họ ăn giả mà làm thiệt, có lẽ phần đất lớn nhờ máy đào và máy xúc, họ đã xuống sâu được 18m tức là đào xong tầng đất bề mặt. Bắt tay vào giai đoạn II, cả nhóm năm người cùng nhau làm sạch mặt khu đất mới, với các phương pháp thủ công là dùng bay và cuốc chim, để đảm bảo vật thể tìm kiếm phải được xuất hiện nguyên vẹn. Họ phải thử nghiệm mầu và mẫu đất luôn để khỏi đi lạc hướng và có những ghi nhận, những tin cần biết. Cả một tuần lễ tiếp theo đó, nhờ trời bớt nóng, họ làm việc được rất cần mẫn, say mê, không nghĩ ngơi nhiều. Với thước, bay, cào, ê ke, cả năm đứa hì hục gõ gõ, đục đục và quả nhiên trời không phụ lòng thành, ngày thứ 20 thì họ thấy lộ ra một cái hào (chỗ đất khoanh vùng trũng xuống) quanh diện tích đã định vị. Vassyli, Nicolas nhắc chừng Alexis, Romanov và Joseph lúc này phải rất cẩn thận, mặt mũi người họ đã đổ tháo mồ hôi, rồi họ đụng một tấm gỗ, không phải gỗ, mà là một tấm kẽm dầy vì nghe tiếng bay chạm vô khô cứng và cành cạch. Họ phải buông bỏ dụng cụ thủ công xuống và đào bới bằng những ngón tay, mang găng mỏng.
Quả đúng là một tấm kẽm rộng mỗi chiều 2m hay 2m50 thì đúng hơn.
Dù rất nôn nóng, nhưng phải ngày hôm sau, họ mới nâng lên khỏi mặt bằng đất cái tấm kẽm rất nặng nề. Từ dưới hiện ra ba chiếc quan tài cao, kiên cố và sang trọng của những người khá cao to con, ba chiếc áo quan sơn son sậm màu đã ngả sang màu nâu đất được đặt song song và còn nguyên vẹn.
Cả năm người quẹt mồ hôi, nhìn nhau hơi ngơ ngác, như cùng nhau tự hỏi, sao lại là ba? Ông Mikhail Gorbachev có vợ, là bà Raissa Maximovna, có thể là mộ đôi, không quan trọng đâu, có thể họ mang theo đồ dùng hay sách vở! Nên có thể có thêm cái hòm thứ ba?
Cả nhóm không thể ngừng ở cái nghi vấn nào, họ quyết định mở quan tài bên phải ra trước tiên, à há, trong đó có gì? Toàn là mô hình máy bay SU-57 thu nhỏ làm mẫu, bên cạnh những máy bay tàng hình đó, có 5 hỏa tiễn ES-28 cũng là maquettes thu nhỏ đúng kích thước, tỷ lệ tất cả còn nguyên vẹn, rất đẹp.
Họ mở quan tài bên trái sau đó, cũng không có ông Gorbachev như họ mong đợi, mà toàn là tên lửa maquette javelin và neptune xếp song song cạnh nhau, được chèn rất khít khao bởi các loại ICBM còn quấn quanh bằng khăn nỉ như lót nón bay của phi công. Cả bọn hơi ngạc nhiên, họ lùi lại, nhưng Joseph cho biết anh vừa ra lệnh vô hiệu hóa tất cả khí giới, như là đồ chơi, một loại đồ chơi nguy hiểm trong chiến tranh năm 2022. Họ tiếp tục và như tháo đổ mồ hôi khi khai mở quan tài ở giữa, vì đây là mục đích sau cùng. Vẫn cần sử dụng phương pháp thứ tư của khai quật là cắt và lấp.
Cắt: và khi mở nậy nắp ván thiên, Vassyli lấy một đường dây (một cuộn dây thì đúng hơn) bao quanh mặt vật phủ trên cùng của vật thể, vật thể hy vọng là đang tìm thấy. Đúng là một hình thể một người nằm.
Lấp: Joseph lấy ra tấm nylon nhẹ và rất trong phủ lên hình người ngay khi Vassyli từ từ kéo màng phủ tử thi ra.
Nguyên hình là một con người Eurêka, một con người đen xì, đen như một con chó mực, khô khốc, nét mặt dữ dằn, hơi du côn… Trên khoảng mài nhằn đó còn in hằn hai chữ VZ.
Cả năm người bạn trẻ cùng lùi lại và giật mình khi họ cùng lúc nhận ra rằng: chúng ta đã tìm lộn người, đây chính là Vladimir Putin.
Và còn nữa. Đây là chuyện kể của năm 2222.
Chúc Thanh
